Minniháttar jarðskjálftahrina á reykjaneshrygg þann 29. Maí

Þann 29. Maí 2013 varð minniháttar jarðskjálftahrina á Reykjaneshrygg, þessi jarðskjálftahrina var ekki stór og mældust aðeins örfáir jarðskjálftar í þessari hrinu. Stærstu jarðskjálftarnir höfðu stærðina 2,3, dýpið var í kringum 5,5 km til rúmlega 12 km. Þessi jarðskjálftahrina varð á svipuðum stað og stóra jarðskjálftahrinan átti sér stað fyrir rúmlega þrem vikum síðan.

130529_2340
Jarðskjálftahrinan á Reykjaneshrygg þann 29. Maí 2013. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftahrina var mjög lítil miðað við það sem oft hefur átt upptök sín á þessu svæði. Jarðskjálftavirknin er áhugaverð á þessu svæði, þó er óvíst hvað hún táknar, ef hún táknar þá eitthvað til að byrja með. Þar sem eldfjöll og svona jarðskjálftasvæði eru óútreiknanleg með öllu.

Jarðskjálftahrina djúpt suður af Íslandi

Þann 2. Maí 2013 kom fram jarðskjálfti á suðurlandinu sem átti upptök sín rúmlega 230 km suður af Surtsey. Það hafa nokkrir jarðskjálftar mælst á síðasta sólarhring síðan virknin hóst þann 2. Maí. Ég veit ekki hvort að það er eldstöð á þessu svæði. Þar sem það er ókannað og dýpi sjávar á þessu svæði er í kringum 3 til 4 km. Stærð jarðskjálfta sem hafa mælst þarna er áætluð, en vegna fjarlægðar við SIL mælanetið þá er erfitt að segja til um raunverulega stærð þessara jarðskjálfta.

130502_2245
Jarðskjálftanir eiga sér stað þar sem græna stjarnan er. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Ég mældi stærstu jarðskjálftana á þeim jarðskjálftamælum sem ég er með á Íslandi. Stærstu jarðskjálftanir mældust á Skeiðflöt og í Heklubyggð. Mínar mælingar benda til þess að stærð þessara jarðskjálfta sé meiri en 3,0, en vegna fjarlægðar er ekki hægt að segja til um raunverlega stærð þessara jarðskjálfta.

130502.060800.sktz.psn
Jarðskjálftinn eins og hann kemur fram á jarðskjálftamælinum mínum á Skeiðflöt. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi. Sjá CC leyfi síðuna fyrir frekari upplýsingar.

Það er líklegt að fleiri jarðskjálftar hafi átt sér stað á þessu svæði, en vegna fjarlægðar þá mælast þeir ekki. Þann 2. Maí klukkan 03:56 mældist einnig minni jarðskjálfti á sömu slóðum. Ég veit ekki hvort að það er eldfjall á þessu svæði, ef það er raunin. Þá er þetta eldfjall óskráð og alveg óþekkt. Þarna geta hafa orðið fleiri jarðskjálftar án þess að þeir hafi mælst.

Jarðskjáltavirkni í Heklu, Öskju og Tjörnesbrotabeltinu

Það að styrkja mig hjálpar mér að reka þetta blogg og jarðskjálftamælanetið sem ég er með á Íslandi. Vefsíðan með jarðskjálftamælunum mínum er að finna hérna.

Eldstöðin Hekla

Í gær voru smáskjálftar í Heklu. Enginn þessara jarðskjálfta var stærri en 1,2 og voru með dýpið í kringum 8,4 km. Þessi jarðskjálftavirkni var í sprungusveim sem liggur frá Heklu til suðvesturs.

130424_0235
Jarðskjálftavirknin í Heklu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftavirkni hefur átt sér stað þarna í nokkur ár núna. Ég hef ekki hugmynd um hvað þessi jarðskjálftavirkni þýðir. Þetta gæti verið bara hefðbundin jarðskjálftavirkni og ekkert meira. Óvissustig hefur verið aflétt af Heklu síðan fljótlega eftir páska. Óvissustigi var aflétt vegna skorts á virkni í Heklu.

Eldstöðin Askja

Það hefur verið minniháttar jarðskjálftavirkni í Öskju síðustu daga. Enginn þeirra jarðskjálfta sem hefur mælst undanfarið hefur náð stærðinni 1,5. Dýpi þessara jarðskjálfta er í kringum 18 til 22 km. Dýpi þessara jarðskjálfta bendir til þess að þessir jarðskjálftar eigi upptök sín í kvikuhreyfingum frekar en jarðskorpuhreyfingum í Öskju.

130424_1440
Jarðskjálftar í Öskju. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Tjörnesbrotabeltið

Jarðskjálftavirkni heldur áfram á Tjörnesbrotabeltinu eftir stóru jarðskjálftahrinuna sem hófst þann 2. Apríl 2013. Jarðskjálftavirknin hefur ekki hætt, en dregið hefur úr jarðskjálftavirkninni umtalsvert á síðustu þrem vikum. Þó er jarðskjálftavirkni ennþá viðvarandi á Tjörnesbrotabeltinu.

130424_1650
Jarðskjálftavirkni á Tjörnesbrotabeltinu. Jarðskjálftavirknin er bundin við tvö svæði eins og staðan er núna. Ný virkni hefur einnig verið að eiga sér stað. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er vonlaust, í besta falli mjög erfitt að segja til um það hvað gerist á Tjörnesbrotabeltinu í framtíðinni. Mikil spenna er ennþá til staðar á Tjörnesbrotabeltinu þó svo að þar hafi átt sér stað jarðskjálftar undanfarnar vikur. Á þessari stundu er hinsvegar rólegt. Það gæti hinsvegar breyst skyndilega og án viðvörunar. Það er ómögurlegt að segja til um það hvenar virknina gæti tekið aftur upp á Tjörnesbrotabeltinu.

Minni jarðskjálftavirkni á Tjörnesbrotabeltinu

Í gær (9. Apríl 2013) hefur verið minni jarðskjálftavirkni á Tjörnesbrotabeltinu en undanfarna daga. Stærstu jarðskjálftarnir í gær voru með stærðina 4,0, 3,3 og 3,1. Auk tveggja jarðskjálfta sem voru með stærðina 3,0. Fjölmargir aðrir minni jarðskjálftar áttu einnig stað sér einnig stað í gær. Engin merki eru um það að eldvirkni sé til staðar á svæðinu eða á meðan jarðskjálftavirknin var sem mest.

130409_2345
Jarðskjálftavirknin á Tjörnesbrotabeltinu síðustu 48 klukkustundir. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftahrinunni á Tjörnesbrotabeltinu virðist ekki vera lokið. Þó svo að verulega hafi dregið úr virkninni síðasta sólarhringinn. Sérstaklega eftir að toppi virkninnar var náð í kjölfarið á jarðskjálftanum sem mældist með stærðina 5,5 fyrir rúmlega viku síðan. Oft þá stoppar jarðskjáltavirknin í svona hrinum alveg. Jafnvel yfir lengri tíma. Miðað við núverandi gögn. Þá virðist það vera raunin. Enda sýnist mér að þessi jarðskjálftahrina sé tengd jarðskjálftahrinunni sem varð fyrir utan Siglufjörð í Október 2012, og þá varð jarðskjálfti upp á 5,6 að stærð. Þá voru for-skjálftar til staðar eins og varð raunin núna í þessari jarðskjálftahrinu. Þessi virkni er hinsvegar að minnka núna í augnablikinu. Hversu lengi það mun vara er ómögulegt að segja til um á þessari stundu. Það er einnig vonlaust að segja til um það hvenær þessari jarðskjálftavirkni líkur á Tjörnesbrotabeltinu. Það ferli mun líklega taka marga mánuði í viðbót miðað við sögulegar heimildir um eldri jarðskjálftahrinur sem hafa átt sér stað á Tjörnesbrotabeltinu fyrr á öldum. Hvað svo sem gerist. Þá er eingöngu hægt að fylgjast með því og vona það besta.

Staða jarðskjálftahrinunar á Tjörnesbrotabeltinu klukkan 16:29

Hérna er stutt bloggfærsla um jarðskjálftahrinuna á Tjörnesbrotabeltinu. Líklegt er að þetta verði mjög löng jarðskjálftahrina eins og málin standa í dag (06.04.2013).

Jarðskjálftahrinan á Tjörnesbrotabeltinu heldur áfram eins og hefur verið síðustu sex daga. Stærstu jarðskjálftar síðustu 24 klukkustundirnar hafa verið jarðskjálftar með stærðina 3,5 og 3,2. Eldri jarðskjálftar hafa verið með stærðina 3,6 samkvæmt Veðurstofu Íslands. Þessi jarðskjálftahrina á Tjörnesbrotabeltinu er einstaklega flókin og því er mjög erfitt að segja til um það hvernig þessi hrina mun þróast á næstunni. Síðustu 48 klukkutíma hafa átt sér stað 309 jarðskjálftar. Jarðskjálftavirkni hefur farið minnkandi síðan jarðskjálftinn með stærðina 5,5 átti sér stað. Fljótlega eftir þann jarðskjálfta voru mældir meira en 500 jarðskjálftar yfir sama tímabil (48 klukkutíma).

130406_1420
Jarðskjálftahrinan á Tjörnesbrotabeltinu. Þetta eru jarðskjálftar síðustu 48 klukkustunda. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

130406_1420_trace
Yfirlit yfir fjölda jarðskjálfta á Tjörnesbrotabeltinu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftahrina er mjög flókin vegna þriggja þátta. Þarna er um að ræða þverbrotabelti með sniðgengi og siggengi. Auk þess er eldstöð þarna sem er mjög lítið þekkt og ekki með neina skráða gossögu svo ég viti til og er mjög lítið rannsökuð að auki. Þetta eldfjall er eingöngu þekkt vegna þess að gríðarmikið háhitasvæði er þarna til staðar, auk þess sem þær fáu rannsóknir sem hafa verið gerðar þarna hafa sýnt fram á nýleg hraunlög á svæðinu. Þessi eldstöð hefur ekki neitt nafn svo að ég viti til. Hitt er síðan að þarna er önnur eldstöð örlítið sunnar og gaus síðast árið 1868. Sú eldstöð er skráð og er hægt að nálgast upplýsingar um þá eldstöð hérna. Þessi eldstöð er oft kennd við Mánareyjar sem eru annað hvort hluti af þeirri eldstöð eða nærri þessari eldstöð.

Það er nauðsynlegt að taka það fram að upplýsingar um jarðskjálftahrinuna á Tjörnesbrotabeltinu eru stöðugt að breytast. Þar sem jarðskjálftahrinan er ennþá í gangi. Þrátt fyrir rólegan síðasta sólarhring. Þá er alveg eins víst að þessi jarðskjálftahrina muni taka sig upp aftur fljótlega. Þetta gildir sérstaklega um kort og upplýsingar um fjölda jarðskjálfta á svæðinu.

Vísindaleg gögn um Tjörnesbrotabeltið

img94
Einföld mynd sem sýnir helstu brotasvæði á Tjörnesbrotabeltinu. Höfundaréttur Veðurstofu Íslands / Hjörleif Sveinbjörnsson. Hægt er að sjá myndina í upprunalegu samhengi hérna.

1-s2.0-S0264370706000597-gr2
Örlítið nákvæmari mynd af Tjörnesbrotabeltinu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Agust Gudmundsson. Myndin er fengin úr vísindarannsókn sem heitir Infrastructure and evolution of ocean-ridge discontinuities in Iceland.

1-s2.0-S0040195107003794-gr1
Mynd sem sýnir þverbrotabelti á Tjörnesbrotabeltinu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Ragnar Stefansson, Gunnar B. Gudmundsson, Pall Halldorsson. Myndin er fengin úr rannsókn sem heitir Tjörnes fracture zone. New and old seismic evidences for the link between the North Iceland rift zone and the Mid-Atlantic ridge.

1-s2.0-S0025322701001724-gr2
Mynd sem sýnir í helstu atriðum þverbrotabelti á Tjörnesbrotabeltinu. Þarna koma einnig fram misgengi og sigdalir. Höfundaréttur að þessari mynd tilheyrir mörgum. Sjá lista í tengli hérna aftar. Myndin er fengin úr rannsókn sem heitir First observations of high-temperature submarine hydrothermal vents and massive anhydrite deposits off the north coast of Iceland.

Það borgar sig að fylgjast með þeirri jarðskjálftahrinu sem núna að eiga sér stað á Tjörnesbrotabeltinu. Þar sem ljóst má vera að þessu er ekki lokið. Jafnvel þó svo að virkni detti niður um skemmri eða lengri tíma á Tjörnesbrotabeltinu. Óljóst er hvaða áhrif þetta muni hafa á eldstöðina austan við Grímsey og síðan eldstöðina við Mánareyjar.

Upplýsingar um brotabelti

Hvað er þverbrotabelti og hvernig myndast það? (Vísindavefur HÍ)

Minniháttar kvikuinnskot í Bárðarbungu

Í gær (05.04.2013) varð minniháttar kvikuinnskot í eldstöðina Bárðarbungu. Þessu kvikuinnskoti fylgdu nokkrir minniháttar jarðskjálftar. Dýpi þessara jarðskjálfta var frá 18 til 26 km. Enginn þeirra jarðskjálfta sem varð náði stærðinni 1,0.

130405_2140
Jarðskjálftanir í Bárðarbungu eru appelsínugulir og sína vel hvar kvikuinnskotið átti sér stað. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Kvikuinnskot eiga sér stundum stað í Bárðarbungu. Án þess þó að þau þýði að þar muni gjósa fljótlega. Eins og er raunin núna í tilfelli þessa kvikuinnskots í Bárðarbungu.

Jarðskjálfti upp á 3,6 í Hamrinum

Í gær (05.04.2013) klukkan 01:50 varð jarðskjálfti með stærðina 3,6 í Hamrinum. Hamarinn er eldstöð sem tengist Bárðarbungu eldstöðinni með einhverjum hætti þó svo að það sé ekki góður skilningur á því hvernig það gerist. Engin merki eru um óróa eða það að eldgos sé að hefjast þarna. Nokkrir eftirskjálftar komu í kjölfarið á þessum jarðskjálfta. Dýpi þessa jarðskjálfta var í kringum 2 km. Engin vefsíða er til fyrir eldstöðina Hamarinn.

130405_2140
Eldstöðin Hamarinn er þar sem græna stjarnan er. Þetta eru einnig upptök jarðskjálftana. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

skr.svd.05.04.2013.22.12.utc
Engan óróa var að sjá á Skrokköldu SIL stöðinni. Það sem sést hérna hinsvegar eru jarðskjálftanir á Tjörnesbrotabeltinu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftahrina á upptök sín í minniháttar kvikuinnskoti í eldstöðinni Hamrinum. Frekar en eitthvað annað sem þarna gæti átt sér stað þarna. Óvíst er hvort að þarna muni frekari virkni eiga sér stað í Hamrinum á næstunni.

Staða mála í Tjörnesbrotabelta jarðskjálftahrinunni klukkan 19:46

Þetta hérna er stutt uppfærsla á jarðskjálftahrinunni á Tjörnesbrotabeltinu. Þessi bloggfærsla mun úreldast mjög hratt vegna mikillar virkni sem á sér stað á Tjörnesbrotabeltinu. Af þeim sökum ætla ég mér ekki að hafa þessa blggfærslu mjög langa.

Í kringum 785 jarðskjálftar hafa mælst á Tjörnesbrotabeltinu síðan í gær (2. Apríl). Þessi tala úreldist mjög fljótt vegna mikillar virkni. Það eru í kringum 40 – 60 jarðskjálftar á hverjum klukkutíma. Það eru smá sveiflur í þessari jarðskjálftahrinu sem þýðir að stundum dettur virknin niður fyrir þessa tölu. Yfir 80 jarðskjálftar hafa mælst sem eru stærri en 3.0. Þessi tala mun hratt breytast miðað við virknina eins og hún er þessa stundina.

130403_1615
Jarðskjálftahrinan á Tjörnesbrotabeltinu fyrr í dag. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

130403_1615_trace
Hérna sést að jarðskjálftahrinan er mjög þétt á tímum. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

skj20130403a
Kort sem sýnir jarðskjálftahrinuna og stærstu jarðskjálftana í henni hingað til. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

gri.03.04.2013.16.58.utc
Svona kemur jarðskjálftahrinan fram á SIL stöðvum Veðurstofu Íslands. Þetta er Grímsey. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

skr.svd.03.04.2013.16.58.utc
Svona kemur jarðskjálftahrinan fram á SIL stöðinni Skrokköldu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

nor.svd.03.04.2013
Yfirfarið yfirlit af jarðskjálftunum á Tjörnesbrotabeltinu. Þetta er nokkura klukkustunda gamalt kort. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftahrina er afskaplega flókin og það gerir mér erfiðara fyrir að átta mig á henni. Hættan á stórum jarðskjálfta er ennþá til staðar þarna. Þarna hefur ekki orðið stór jarðskjálfti síðan árið 1910 hið minnsta. Á þessum tíma hefur mikil spenna byggst upp í jarðskorpunni. Jarðskjálftinn sem var með stærðina 5,5 losaði aðeins um lítið brot af þessari spennu. Sama er að segja um þá eftirskjálfta sem þarna hafa átt sér stað hingað til. Þessi jarðskjálftar hafa aðeins losað um lítið magn af þeirri spennu sem þarna hefur byggst upp á nokkrum áratugum.

1-s2.0-S0040195107003794-gr2
Mynd af jarðskjálftavirkni á Tjörnesbrotabeltinu ásamt staðsetningum eldri jarðskjálfta sem hafa verið mjög stórir. Myndin er fengin héðan. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Gunnar B. Gudmundsson, Pall Halldorsson, Ragnar Stefansson og öðrum tengdum aðilum.

Eins og staðan er í dag. Þá er bara best að fylgjast með virkninni á Tjörnesbrotabeltinu næstu klukkutíma til daga. Þar sem ómögulegt er að segja til um það hvernig þessi jarðskjálftahrina mun haga sér.

Nánari upplýsingar um þessa jarðskjálftahrinu

Jarðskjálftahrinan við Grímsey heldur áfram (Veðurstofa Íslands)
Um jarðskjálftana austur af Grímsey (Veðurstofa Íslands)

Uppfærsla 1: Dýpi jarðskjálftanna ásamt dýpi og öðrum upplýsingum.

nordurland_15d.svd.03.04.2013.21.11.utc
Þetta hérna sýnir fjölda jarðskjálfta ásamt því dýpi sem þeir eru að eiga sér stað á. Ásamt þeirri orkuútlausn sem þessir jarðskjáltar hafa leyst út núna. Ekki eru allir jarðskjálftar á þessari mynd. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Bloggfærsla uppfærð klukkan 21:20 þann 03.04.2013.

Upplýsingar um jarðskjálftann með stærðina 5,5 á Tjörnesbrotabeltinu

Þetta hérna er stutt bloggfærsla um jarðskjálftahrinuna á Tjörnesbrotabeltinu.

Stærsti jarðskjálftinn í þessari jarðskjálftahrinu er skjálfti með stærðina 5,5. Stærstu eftirskjálftar eru skjálftar með stærðina 4,4 og síðan 4,7. Fyrri jarðskjálftinn átti sér stað klukkan 01:13 en seinni jarðskjálftinn átti sér stað klukkan 08:55 í morgun. Fjölmargir jarðskjálftar hafa átt sér stað og er fjöldi þeirra núna kominn vel yfir 500 jarðskjálfta hingað til. Óvissustigi hefur verið lýst yfir frá Sauðárkróki yfir til Raufarhafnar samkvæmt fréttum. Upptök þessar jarðskjálftahrinu eiga sér stað á svæði þar sem flókið brotabelti er til staðar. Óvíst er hvort að þessi jarðskjálftahrina muni koma af stað nýjum jarðskjálftahrinum á öðrum misgengjum sem þarna eru nálægt. Þetta er stærsti jarðskjálfti á þessu svæði síðan árið 2002 og árið 2005. Þegar þarna urðu jarðskjálftar með stærðina 5,0.

130402_1430
Jarðskjálftahrinan á Tjörnesbrotabeltinu. Grænu stjörnunar tákna jarðskjálfta sem eru stærri en 3,0. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

130402_1430_trace
Yfirlit yfir fjölda jarðskjálftana sýnir hversu þétt þessi jarðskjálftahrina hefur verið. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

bhrz.svd.02.04.2013.14.05.utc
Jarðskjálftahrinan eins og hún kemur fram á jarðskjálftamælinum mínum í Böðvarshólum. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi. Sjá nánar á CC Leyfi síðunni.

hkbz.svd.02.04.2013.14.05.utc
Jarðskjálftahrinan eins og hún kemur fram á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi. Sjá nánar á CC Leyfi síðunni.

Það hafa yfir 500 jarðskjálftar mælst í þessari jarðskjálftahrinu sem stendur. Mestur fjöldi jarðskjálfta kom fram eftir að stærsti jarðskjálftinn kom fram síðustu nótt. Eins og staðan er núna. Þá er farið að draga úr jarðskjálftavirkni en það getur breyst án fyrirvara ef jarðskjálftavirkni tekur sig upp aftur á þessu svæði. Þetta á sérstaklega við ef þarna verður nýr stór jarðskjálfti.

Ég mun setja inn uppfærslur eins fljótt og hægt er ef eitthvað nýtt gerist á þessu svæði. Hægt er að fylgjast með jarðskjálftavirkninni hérna á jarðskjálftavefsíðunni minni hérna.

Myndir af jarðskjálftanum á Tjörnesbrotabeltinu

Hérna eru myndir af fyrsta jarðskjálftanum á Tjörnesbrotabeltinu.

130402.005845.bhrz.psn
Útslagið á tjörnesbrotabeltinu í jarðskjálftanum núna fyrr í kvöld á jarðskjálftamælinum mínum á Böðvarshólum. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi. Sjá nánar á CC Leyfi síðunni.

130402.005907.hkbz.psn
Útslagið á tjörnesbrotabeltinu núna fyrr í kvöld á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi. Sjá nánar á CC Leyfi síðunni.