Eldgos hafið í Fagradalsfjalli

Í dag (03-Ágúst-2022) um klukkan 13:30 hófst eldgos í Fagradalsfjalli. Þetta eldgos er rétt norðan við gíginn sem gaus í fyrra (2021) frá Mars til September. Það virðist sem að gossprungan sé ennþá að lengjast bæði til norðurs og suðurs. Það bendir til þess að kraftur eldgossins sé að aukast hægt og rólega.

Þetta eru allar upplýsinganar sem ég hef í augnablikinu. Þetta eldgos sést mjög vel á vefmyndavélum Rúv og Morgunblaðsins á YouTube.

Ég mun setja inn nýjar upplýsingar þegar ég fæ þær. Hvenær það gerist veit ég ekki.

Uppfærsla 1

Miðað við myndir frá vefmyndavél Morgunsblaðsins. Þá hófst eldgos klukkan 13:16.

Mynd af hraunbreiðu og fjöllum á Reykjanesskaga og síðan sést í smá ský sem kemur upp úr jörðinni þar sem kvikan hefur náð að brjóta sér leið upp í gengum jarðskorpuna. Klukkan á vefmyndavélinni er 13:16.
Upphaf eldgossins í Fagradalsfjalli þann 3-Ágúst-2022 klukkan 13:16. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Morgunblaðinu. – Þessi mynd verður fjarlægð ef það kemur krafa um slíkt.

Staðan í eldgosinu í Fagradalsfjalli þann 5-Júní-2021

Það hefur ekki orðið mikil breyting á eldgosinu í Fagradalsfjalli vikuna 28-Maí-2021 til 5-Júní-2021. Hérna er um að ræða eldstöðvarkerfið Krýsuvík-Trölladyngja.

  • Gígurinn heldur áfram að stækka. Það virðist sem að gígurinn stækki með því að það hrinur innan í honum og þá stækkar hann útá við í látunum sem fylgja í kjölfarið. Núverandi hæð gígsins er milli 300 til 500 metrar. Þetta er samt mjög illa metið í gegnum vefmyndavélar.
  • Það svæði sem hefur verið mest notað til þess að horfa á eldgosið er núna lokað þar sem hraun hefur flætt yfir gönguleiðina sem þar er.
  • Vegna þess þá er núna hætta á því að vestari varnargarðurinn fari fljótlega undir hraun og þá flæðir meira hraun niður í Nátthaga.
  • Hraunið fer ekki mjög langt en það hleðst upp í staðinn og á svæðum er þykktin orðin nokkur hundruð metrar miðað við það landslag sem þarna er.
  • Ef að eldgosið heldur áfram eins og það hefur verið að gera þá mun allt svæðið fara undir hraun á næstu 6 til 10 mánuðum. Þar sem hraunið mun bara halda áfram að hlaðast upp þarna.
  • Það er ekkert sem bendir til þess að eldgosinu sé að ljúka.

Það eru engar aðrar fréttir af eldgosinu sem ég veit um. Eldgosið heldur áfram eins og það hefur verið að gera síðan það hófst þann 19-Mars-2021. Annarstaðar á Íslandi hefur verið mjög rólegt og lítið gerst og ekkert fréttnæmt.

Vegna hausverks sem ég var með síðustu 12 klukkutímana þá er þessi grein aðeins seinna á ferðinni en venjulega.

Staðan í eldgosinu í Fagradalsfjalli þann 28-Maí-2021

Þetta er stutt grein um stöðuna í eldgosinu í Fagradalsfjalli sem er hluti af eldstöðvarkerfi Krýsuvík-Trölladyngju.

  • Það hafa ekki orðið neinar meiriháttar breytingar á eldgosinu síðan síðasta grein var skrifuð. Það er talsvert af litlum breytingum sem er að eiga sér stað.
  • Stóri kvikustrókar hættu í síðari hluta vikunnar. Það er einhver kvikustrókavirkni en sú virkni er frekar lítil miðað við það sem sést á vefmyndavélum.
  • Hraun flæðir núna niður í Nátthaga og er reiknað með að það nái niður að Suðurstrandarvegi á næstu 20 til 60 dögum eftir því hversu mikið hraun flæðir niður í Nátthaga.
  • Vestari varnargarðurinn hefur komið í veg fyrir að hraun flæði þar niður í Nátthaga hingað til þegar þessi grein er skrifuð. Slæmt veður í dag (28-Maí-2021) kemur í veg fyrir að hægt sé að fylgjast almennilega með því sem er að gerast á þessu svæði í dag. Á svæðinu er mikil rigning og þoka.
  • Stórar hrauntjarnir hafa myndast í hrauninu og hlaupa þessar hrauntjarnir reglulega fram og auka þannig þykktina á hrauninu. Hraunið hleypur einnig fram í hraunrásum sem eru inní sjálfu hrauninu og brjótast fram út við jaðar hraunsins. Þetta leyfir hrauninu einnig að brjótast fram án viðvörunar og stækka hraun jaðarinn þannig.
  • Hraunið er hægt og rólega að auka þykkt sína og hefur slík atburðarrás átt sér stað á undanförnum vikum. Það er að valda því að gönguleiðin að útsýnisstaðnum að gígnum fer hugsanlega undir hraun á næstu vikum ef hraunið heldur áfram að þykkna með þessum hætti. Hversu hratt þetta gerist veltur á því hversu mikið hraunið þykknar á þessu svæði. Þetta gæti tekið aðeins nokkrar vikur að gerast frá því sem er núna.

Að öðru leiti hefur verið mjög lítið að gerast í eldgosinu sjálfu og litlar breytingar þar. Þetta stig eldgossins gæti haldið áfram mánuðum saman. Það eru vísbendingar um að þetta sé fyrsta stigið í að búa til dyngju eða hugsanlega eldkeilu. Það verður að bíða og sjá hvað gerist í þessu eldgosi.

Staðan í eldgosinu í Fagradalsfjalli þann 21-Maí-2021

Þetta er stutt grein um stöðuna í eldgosinu í Fagradalsfjalli sem er hluti af eldstöðvarkerfi Krýsuvík-Trölladyngju.

Það hafa ekki orðið miklar breytingar síðan síðasta grein var skrifuð um eldgosið. Þetta eldgos hefur núna varða í tvo mánuði og nokkra daga betur og sýnir engin merki þess að eldgosinu sé að fara að ljúka.

  • Hraunstrókavirkni heldur áfram eins og hefur verið undanfarin mánuð.
  • Magn hrauns sem er að koma upp hefur aukist í rúmlega 11m3 úr 5m3 þegar eldgosið hófst.
  • Hraunið er núna á leiðinn til sjávar með því að fara niður Nátthagadal. Það er verið að reyna að stöðva það hraun með því að setja upp varnargarða. Það er mín persónulega skoðun að það mun ekki virka og að mestu tefja hraunið sem á einnig eftir að fara yfir hæð sem er þarna á svæðinu og er fyrir hrauninu hvort sem er. Þetta mun taka nokkra daga til viku í mesta lagi fyrir hraunið að fara yfir varnargarðana og hæðina sem er þarna. Hversu hratt þetta gerist veltur á því hversu mikið hraunflæði er í þessa átt. Stefna hrauns getur breyst án nokkurs fyrirvara og breytist stöðugt.
  • Meirihlutinn af hrauninu fer núna niður í Meradali og mun líklega gera það í talsverðan tíma í viðbót. Þegar hraunið fer niður í Meradali þá eru engir innviðir í hættu eins og er.
  • Vart hefur orðið SO2 mengunar á suðurlandi síðustu daga. Í gær (20-Maí-2021) varð einnig vart við mikla stöðuspennu vegna eldgossins en það olli sem betur fer ekki neinni eldingarvirkni á svæðinu þar sem eldgosið er, en hættan var til staðar í talsverðan tíma í gær.

Það eru engar frekari fréttir af eldgosinu og það hefur verið rólegt á öðrum stöðum á Íslandi þessa vikuna.

Staðan í eldgosinu í Fagradalsfjalli þann 15-Maí-2021

Þetta er stutt grein um stöðuna í eldgosinu í Fagradalsfjalli sem tilheyrir eldstöðvarkerfinu Krýsuvík-Trölladyngja.

Það eru ekki miklar breytingar á eldgosinu og hefur það verið mjög svipað og undanfarnar vikur. Það sem hefur verið að breytast undanfarið er að magn hrauns sem er að koma upp í eldgosinu hefur aukist um 70% síðan eldgosið hófst þann 19-Mars samkvæmt fréttum frá Veðurstofu Íslands og Jarðvísindadeild Háskóla Íslands.

  • Eldgosið heldur áfram í einum gíg eins og hefur verið undanfarnar vikur. Núna koma hinsvegar miklir kvikustrókar upp í eldgosinu með reglulegu millibili þegar þessi grein er skrifuð. Stærstu kvikustrókanir ná hæðinni að 400 til 500 metra hæð yfir gígnum. Þessir kvikustrókar sjást því vel frá Reykjavík og öðrum nálægum bæjarfélögum.
  • Hraunið er mjög nálægt því að komast niður í Nátthagadal og er núna verið að gera tilraun til þess að stöðva framvindu hraunsins. Ástæðan er að nærri Náttagadal er ljósleiðari og suðurstrandarvegur sem má ekki fara undir hraun. Ég reikna fastlega með því að tilraunir til þess að stöðva rennsli hraunsins niður í Nátthaga takist ekki þegar hraunið fer aftur að renna í átt að Nátthaga.
  • Stærsti gígurinn er núna í kringum 50 til 90 metra hár. Hæð gígsins er alltaf að breytast vegna þess að það hrynur stöðugt úr gígnum, bæði innan hans og utan. Þetta ferli hruns virðist vera hægt og rólega að stækka gíginn.
  • Kvikan sem er núna að koma upp er að koma upp af ennþá meira dýpi samkvæmt mælingum Jarðvísindadeildar Háskóla Íslands. Samkvæmt breytingum á efnasamsetningu sem kemur fram í hrauninu.
  • Það eru engin merki þess að eldgosinu sé að fara að ljúka fljótlega.

Það er erfitt að segja til um það hvað gerist næst í þessu eldgosi. Það er möguleiki á því að nýir gígar opnist fyrir utan núverandi gígalínu sem er að mestu hætt að gjósa, fyrir utan einn gíg. Á meðan eldgosið í Fagradalsfjalli heldur áfram að vaxa þá er mjög erfitt að vita hvað gerist næst.

Staðan í eldgosinu í Fagradalsfjalli þann 19-Apríl-2021

Þetta er stutt grein um stöðuna í eldgosinu í Fagradalsfjalli sem er hluti af eldstöðvarkerfi Krýsuvík-Trölladyngja.

  • Gígurinn sem hóf að gjósa þann 5-Apríl-2021 er hættur að gjósa. Ég er ekki viss hvenær gígurinn hætti að gjósa en það var einhverntímann síðustu daga.
  • Minni gígar hafa opnað en enginn af þeim hefur náð að búa til gíg og hafa flestir af þeim einnig hætt að gjósa og verið í kjölfarið grafnir undir nýju hrauni frá stærri gígum.
  • Jarðskjálftavirkni hefur verið að koma fram eftir kvikuganginum í dag. Ég er ekki viss afhverju það er þegar þessi grein er skrifuð.
  • Nýjar sprungur hafa víst komið fram sunnan við núverandi eldgos. Ég er ekki viss um staðsetningu þessara nýju sprunga. Það virðast ekki vera neinar sprungur sjáanlegar norður af gígnum sem er hættur að gjósa þegar þessi grein er skrifuð.
  • Gígur 1 er farin að gefa frá sér mikinn reyk. Á meðan eldgos heldur áfram í seinni gígnum á sama svæði. Ég veit ekki almennilega afhverju gígur eitt er að koma með svona reyk og hefur verið með svona reik síðustu daga.
  • Eldgosið er núna búið að vara í einn mánuð. Það hófst þann 19-Mars-2021.
  • Samkvæmt síðustu fréttum þá er magn hrauns sem er að koma upp í eldgosinu aukist síðan eldgosið hófst.

Ég er ekki með neinar frekari upplýsingar en það gæti breyst án viðvörunnar. Ef það gerist þá mun ég skrifa um það eins fljótt og hægt er.

Staðan í eldgosinu í Fagradalsfjalli þann 16-Apríl-2021

Þetta er stutt grein um eldgosið í Fagradalsfjalli sem er hluti af eldstöðvarkerfi Krýsuvík-Trölladyngju.

Það hafa ekki orðið neinar stórar breytingar síðan ég skrifaði síðustu uppfærslu. Í þessari viku opnuðust fjórir nýjir gígar og ég skrifaði um það á þeim tíma og er hægt að lesa þær greinar varðandi upplýsingar sem koma þar fram.

  • Það kom fram í fréttum þann í dag (16-Apríl-2021) að hraun er  núna farið að flæða úr Geldingadal til austurs. Hraunið fer núna yfir göngustíg sem fólk notaði til þess að komast að eldgosinu og er því mjög líklegt að ekki sé lengur hægt að komast nærri eldgosinu. Það er einnig líklegt að hraun muni flæða til suðurs meira en það hefur gert nú þegar.
  • Hrina lítilla jarðskjálfta varð í norð-austur hluta Fagradalsfjalls um klukkan 06:00 í morgun. Stærsti jarðskjálftinn var með stærðina Mw2,8.
  • Það er ekkert sem bendir til þess að þessu eldgosi sé að ljúka.
  • Það er ennþá mjög mikil hætta á því að eldgos hefjist í nýjum gígum án fyrirvara.

Það eru engar frekari fréttir af stöðu mála þessa vikuna fyrir utan það sem ég hef skrifað fyrr í vikunni. Ef eitthvað gerist þá mun ég skrifa grein um það eins fljótt og hægt er.

Sterkari órói greinist samkvæmt fréttum í Fagradalsfjalli

Í gær (15-Apríl-2021) var tilkynnt (seint) í fréttum að sterkari órói hefði greinst í eldgosinu síðan á miðnætti. Þetta venjulega gerist þegar nýir gígar opnast. Veður er mjög slæmt á svæðinu og vindhviður hafa verið að ná 41 m/s með mikilli rigningu í gær og aðstæður þarna hafa gert það ekki er hægt að fylgjast með eldgosinu á vefmyndavélum og biluðu vefmyndavélar Rúv síðustu nótt vegna veðurs. Samkvæmt síðustu veðurspá þá mun veður ekki lagast á svæðinu fyrr en seint í dag (Föstudaginn 16-Apríl-2021). Aukinn órói gæti verið vegna veðurs en oftast þá hefur veður ekki áhrif á lægri tíðniböndin (0.5 – 1Hz) en veður hefur meiri áhrif á hærri tíðniböndum (2 – 4Hz). Hvað er að gerast þarna mun ekki koma í ljós fyrr en veður batnar.

Upplýsingar um eldstöðina Krýsuvík.

Fréttir og vefmyndavélar

Órói auk­ist en aðstæður óljós­ar (mbl.is)
Gosið í Geld­inga­döl­um í beinni (mbl.is) – Stundum sést í eldgosið hérna þegar aðeins slakar í veðrinu á svæðinu.

Eldgos í samtals átta gígum í Fagradalsfjalli

Þetta er stutt grein um eldgosið í Fragradalsfjalli sem er hluti af eldstöðvarkerfi Krýsuvík-Trölladyngju.

Í gær (13-Apríl-2021) um klukkan 09:00 gerðist þetta hérna.

  • Fjórir nýjir gígar fóru að gjósa. Þetta minnkaði ekki það hraunflæði sem er að koma upp í eldgosinu sem er að koma upp í öðrum gígum sem eru að gjósa.
  • Núna eru því samtals átta gígar að gjósa í Fagradalsfjalli. Svæðið er hægt og rólega að fara undir nýtt hraun eftir því sem eldgosið varir lengur.
  • Sunnudaginn 18-Apríl-2021 verður eldgosið búið að vara í einn mánuð (30 daga*). *Þetta er samkvæmt dagatalsreiknivefsíðu miðað við 30 daga mánuð.
  • Það er ennþá mjög mikil hætta á því að nýir gígar opnist bæði norður og suður af gíg 1.
  • Það gas sem kemur upp í eldgosinu hefur meira en tvöfaldast á síðustu dögum. Þetta er farið að verða vandamál ef vindur blæs gasinu yfir íbúðarbyggð.

Ég er ekki með frekari uppfærslur af stöðu eldgossins eins og er. Ef eitthvað meira gerist þá mun ég setja inn uppfærslu eins fljótt og hægt er. Þar sem það er hætta á því að eldgosið muni vara í mjög langan tíma, allt að nokkur ár þá er möguleiki á því að ég breyti því hvenær ég set inn uppfærslur hérna. Ég ætla að finna útúr því eftir því sem eldgosið varir lengur.

Fréttir af gígnum og eldgosinu

Drónamyndir: Fjórir nýir gígar (Rúv.is, myndband og kort)

Uppfærsla klukkan 18:25

Morgunblaðið hefur gefið út nýtt myndband af eldgosinu.

Flögrað yfir nýju gíg­un­um (mbl.is)

Staðan í eldgosinu í Fagradalsfjalli þann 9-Apríl-2021

Þetta er stutt grein um eldgosið í Fagradalsfjalli sem er hluti af eldstöðvarkerfinu Krýsuvík-Trölladyngja.

Það hefur mikið verið að gerast þessa vikuna og hægt er að lesa eldri greinar um það sem gerðist fyrr í vikunni.

  • Samkvæmt mælingum frá Háskóla Íslands þá kemur upp 50% meira hraun núna en í upphafi eldgossins þann 19-Mars-2021. Það kemur einnig upp mun meira af gasi í eldgosinu núna. Það hefur valdið vandræðum háð vindátt.
  • Það er mikil hætta á því að eldgos hefjist suður af Geldingadalir þar sem eldgosið hófst. Það er einnig mikil hætta á því að eldgos hefjist norður af gígnum sem byrjaði að gjósa þann 5-Apríl-2021.
  • Það er engin breyting á þenslu. Hægt hefur á þenslunni en ekki hafa aðrar breytingar orðið.
  • Það er áframhaldandi jarðskjálftavirkni í kvikuinnskotinu frá Keili til Fagradalsfjalls.

Það er ljóst að breytingar sem geta orðið munu verða án mikils fyrirvara og án þess að það komi fram jarðskjálftavirkni eða mjög lítil jarðskjálftavirkni mun koma fram.

Næsta uppfærsla verður þann 16-Apríl-2021 ef ekkert mikið gerist. Þar sem þetta eldgos er alltaf að gerast þá er mjög líklegt að helgin og næsta vika verði mjög áhugaverð.  Ef eitthvað gerist þá mun ég skrifa grein eins fljótt og ég mögulega get.

Uppfærsla klukkan 22:51

Veðurstofan gaf út þetta hérna kort og kom með þessar upplýsingar á síðunni hjá sér í kvöld um hættuna á því að nýjar gossprungur geti opnast norður og suður af núverandi eldgosum í Fagradalsfjalli. Síðan hjá Veðurstofunni er uppfærð reglulega og ef þú ert að skoða þetta löngu eftir 9 og 10 Apríl þá er möguleiki á því að þú þurfir að leita eftir þessum upplýsingum.

Kortið sýnir það svæði sem er núna talið hættulegt norður og suður af eldgosinum í Geldingadal og í Fagradalsfjalli. Þar sem hættan er að á að nýjar sprungur geti opnast án fyrirvara. Þetta svæði nær talsvert frá eldgosunum. Hraunin eru merkt inná kortið með fjólubláum lit.
Svæðið þar sem hættan er á að farið geti að gjósa án nokkurs fyrirvara. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Kortið sýnir það svæði þar sem er hætta á að eldgos komi upp án viðvörunnar.

Uppfærsla klukkan 15:41 þann 10-Apríl-2021

Um klukkan 03:15 þann 10-Apríl-2021 opnaðist ný gossprunga sem hefur fengið númerið 4 í Fagradalsfjalli. Þessi gossprunga opnaðist milli gígsins númer 2 (annan dag páska) og gígs númer 3 (7-Apríl). Eldgosið frá nýja gígnum virðist ekki vera mjög stórt en það opnaðist undir nýju hrauni sem hafði runnið þarna nokkrum dögum áður frá gíg númer 2. Í gíg 1 (19-Mars) þá lækkaði talsvert mikið í eldgosinu þar á meðan gígur númer 4 fór að gjósa.

Ég tek eftir að nýjar gossprungur virðast vera að opnast með meiri hraða en áður og virðist stærsta breytingin hafa átt sér stað í því eftir að gígur númer 3 fór að gjósa.

Yfirlit yfir nýjar gossprungur í Fagradalsfjalli hingað til.

1 sprungan opnaðist 19-Mars.
2 sprungan opnaðist 5-Apríl.
3 sprungan opnaðist 7-Apríl.
4 sprungan opnaðist 10-Apríl.

Tíminn sem er á milli þess að nýjar sprungur opnast virðist vera á milli 3 til 4 dagar eins og er. Mig grunar að það gæti breyst fljótlega og án mikillar viðvörunnar. Það er einnig möguleiki á því að nýjar sprungur sem munu opnast í framtíðinni verði stærri og lengri en hefur verið að gerast síðustu daga eftir því sem eldgosið varir lengur. Það virðast vera stigsbreytingar í eldgosinu sem er núna í Fagradalsfjalli. Ég er ekki viss hvaða stig eldgosið er í núna þar sem ég hef aldrei sé svona hegðun í eldgosi áður og mér er ekki kunnugt um svona hegðun í eldgosi í neinni eldstöð erlendis frá þessa stundina.

Myndband af gossprungu 4 að opnast í nótt.

Nátt­úr­an er óút­reikn­an­leg og ófyr­ir­sjá­an­leg (mbl.is)

Grein uppfærð klukkan 22:58.
Grein uppfærð klukkan 16:04 þann 10-Apríl-2021