Staðan í eldgosinu í Sundhnúkagígum (Svartsengi) þann 19. Mars 2024 klukkan 02:09

Þetta er stutt grein, þar sem það hefur orðið lítil breyting á eldgosinu síðasta sólarhringinn.

Eldgosið er stöðugt þegar þessi grein er skrifuð. Það gæti breyst án viðvörunnar.

  • Óróinn frá eldgosinu hefur verið stöðugur síðasta sólarhringinn. Það hefur verið mjög lítil sveifla í óróanum.
  • GPS stöðvar sýna að land hefur sigið um rúmlega 200 til 300mm þegar þessi grein er skrifuð. Það er óvissa í þessum gögnum vegna slæms veðurs síðustu daga.
  • Samkvæmt Veðurstofu Íslands, þá er flatarmál hraunsins núna orðið 5,85 km2.
  • Það er lítil sem engin jarðskjálftavirkni á svæðinu við eldgosið. Það er hugsanlegt að slæmt veður sé að koma í veg fyrir mælingar á litlum jarðskjálftum.
  • Gígar halda áfram að hlaðast upp í eldgosinu.
  • Hraunið er um 350 metra frá Suðurstrandavegi og um 700 metra frá því að ná út í sjó.

Ef það verður breyting á stöðu mála. Þá mun ég skrifa nýja grein eins fljótt og hægt er. Næsta grein ætti að verða þann 21. Mars 2024 ef eldgosið verður ennþá í gangi.

 

Jarðskjálfti með stærðina Mw4,7 í Bárðarbungu

Í dag (18. Mars 2024) klukkan 00:45 varð jarðskjálfti með stærðina Mw4,7 í Bárðarbungu (EMSC upplýsingar er að finna hérna). Veðurstofan er með stærðina á þessum jarðskjálfta sem Mw4,4.

Græn stjarna í Bárðarbungu, ásamt punktum sem sem sýnir minni jarðskjálfta í Bárðarbungu.
Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Stærsti jarðskjálftinn er með græna stjörnu. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálfti er hluti af þeirri þenslu sem er núna að eiga sér stað í Bárðarbungu. Svona jarðskjálftar munu verða reglulega í Bárðarbungu næstu ár og jafnvel áratugi, þangað til að kvikuhólfið í Bárðarbungu er orðið fullt.

Staðan í eldgosinu í Sundhnúkagígum (Svartsengi) þann 17. Mars 2024 klukkan 19:15

Þetta er stutt grein, þar sem ég reikna ekki með því að mikið gerist í þessu eldgosi.

Hérna er staða mála eins og ég veit best þann 17. Mars 2024 klukkan 19:15. Þetta eru bestu upplýsingar sem ég hef.

  • Eldgosið hefur minnkað síðan í gær (16. Mars 2024 klukkan 20:23). Eldgossaprungan er núna að gjósa á þremur til fjórum stöðum.
  • Hraunið náði að görðunum sem eru að verja Grindavík í gær.
  • Það er ekki að hægjast eins hratt á þessu eldgosi og fyrri eldgosum.
  • Gosóróinn er ennþá mjög stöðugur en minni en þegar eldgosið hófst í gær.
  • Gossprungan virðist vera núna frá 800 metrum til 1 km löng.
  • Hraunflæði virðist hafa minnkað en hraunið gæti verið að safnast í stórar hrauntjarnir sem brotna með miklum látum og miklu hraunflæði.
  • Það er hætta á því að Suðurstrandavegur gæti farið undir hraun. Ef það gerist, þá eykst hættan á því að hraunið nái til sjávar.
  • Það er ekki að sjá á vefmyndavélum að þessu eldgosi sé að ljúka.
  • Gígar hafa byrjað að myndast á virkum hluta gossprungunnar.

Ef eitthvað gerist, þá mun ég setja inn nýja grein eins fljótt og ég get. Venjulega þá eru eldgos í Svartsengi aðeins í kringum einn dag. Ef þetta eldgos verður lengra. Þá mun ég setja inn nýja grein á morgun eða fyrr ef eitthvað mikilvægt gerist.

Kvikuinnskot í Sundhnúkagíga í gær (02. Mars 2024)

Í gær (02. Mars 2024) klukkan 15:57 hófst kvikuinnskot í Sundhnúkagíga. Þessu kvikuinnskoti lauk um klukkan 17:57. Það mældust um 150 jarðskjálftar í þessu kvikuinnskoti og þetta kvikuinnskot kom ekki af stað eldgosi en gæti verið vísbending um það hvar næsta eldgos verður.

Þetta er mjög snemma, en það virðist sem að þetta kvikuinnskot hafi breytt sigdalnum sem það átti sér stað í. Þá með því að valda færslu í honum eða koma af stað öðrum breytingum. Þessi sigdalur myndaðist þann 10. Nóvember 2023 (Veðurstofan er með mynd af þessum sigdal hérna). Þetta kvikuinnskot getur einnig hafa komið af stað færslum í sigdalnum sem myndaðist þann 14. Janúar 2024 (Veðurstofan er með mynd af þeim sigdal hérna, Veðurstofan hefur merkt þann sigdal með bláum lit). Þessir sigdalir og allt sem þeim fylgir er að gera jarðfræðina á þessu svæði mjög flókna, enda er efsta lag jarðskorpunnar þarna orðið kross sprungið og því getur verið einfalt fyrir kvikuna að leita upp á yfirborðið án mikillar mótstöðu.

Það er ekki hægt að segja til um það hvenær næsta eldgos hefst. Það er mitt álit að næsta eldgos muni hefjast á milli 3 til 5. Mars. Það er alltaf möguleiki á því að ég hafi rangt fyrir mér.

Jarðskjálftahrina í Krýsuvík eldstöðinni

Í dag (26. Febrúar 2024) klukkan 18:27 varð jarðskjálfti með stærðina Mw3,4. Þessi jarðskjálfti fannst á nokkuð stóru svæði en ég er ekki viss um á hversu stóru svæði þessi jarðskjálfti fannst.

Græn stjarna þar sem jarðskjálftinn í Krýsuvík varð. Þetta er suður af Kleifarvatni.
Jarðskjálftavirknin í Krýsuvíkur eldstöðinni. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er hugsanlegt að þessi jarðskjálftavirkni tengist þenslunni sem er að eiga sér stað núna í eldstöðinni Svartsengi. Þar sem sú þensla breytir spennustiginu í jarðskorpunni á stóru svæði. Það er hætta á frekari jarðskjálftum á þessu svæði.

Aukin hætta á eldgosi frá og með gærdeginum (22. Febrúar) og þangað til eldgos verður

Ég hef lítið verið að skrifa vegna þess að ég þurfti að taka mér smá frí frá skrifum. Þar sem þessi tíðu eldgos eru að valda talsvert miklu álagi hjá mér.

Samkvæmt Veðurstofunni, þá er hætta á nýju eldgosi við Sundhnúkagíga og nágrenni í næstu viku og þetta er í samræmi við það sem ég hef verið að sjá á GPS gögnum síðasta sólarhring. Eldgos getur þó orðið fyrr eða síðar en það sem er talið núna, en það er ekki nein leið til þess að vera viss hvað gerist næst í þessari virkni. Þenslan er kominn í sömu stöðu fyrir eldgosið þann 8. Febrúar. Það er ekki hægt að segja til um það hvað gerist næst í eldstöðinni Svartsengi. Það er hætta á því að næsta eldgos verði nærri Grindavík og ekki í Sundhnúkagígum eins og eldgosið sem varð þann 8. Febrúar 2024.

Eins og þetta er núna. Þá eru líkur á því að það verði eldgos í Sundhnúagígnum eða nágrenni þeirra á þrjátíudaga fresti þangað til að eitthvað breytist í Svartsengi. Hvenær það gerist er ekki hægt að segja til um. Það er hætta á því að eldgos á þrjátíu daga fresti muni vara í mjög langan tíma, jafnvel mörg ár.

Staðan í eldgosinu við Sundhnúksgíga klukkan 23:29 þann 8. Febrúar 2024

Þetta er stutt grein um stöðu mála í eldgosinu við Sundhnúksgíga þann 8. Febrúar 2024 klukkan 23:29.

  • Fjögurra tíma GPS gögn virðast sýna það að þensla er nú þegar hafin í eldstöðinni Svartsengi. Það virðist sem að þessi þensla hafi byrjað um leið og það fór að draga úr eldgosinu um klukkan 13:00 í dag.
  • Eldgosið skemmdi heitavatnslögn frá Svartsengi. Það olli því að um 26.000 manns misstu heita vatnið. Það voru einnig einhverjar skemmdir á innviðum rafmagns á svæðinu en það voru minniháttar skemmdir og rafmagn er aftur komið á þessar rafmagnslínur. Staðan með kalda vatnið er óljós en þar er einnig hætta á skemmdum.
  • Þetta eldgos var stærra miðað við eldgosin 18. Desember 2023 og síðan eldgosið þann 14. Janúar 2024.
  • Það myndaðist lítið öskuský í dag og samkvæmt sérfræðingum sem komu fram í fréttum eða fjölmiðlum í dag. Þá dró svo snögglega úr eldgosinu að hrun varð úr börmum gossprungunnar og það kveikt í jarðvegi. Síðan fór grunnvatn af stað í gossprunguna sem myndaði mikið gufuský, ásamt öskuskýinu sem hafði myndast skömmu áður. Ég veit ekki hvort að gufuskýið sé hætt, þar sem það er myrkur og ég sé það ekki vegna þess. Þó er það líklegt að þetta sé hætt.
  • Eldgosið er í tveimur gígnum þegar þessi grein er skrifuð.
  • Það er búist við því, miðað við það hvernig hefur verið að draga úr eldgosinu að þessu eldgosi ljúki á morgun, 9. Febrúar en ekki seinna en 10. Febrúar.
  • Næsta eldgos í Svartsengi verður milli 6. Mars til 18. Mars ef núverandi munstur helst í eldstöðinni Svartsengi. Það er þó ekki hægt að segja til um það hvað gerist næst í eldstöðinni Svartsengi.

Ef eitthvað gerist. Þá mun ég setja inn uppfærslu eins fljótt og ég get.

Eldgos hafið við Sundhnúkagíga klukkan 06:02 þann 8. Febrúar 2024

Í morgun klukkan 06:02, þann 8. Febrúar 2024. Þá hófst eldgos við Sundhnúkagíga. Þetta er mjög nálægt því svæði þar sem eldgos varð þann 18. Desember 2023. Þegar þessi grein er skrifuð, þá er gossprungan um 3 km löng, miðað við það sem sést á vefmyndavélum.

Þetta eldgos er á hentugum stað, það er á svæði sem er ekkert rosalega nálægt innviðum eða Grindavík eins og þetta er núna. Það gæti breyst ef gossprungan lengist til suðurs. Þetta eldgos hófst með mjög litlum fyrirvara samkvæmt Rúv eða réttum 30 mínútum frá því að jarðskjálftahrinan hófst og þangað til að eldgos hófst. Í eldgosinu þann 18. Desember 2023, þá tók þetta um 60 mínútur.

Eldgosið við Sundhnúkagíga á vefmyndavél Rúv sem heitir Þorbjörn - 2.
Eldgosið eins og það sást á vefmyndavél Rúv, Þorbjörn – 2 klukkan 07:44 í morgun. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Rúv ohf.
Rauðir punktar og græn stjarna eftir öllum sigdalnum og kvikuganginum.
Jarðskjálftavirknin eftir öllum sigdalnum og kvikuganginum. Þetta nær alveg niður til Grindavíkur. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Jarðskjálftavirknin frá miðnætti um miðnætti til klukkan 18:00 á miðvikudeginum. Síðan kemur snögg aukning á jarðskjálftum rétt áður en eldgos hefst þann 06:00 á fimmtudaginn 8. Febrúar 2024.
Jarðskjálftavirknin á Reykjanesskaga síðustu 48 klukkutímana. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Ég mun skrifa nýja grein síðar í dag þegar ég hef meiri upplýsingar um stöðu mála og hvað er að gerast.

Jarðskjálftavirkni í Brennisteinsfjöllum (Bláfjöllum)

Í gær (26. Janúar 2024) og í dag (27. Janúar 2024) varð jarðskjálftavirkni í Brennisteinsfjöllum, á svæðinu við Bláfjöll. Fyrri jarðskjálftinn var með stærðina Mw2,4 klukkan 22:54 þann 26. Janúar 2024 og seinni jarðskjálftinn var með stærðina Mw3,1 þann 27. Janúar 2024 klukkan 05:28 UTC. Það urðu síðan litlir jarðskjálftar síðar í dag en þeirri jarðskjálftavirkni er lokið þegar þessi grein er skrifuð.

Græn stjarna í Brennisteinsfjöllum á svæðinu við Bláfjöll. Það er einnig á þessu korti önnur jarðskjálftavirkni í Brennisteinsfjöllum og á Reykjanesskaga.
Græn stjarna í Brennisteinsfjöllum við Bláfjöll. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftavirknin ber þess merki að vera kvikuhreyfingar, þá sérstaklega jarðskjálftarnir með stærðina Mw2,4 og Mw3,1. Meðal þeirra hreyfinga var talsverð lóðrétt hreyfing sem kom fram í jarðskjálftunum og lágtíðnimerki í jarðskjálftanum sem gerist nær eingöngu þegar kvika býr til jarðskjálfta. Á þessum tímapunkti, þá reikna ég ekki með því að eldgos verði á næstunni í Brennisteinsfjöllum. Það er hinsvegar hugsanlegt að kvika sé farin að safnast saman í Brennisteinsfjöllum. Það mun líklega taka nokkur ár áður en eldgos verður á þessu svæði, það gæti jafnvel tekið nokkra áratugi áður en nokkurt alvarlegt gerist.