Staðan á Reykjaneshrygg, áframhaldi jarðskjálftavirkni, hætta á eldgosi

Jarðskjálftavirkni heldur áfram á Reykjaneshrygg í dag (01-Júlí-2015) og var stærsti jarðskjálftinn með stærðina 5,0 (upplýsingar frá EMSC er að finna hérna). Jarðskjálftinn sem var næst stærstur var með stærðina 4,8, aðrir jarðskjálftar hafa verið minni. Samtals hafa orðið 35 jarðskjálftar með stærðina 3,0 eða stærri þegar þetta er skrifað. Samtals hafa orðið 504 jarðskjálftar síðan jarðskjálftahrinan hófst á Reykjaneshrygg.

150701_2215
Jarðskjálftahrinan á Reykjaneshrygg, grænar stjörnur tákna jarðskjálfta sem eru stærri en 3,0. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

150701_2215_trace
Jarðskjálftahrinan hefur verið mjög þétt. Þó er farið að draga úr henni núna. Jarðskjálftahrinan er ennþá í gangi. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftavirknin kemur núna fram í hviðum sem vara í nokkra klukkutíma en liggja svo niðri í 2 – 4 klukkutíma áður en jarðskjálftavirknin eykst á ný. Það er ekki ljóst afhverju jarðskjálftavirknin hagar sér með þessum hætti. Eins og stendur þá er að draga úr jarðskjálftavirkninni en líklegt er að jarðskjálftavirknin aukist aftur á mikillar viðvörunar.

Gult viðvörunarstig vegna hugsanlegs eldgoss

Búið er að hækka viðvörunarstigið fyrir Geirfugladrang og Geirfuglasker upp í gult vegna hættu á eldgosi á þessu svæði. Þessi breyting varð á þeim tíma sem ég var í vinnunni og því gat ég ekki skrifað strax um það. Gul viðvörun þýðir að hætta er á eldgosi á við Eldey, síðasta eldgos á þessu svæði varð árið 1879 samkvæmt upplýsingum sem ég hef safnað og er hægt að lesa hérna (á ensku).

volcano_status.svd.01.07.2015.at.22.24.utc
Gul viðvörun við Eldey. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Ég veit ekki hverjar líkunar eru á eldgosi á þessu svæði ennþá. Ég vonast til þess að það komi betur í ljós á næstu 24 til 48 klukkutímum.

Kröftug jarðskjálftahrina á Reykjaneshrygg

Í kvöld (30-Júní-2015) um klukkan 21:00 hófst kröftug jarðskjálftahrina á Reykjaneshrygg. Stærsti jarðskjálftinn hingað til hafði stærðina 4,2 en sá jarðskjálfti hefur ekki verið yfirfarinn eins og stendur og því mun stærð hans breytast við yfirferð.

150630_2240
Jarðskjálftahrinan á Reykjaneshrygg. Það er ekki búið að yfirfara þessa jarðskjálftavirkni hjá Veðurstofunni. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

150630_2240_trace
Jarðskjálftahrinan er mjög öflug eins og sést á þessum upplýsingum frá Veðurstofu Íslands. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er hægt að fylgjast með jarðskjálftahrinunni á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð hérna.

Lítil jarðskjálftahrina á SISZ (Suðurlandsbrotabeltinu)

Aðfaranótt 12-Júní-2015 átti sér stað lítil jarðskjálftahrina á suðurlandsbrotabeltinu (SISZ). Þessi litla jarðskjálftahrina varð á norðurbrún suðurlandsbrotabeltisins og þetta telst vera mjög lítil jarðskjálftahrina. Stærsti jarðskjálftinn í þessari jarðskjálftahrinu hafði stærðina 2,9.

150612_1250
Jarðskjálftahrinan á Suðurlandsbrotabeltinu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftahrina kom vel fram á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð.

hkbz.svd.12.06.2015.at.12.55.utc
Stærsta útslagið á þessari mynd er frá jarðskjálftanum með stærðina 2,9. Þessi mynd er undir Creative Commons Licence, sjá nánar á CC leyfi síðunni.

Ástæða þess að útslagið er svona mikið vegna jarðskjálftans sem er með stærðina 2,9 er einföld. Þessi jarðskjálfti átti sér stað mjög nálægt jarðskjálftamælinum. Þegar jarðskjálftar verða mjög nálægt jarðskjálftamælinum, þá sjást þeir mjög vel, jafnvel þó svo að þeir séu mjög litlir.

Jarðskjálftahrina á Reykjaneshrygg (11-Júní-2015)

Aðfaranótt 11-Júní-2015 varð jarðskjálftahrina á Reykjaneshrygg. Þetta varð meðalstór jarðskjálftahrina það hafa mælst 151 jarðskjálfti núna.

150611_1900
Jarðskjálftahrinan á Reykjaneshrygg, grænar stjörnur sýna jarðskjálfta sem eru stærri en 3,0. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærsti jarðskjálftinn í þessari hrinu hafði stærðina 3,9, annar stærsti jarðskjálftinn í þessari hrinu hafði stærðina 3,6. Aðrir jarðskjálftar í þessari hrinu voru minni að stærð. Þessari jarðskjálftahrinu virðist vera lokið í bili, þó er mögulegt að jarðskjálftahrinan taki upp aftur eftir nokkra daga eða vikur af fullum krafti. Þar sem jarðskjálftahrinur á Reykjaneshryggnum hefjast rólega og vara síðan í nokkra daga til vikur.

hkbz.svd.11.06.2015.at.16.10.utc
Jarðskjálftahrinan á Reykjaneshryggnum kom vel fram á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð á suðurlandinu. Þessi mynd er undir CC leyfi, sjá nánar á CC leyfi síðunni.

Jarðskjálftar sem eru stærri en 2,5 koma vel fram á jarðskjálftamælinum í Heklubyggð. Minni jarðskjálftar sjást ekki vel eða alls ekki.

Sterk jarðskjálftahrina í Krýsuvík

Í gær varð (29-Maí-2015) sterk jarðskjálftahrina í Krýsuvík. Stærsti jarðskjálftinn hafði stærðina 4,0. Það varð einnig minni jarðskjálfti með stærðina 3,1 í Krísuvík.

150529_2235
Græna stjarnan sýnir jarðskjálftana með stærðina 4,0 og 3,1. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Aðrir jarðskjálftar í þessari hrinu voru minni, samtals mældust 97 jarðskjálftar í þessari hrinu. Jarðskjálftahrinur eru algengar í Krýsuvík vegna þess að undanfarin ár hefur eldstöðin verið að þenja sig út og minnka til skiptis. Ég veit ekki hvort að það var tilfellið núna þar sem jarðskjálftahrinur vegna reks á svæðinu eru einnig mjög algengar á Reykjanesinu og Reykjaneshrygg.

hkbz.svd.30.05.2015.at.01.21.utc
Jarðskjálftahrinan eins og hún kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð. Þessi myndir er undir CC leyfi. Vinsamlegast lesið CC leyfi síðuna fyrir frekari upplýsingar.

Ný jarðskjálftahrina af djúpum jarðskjálftum í Kötlu

Í morgun (20-Maí-2015) urðu djúpir jarðskjálftar í Kötlu. Jarðskjálftavirknin sem þarna átti sér stað bendir til þess að kvika hafi verið á ferðinni á mjög miklu dýpi.

150520_1900
Jarðskjálftahrinan í Kötlu er á stað mjög nærri þeim stað þar sem eldgosið 1918 átti sér stað. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Dýpsti jarðskjálftinn í þessari hrinu var með dýpið 28,9 km. Minnsta dýpi sem mældist var 17,3 km. Á þessu dýpi er það eingöngu kvika sem býr til jarðskjálfta. Á Íslandi er ekki mikið um jarðskjálfta vegna spennubreytinga í á þessu dýpi sem eiga ekki upptök sín kvikuhreyfingum. Slíkir jarðskjálftar gerast en eru mjög sjaldgæfir. Það er nauðsynlegt að fylgjast með þessari virkni í Kötlu þar sem hugsanlegt er að þessir jarðskjálftar boði breytingar á eldstöðinni. Það er engin leið að staðfesta að svo sé í raun. Á þessari stundu er ekkert sem bendir til þess að eldgos muni hefjast í Kötlu á næstu dögum. Þessari jarðskjálftahrinu virðist vera lokið.

Viðvörun frá Almannavörnum vegna niðurdælingar á vatni í Henglinum

Í gær (19-Maí-2015) sendu Almannavarnir frá sér viðvörun vegna hugsanlegar jarðskjálftahættu í Henglinum. Þetta gerist þegar afgangsvatni er dælt niður í jörðina. Það veldur þrýstibreytingum í jarðskorpunni á þessu svæði sem síðan veldur jarðskjálftum. Það er hætta á jarðskjálftum með stærðina 4,5 og stærri. Niðurdælingu mun líklega ljúka þann 19-Júní-2015.

Fréttir af þessu

Vara við jarðskjálftum á Hengilssvæðinu (Rúv.is)
Niðurdæling vegna hitamengunar að hefjast (Rúv.is)

Jarðskjálftavirkni í Öskju

Í þessari viku (vika 18) hefur verið talsvert um jarðskjálfta í Öskju. Allir þeir jarðskjálftar sem hafa átt sér stað hafa verið litlir og ekki farið yfir stærðina 2,0 eftir því sem ég kemst næst.

150502_1850
Jarðskjálftavirkni í Öskju (neðst á myndinni). Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er ekkert sem bendir til þess að núverandi jarðskjálftavirkni í Öskju sé vegna kvikuhreyfinga í eldstöðinni. Þetta virðist frekar vera vegna breytinga í jarðhita sem þarna eru að eiga sér stað vegna aukinnar kviku innan í eldstöðinni, en þessi aukna kvika hitar upp það grunnvatn sem er inní eldstöðinni og jarðlögum. Aukin hveravirkni og jarðhiti hefur verið skráð áður en eldgos hófust áður fyrr. Það sem er óljóst er hversu lengi þetta ferli varir, þar sem skráning á slíkum atriðum er ekki örugg eða góð eftir því sem ég kemst næst.

Askja hóf að undirbúa eldgos árið 2010 en eins og staðan er í dag þá er ekkert sem bendir til þess að eldgos sé yfirvofandi. Það er hinsvegar óljóst hvort að þrýstingur frá Bárðarbungu hafi breytt einhverju í Öskju og aukið hættuna á eldgosi.

Nýtt kvikuinnskot í Kötlu

Í gær (01-Maí-2015) átti sér stað lítið kvikuinnskot í eldstöðinni Kötlu. Þetta kvikuinnskot hafði dýpið 26,9 km til 18,5 km. Stærstu jarðskjálftarnir sem fylgdu þessi kvikuinnskoti höfðu stærðina 2,0.

150501_1820
Jarðskjálftahrinan í Kötlu. Höfundaréttur að þessari mynd tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þetta kvikuinnskot þýðir ekki að eldgos sé yfirvofandi í Kötlu. Hinsvegar miðað við fyrri hegðun eldfjallsins þá er ljóst að þetta er þróun í Kötlu sem þarf að fylgjast með. Það er möguleiki á því að þessi virkni hætti en það er engin leið til þess að vita það fyrir víst. Það eina sem hægt er að gera er að bíða og sjá hvað gerist.

Athugun með Grímsvötn

Ég hef tekið eftir því að jarðskjálftavirkni hefur verið að aukast undanfarið í Grímsvötnum. Það bendir til þess að eldstöðin sé að verða tilbúin fyrir næsta eldgos. Síðustu eldgos í Grímsvötnum voru árin 2011, 2004, 1998 …osfrv. Það er ekki hægt að vita hvenær eða hversu stórt næsta eldgos verður í Grímsvötnum.

Kvikuinnskot í Bárðarbungu

Í dag (30-Apríl-2015) varð lítið kvikuinnskot í Bárðarbungu. Þetta kvikuinnskot var lítið og lítur út fyrir að vera lokið núna. Þetta sýnir að ennþá er talsverð virkni í Bárðarbungu þó svo að eldgosinu í Holuhrauni hafi lokið fyrir talsverðu síðan.

150430_1845
Kvikuinnskotið í Bárðarbungu. Það eru þrír jarðskjálftar sem eru appelsínugulir og síðan einn rauður depill á myndinni. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærsti jarðskjálftinn í þeirri jarðskjálftahrinu sem fylgdi þessu kvikuinnskoti var með stærðina 2,1. Dýpi þessara jarðskjálfta var frá 17 km og upp að 5,3 km. Það er ekkert sem bendir til þess að þetta kvikuinnskot hafi náð til yfirborðs og enginn órói kom fram þegar kvikuinnskotið átti sér stað. Það er hætta á frekari kvikuinnskotum í Bárðarbungu á næstu mánuðum og árum. Önnur jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu er vegna þess að eldstöðin seig 62 metra þegar eldgosið í Holuhrauni átti sér stað og það hefur breytt spennunni í jarðskorpunni á þessu svæði. Sú rekhrina sem er hafin á þessu svæði er ekki lokið, þó svo að ekkert eldgos sé núna að eiga sér stað í Bárðarbungu.