Jarðskjálftahrina í eldstöðinni Reykjanes

Í dag (22. Apríl 2024) klukkan 04:53 hófst jarðskjálftahrina við Reykjanestá. Þessi jarðskjálftahrina er hvorki stór eða mikil þegar þessi grein er skrifuð. Stærsti jarðskjálftinn var með stærðina Mw3,1 en aðrir jarðskjálftar voru minni að stærð.

Græn stjarna og minni punktar sem sýna minni jarðskjálfta rétt sunnan við Reykjanesskaga og eru út í sjó. Síðan eru punktar vestan við Reykjanesið úti í sjó.
Jarðskjálftavirknin í eldstöðinni Reykjanes. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftavirkni bendir til þess að þarna sé kvika á ferðinni. Eins og er, þá er þetta of lítil virkni til þess að eldgos geti hafist þarna eins og er. Það getur breyst án viðvörunnar. Staðan á eldstöðinni Reykjanes er óljóst, þar sem hluti þessar eldstöðvar er undir sjó og þá er mun erfiðara að vakta eldstöðina og stundum jafnvel ekki hægt.

Miðlungs jarðskjálfti í Bárðarbungu (21. Apríl 2024)

Í morgun klukkan 06:37 þann 21. Apríl 2024 þá varð jarðskjálfti með stærðina Mw5,4 í Bárðarbungu. Stærsti eftirskjálftinn sem kom í kjölfarið á þessum jarðskjálfta var með stærðina Mw3,0. Það er engin jarðskjálftahrina í gangi á þessu svæði þegar þessi grein er skrifuð. Þessi jarðskjálfti fannst á sumum svæðum á Íslandi en fannst líklega á flestum svæðum þar sem mjög rólegt var.

Græn stjarna í austanverðri Bárðarbungu. Þessi stjarna sýnir staðsetningu á stærsta jarðskjálftanum sem varð í Bárðarbungu um morguninn.
Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálfti er stærsti jarðskjálftinn í Bárðarbungu síðan í eldgosinu í Holuhrauni árið 2014 til 2015. Þessi jarðskjálftavirkni er langtímamerki um það að þenslan í Bárðarbungu hefur náð nýjum hæðum. Það er mjög ólíklegt að eldgos núna í kjölfarið á þessum jarðskjálfta eða á næstu árum. Styðsti tími milli eldgosa í Bárðarbungu er í kringum 10 ár.

Hérna er mynd af jarðskjálftanum eins og hann kom fram á jarðskjálftamæli hjá mér.

Bylgjuformið eins og það kom fram á jarðskjálftamælingu hjá mér. Byrjar skarpt í upphafi og með svörtum línum. Síðan koma yfirborðsbylgjur sem eru sýndar sem grófar bylgjur á jarðskjálftamælingunni.
Jarðskjálftinn með stærðina Mw5,4 eins og hann mældist hjá mér á jarðskjálftamæli sem ég er með.

Jarðskjálftahrina í eldstöðinni Krýsuvík (þann 13. Apríl 2024)

Ég komst ekki að skrifa greinina um Krýsuvík í gær (13. Apríl 2024) þar sem ég var upptekin í öðru.

Í gær (13. Apríl 2024) klukkan 10:02 varð jarðskjálfti með stærðina Mw3,3 í eldstöðinni Krýsuvík rétt sunnan við Kleifarvatn. Þessi jarðskjálftahrina virðist hafa orðið á sprungu sem er að mestu leiti þekkt fyrir að búa til jarðskjálfta sem verða í tengslum við spennubreytingar á flekaskilum. Þetta misgengi er ekki tengt eldgosavirkni á þessu svæði, þar sem þær sprungur eru meira suðvestur-norðaustur stefnu en þessi sprunga er í stefnuna norður-suður. Það flækir hinsvegar málin að kvika á miklu dýpi getur komið af stað hreyfingum á þessum sprungum óháð gerð þeirra. Mig grunar að það sé tilfellið hérna.

Græn stjarna og síðan fullt af litlum punktum sem eru bláir eða gulir og sýna minni jarðskjálfta sem þarna verða.
Jarðskjálftavirknin í eldstöðinni Krýsuvík. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Eldstöðin Krýsuvík er ekki tilbúin til þess að hefja eldgos eins og er, miðað við það sem ég er að sjá núna. Það eru hinsvegar merki um það að eldstöðin sé farin að gera sig tilbúna í eldgos. Hversu löng bið verður þangað til að eldgos byrja í eldstöðinni Krýsuvík er ekki eitthvað sem hægt er að segja til um.

Jarðskjálftahrina í eldstöðinni Öskju

Í dag (25. Mars 2024) klukkan 08:06 til rúmlega klukkan 11:00. Þá varð jarðskjálftahrina í eldstöðinni Öskju. Stærsti jarðskjálftinn í þessari jarðskjálftahrinu var með stærðina Mw3,5. Askja er mjög afskekkt og því fannst þessi jarðskjálfti ekki.

Græn stjarna í eldstöðinni Öskju sem er neðst á myndinni. Ásamt nokkrum punktum sem sýna minni jarðskjálfta.
Jarðskjálftavirkni í eldstöðinni Öskju. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftavirkni bendir til þess að þarna hafi átt sér stað kvikuinnskot. Eldgos er ólíklegt í Öskju núna. Þetta gæti þó verið fyrsti hlutinn sem bendir til þess að eldstöðin Askja sé farinn að undirbúa eldgos í framtíðinni. Það er ekki hægt að segja til um það hvenær slíkt eldgos yrði.

Staðan í eldgosinu við Sundhnúkagíga í eldstöðinni Svartsengi þann 22. Mars 2024 klukkan 04:07

Þetta er stutt grein um stöðuna í eldgosinu í Sundhnúkagígum í eldstöðinni Svartsengi.

  • Eldgosið í Sundhnúkagígum er núna lengsta eldgosið sem hefur orðið í eldstöðinni Svartsengi síðan þessi eldgos hófust þann 18. Desember 2023.
  • Það eru fimm til sjö virkir gígar en slæmt veður hefur komið í veg fyrir það hjá mér að fylgjast almennilega með þróun mála síðan í gær (21. Mars 2024).
  • Flæði hrauns er samkvæmt mínu mati (sem getur því verið rangt) er í kringum 20m3/sek. Það er ekki mjög mikið og kemur í veg fyrir að hraunið flæði mjög langt frá eldgosinu.
  • Stórar hrauntjarnir hafa myndast næst eldgosinu og þær tæmast reglulega. Það kemur af stað hraunflæði sem fer niður hallann þar sem eldgosið er staðsett.
  • Ein manneskja sem var að vinna í Bláa lóninu fékk breinnsteinseitrun í fyrradag (20. Mars 2024). Samkvæmt fréttum, þá fór viðkomandi manneskja á sjúkrahús og er núna að jafna sig.
  • Náma fyrir möl fylltist af hrauni í gær (21. Mars 2024) þegar hrauntjörn tæmdi sig og hraunið fór af stað niður hæðina.
  • Slæmt veður kemur í veg fyrir það að hægt sé að fylgjast almennilega með þróun eldgossins. Næsta góða veður er ekki fyrr en á laugardaginn þann 23. Mars 2024.
  • Fyrstu GPS gögn benda til þess að það er hvorki mikil þensla eða lækkun að eiga sér stað í Svartsengi núna. Það bendir til þess að kvikan sé að flæða beint upp í gígana og gjósa þar og stoppar svo til ekkert á leiðinni upp á yfirborðið.

Þetta er allt sem er í bili. Næsta uppfærsla verður þegar eitthvað nýtt gerist í þessu eldgosi. Ef þetta eldgos varir í mjög langan tíma. Þá mun ég setja inn uppfærslur reglulega á því sem er að gerast. Eins og er, þá mun eldgosið bara halda áfram eins og það hefur verið að gera.

Staðan í eldgosinu í Sundhnúkagígum (Svartsengi) þann 19. Mars 2024 klukkan 02:09

Þetta er stutt grein, þar sem það hefur orðið lítil breyting á eldgosinu síðasta sólarhringinn.

Eldgosið er stöðugt þegar þessi grein er skrifuð. Það gæti breyst án viðvörunnar.

  • Óróinn frá eldgosinu hefur verið stöðugur síðasta sólarhringinn. Það hefur verið mjög lítil sveifla í óróanum.
  • GPS stöðvar sýna að land hefur sigið um rúmlega 200 til 300mm þegar þessi grein er skrifuð. Það er óvissa í þessum gögnum vegna slæms veðurs síðustu daga.
  • Samkvæmt Veðurstofu Íslands, þá er flatarmál hraunsins núna orðið 5,85 km2.
  • Það er lítil sem engin jarðskjálftavirkni á svæðinu við eldgosið. Það er hugsanlegt að slæmt veður sé að koma í veg fyrir mælingar á litlum jarðskjálftum.
  • Gígar halda áfram að hlaðast upp í eldgosinu.
  • Hraunið er um 350 metra frá Suðurstrandavegi og um 700 metra frá því að ná út í sjó.

Ef það verður breyting á stöðu mála. Þá mun ég skrifa nýja grein eins fljótt og hægt er. Næsta grein ætti að verða þann 21. Mars 2024 ef eldgosið verður ennþá í gangi.

 

Jarðskjálfti með stærðina Mw4,7 í Bárðarbungu

Í dag (18. Mars 2024) klukkan 00:45 varð jarðskjálfti með stærðina Mw4,7 í Bárðarbungu (EMSC upplýsingar er að finna hérna). Veðurstofan er með stærðina á þessum jarðskjálfta sem Mw4,4.

Græn stjarna í Bárðarbungu, ásamt punktum sem sem sýnir minni jarðskjálfta í Bárðarbungu.
Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Stærsti jarðskjálftinn er með græna stjörnu. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálfti er hluti af þeirri þenslu sem er núna að eiga sér stað í Bárðarbungu. Svona jarðskjálftar munu verða reglulega í Bárðarbungu næstu ár og jafnvel áratugi, þangað til að kvikuhólfið í Bárðarbungu er orðið fullt.

Staðan í eldgosinu í Sundhnúkagígum (Svartsengi) þann 17. Mars 2024 klukkan 19:15

Þetta er stutt grein, þar sem ég reikna ekki með því að mikið gerist í þessu eldgosi.

Hérna er staða mála eins og ég veit best þann 17. Mars 2024 klukkan 19:15. Þetta eru bestu upplýsingar sem ég hef.

  • Eldgosið hefur minnkað síðan í gær (16. Mars 2024 klukkan 20:23). Eldgossaprungan er núna að gjósa á þremur til fjórum stöðum.
  • Hraunið náði að görðunum sem eru að verja Grindavík í gær.
  • Það er ekki að hægjast eins hratt á þessu eldgosi og fyrri eldgosum.
  • Gosóróinn er ennþá mjög stöðugur en minni en þegar eldgosið hófst í gær.
  • Gossprungan virðist vera núna frá 800 metrum til 1 km löng.
  • Hraunflæði virðist hafa minnkað en hraunið gæti verið að safnast í stórar hrauntjarnir sem brotna með miklum látum og miklu hraunflæði.
  • Það er hætta á því að Suðurstrandavegur gæti farið undir hraun. Ef það gerist, þá eykst hættan á því að hraunið nái til sjávar.
  • Það er ekki að sjá á vefmyndavélum að þessu eldgosi sé að ljúka.
  • Gígar hafa byrjað að myndast á virkum hluta gossprungunnar.

Ef eitthvað gerist, þá mun ég setja inn nýja grein eins fljótt og ég get. Venjulega þá eru eldgos í Svartsengi aðeins í kringum einn dag. Ef þetta eldgos verður lengra. Þá mun ég setja inn nýja grein á morgun eða fyrr ef eitthvað mikilvægt gerist.

Kvikuinnskot í Sundhnúkagíga í gær (02. Mars 2024)

Í gær (02. Mars 2024) klukkan 15:57 hófst kvikuinnskot í Sundhnúkagíga. Þessu kvikuinnskoti lauk um klukkan 17:57. Það mældust um 150 jarðskjálftar í þessu kvikuinnskoti og þetta kvikuinnskot kom ekki af stað eldgosi en gæti verið vísbending um það hvar næsta eldgos verður.

Þetta er mjög snemma, en það virðist sem að þetta kvikuinnskot hafi breytt sigdalnum sem það átti sér stað í. Þá með því að valda færslu í honum eða koma af stað öðrum breytingum. Þessi sigdalur myndaðist þann 10. Nóvember 2023 (Veðurstofan er með mynd af þessum sigdal hérna). Þetta kvikuinnskot getur einnig hafa komið af stað færslum í sigdalnum sem myndaðist þann 14. Janúar 2024 (Veðurstofan er með mynd af þeim sigdal hérna, Veðurstofan hefur merkt þann sigdal með bláum lit). Þessir sigdalir og allt sem þeim fylgir er að gera jarðfræðina á þessu svæði mjög flókna, enda er efsta lag jarðskorpunnar þarna orðið kross sprungið og því getur verið einfalt fyrir kvikuna að leita upp á yfirborðið án mikillar mótstöðu.

Það er ekki hægt að segja til um það hvenær næsta eldgos hefst. Það er mitt álit að næsta eldgos muni hefjast á milli 3 til 5. Mars. Það er alltaf möguleiki á því að ég hafi rangt fyrir mér.