Category: Kvika

Birt þann

Jarðskjálftahrina í Bárðarbungu þann 21-Mars-2017

Í gær (21-Mars-2017) varð jarðskjálftahrina í Bárðarbungu og voru stærstu jarðskjálftarnir með stærðina 3,1 og 3,0. Aðrir jarðskjálftar sem komu fram voru minni að stærð.


Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er ekki mikið að segja um þessa jarðskjálftavirkni, þar sem nærri því stöðug jarðskjálftavirkni er núna í Bárðarbungu (fyrir þá sem vilja kynna sér slíkt, þá er hægt að lesa eldri greinar). Þessi jarðskjálftavirkni sem er að koma fram í Bárðarbungu á uppruna sinni í því að kvika er núna að koma upp í eldstöðina af miklu dýpi og það veldur þenslu og jarðskjálftum. Eldgosinu í Holuhrauni lauk þann 27-Febrúar-2015 og þensla hófst í Bárðarbungu í September það sama ár. Það dró aðeins og jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu í Febrúar en jarðskjálftavirkni virðist aftur vera farin að aukast. Hvort og þá hvenær þetta veldur eldgosi er eitthvað sem ekki er hægt að segja til um.

Birt þann

Jarðskjálfti með stærðina 3,7 í Bárðarbungu

Síðustu nótt (13.Mars-2017) varð jarðskjálfti með stærðina 3,7 í Bárðarbungu. Þessi jarðskjálfti á sér stað nokkrum dögum eftir að kröftug jarðskjálftahrina átti sér stað í Bárðarbungu. Eftirskjálftar voru litlir í kjölfarið á stóra jarðskjálftanum og ekki markverðir sem slíkir.


Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það virðist sem að stærðir jarðskjálfta sem núna eiga sér stað séu að aukast. Það er ekki vitað afhverju það er raunin og ekki er hægt að segja til um það hvort að þessi virkni muni enda í eldgosi eða ekki.

Birt þann

Kröftug jarðskjálftahrina í Bárðarbungu í nótt

Í nótt (8-Mars-2017) varð kröftug jarðskjálftahrina í Bárðarbungu. Stærsti jarðskjálftinn var með stærðina 4,1 og næst stærsti jarðskjálftinn var með stærðina 3,9. Aðrir jarðskjálftar í þessari hrinu voru minni að stærð.


Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu (grænu stjörnunar). Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu á að mestu leiti uppruna sinn í því að kvika er að flæða inn í eldstöðina og valda þenslu. Þessi kvika sem flæðir inn í eldstöðina fer þar inn í kvikuhólf sem eru staðsett einhverstaðar inn í eldstöðinni og núverandi gögn benda til þess að kvika sé að flæða inn í kvikuhólfið sem gaus í Ágúst 2014 til Febrúar 2015. Það hefur dregið undanfarið úr jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu og koma núna svona jarðskjálftahrinur eingöngu fram á 2 til 3 vikna fresti núna. Líklegt er að halda muni áfram að draga úr þessari jarðskjálftavirkni ef ekkert gerist (eldgos eða kvikuinnskotsvirkni).

Birt þann

Hugsanlegt kvikuinnskot í Þórðarhyrnu

Í kvöld (05.03.2017) varð hugsanlegt kvikuinnskot í Þórðarhyrnu (eldstöðin er undir Grímsvötnum hjá Global Volcanism Program). Þórðarhyrna er staðsett suð-vestur af Grímsvötnum og síðasta eldgos varð árið 1902 þegar eldstöðin gaus á sama tíma og Grímsvötn (stærð VEI=4), eldgosið þar á undan varð árið (Ágúst 25) 1887 og varði í rúmlega tvö ár (til ársins 1889).


Jarðskjálftavirknin í Þórðarhyrnu í kvöld (rauðu punktanir suð-vestur af Grímsvötnum). Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærsti jarðskjálftinn í þessari hrinu var með stærðina 2,5 og annar stærsti jarðskjálftinn var með stærðina 2,4 en aðrir jarðskjálftar sem komu fram voru minni að stærð. Það er ekki hægt að segja til um það hvernig þetta mun þróast, þar sem ekki hefur orðið eldgos í Þórðarhyrnu síðan árið 1902. Það eina sem hægt er að gera að er að bíða og sjá hvernig þetta mun þróast í eldstöðinni.

Birt þann

Kröftug jarðskjálftahrina í Bárðarbungu í morgun

Í morgun (01.03.2017) varð kröftug jarðskjálftahrina í Bárðarbungu. Stærsti jarðskjálftinn í þessari hrinu var með stærðina 4,1 en aðrir jarðskjálftar sem komu fram voru minni að stærð. Samtals fimm jarðskjálftar stærri en þrír áttu sér stað.


Jarðskjálftahrinan í Bárðarbungu, grænu stjörnurnar sýna hvar jarðskjálftahrinan átti sér stað og voru stærri en 3,0. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Svona kom stærsti jarðskjálftinn fram hjá á mínum jarðskjálftamælum.


Jarðskjálftinn með stærðina 4,1 í Bárðarbungu eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð. Síun á merkinu er 1Hz. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá nánar síðunni CC leyfi.


Jarðskjálftinn með stærðina 4,1 í Bárðarbungu eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Böðvarshólum. Síun á merkinu er 4Hz. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá nánar á síðunni CC leyfi.

Jarðskjálftahrinur verða núna í Bárðarbungu vegna þess að kvika er að flæða inn í eldstöðina af miklu dýpi sem veldur þenslu. Síðasti mánuðir (Febrúar 2017) hefur verið sá rólegasti í Bárðarbungu síðan eldgosinu lauk í Febrúar 2015.

Birt þann

Jarðskjálfti í Bárðarbungu (líklegasta staðsetning)

Í gær (25.02.2017) varð jarðskjálfti í Bárðarbungu. Af óþekktum ástæðum, þá er Veðurstofa Íslands ekki búinn að staðsetja þennan jarðskjálfta nákvæmlega eða koma með nákvæma stærð þessa jarðskjálfta. Ég áætla út frá útslagi þessa jarðskjálfta á mínum jarðskjálftamælum að stærðina sé á bilinu 3,2 til 3,8. Staðsetningin er einhverstaðar í Bárðarbungu mjög líklega, þar sem ég er bara með tvo jarðskjálftamæla á Íslandi, þá get ég ekki fundið sjálfur út nákvæma staðsetningu á þessum jarðskjálfta. Til þess að fá nákvæma staðsetningu, þá þarf ég að vera með meira en þrjá jarðskjálftamæla.


Jarðskjálftinn eins og hann kemur fram á jarðskjálftamælinum mínum í Böðvarshólum. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá nánar á CC leyfi síðunni.


Jarðskjálftinn eins og hann kemur fram á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá nánar á CC leyfi síðunni.

Ég mun uppfæra þessa grein þegar nákvæm staðsetning og stærð þessa jarðskjálfta verður ljós hjá Veðurstofu Íslands.

Uppfærsla

Vikulegt jarðskjálftaeftirlit Veðurstofunnar hefur stærð þessa jarðskjálfta sem Mw2,58 og ML3,03.

227 20170225 143125.453 64.64607 -17.35535 0.065 2.58 3.03

Grein uppfærð þann 27.02.2017 klukkan 20:59.

Birt þann

Áframhaldandi jarðskjálftavirkni langt norður af Kolbeinsey

Undanfarnar virkur hefur verið jarðskjálftavirkni langt norður af Kolbeinsey. Það er ennþá óljóst hvað er að valda þessari jarðskjálftavirkni á þessu svæði.


Jarðskjálftavirknin norður af Kolbeinsey (bláu hringirnir). Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærðir allra þeirra jarðskjálfta sem hafa mælst á þessu svæði eru vanmetnar vegna fjarlægðar frá SIL mælanetinu. Ég náði að mæla síðustu jarðskjálftahrinu sem varð á þessu svæði á jarðskjálftamælinn minn á norðurlandi. Þá komu fram fimm jarðskjálftar sem voru að minnsta kosti með stærðina 3,2 á 4 til 8 mínútu tímabili. Þetta voru einu jarðskjálftarnir sem ég náði að mæla í þessari jarðskjálftahrinu, enda er fjarlægðin rúmlega 230 km. Þessi fjarlægð veldur því að erfitt er að staðsetja jarðskjálftana nákvæmlega og finna út nákvæmlega hversu stórir þeir voru, meiri skekkja kemur einnig fram í staðsetningu jarðskjálftana og getur þar munað nokkrum tugum kílómetra.

Það er möguleiki á því að þarna sé eldgos í gangi núna. Það var þarna mögulega eldgos eða kvikuinnskot á þessu svæði eða nálægt því í Október árið 1999, hægt er að lesa um þá jarðskjálftahrinu hérna á vefsíðu Global Volcanism Program.

Birt þann

Jarðskjálftavirkni eykst í Kötlu á ný

Síðasta sólarhringinn (15 til 16.02.2017), þá hefur jarðskjálftavirkni verið að aukast í Kötlu. Þessi aukning á jarðskjálftum fylgir fyrra munstri og hugsanlegt er að jarðskjálftar með stærðina 3,0 og stærri verði í Kötlu á næstu dögum. Það er þó ekki hægt að segja til um það með neinni vissu. Hérna er ég eingöngu að miða við bestu mögulegu gögn sem ég hef.


Jarðskjálftavirknin í Kötlu síðasta sólarhringinn. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Sú jarðskjálftavirkni sem hefur orðið var ekki kröftug og stærsti jarðskjálftinn var eingöngu með stærðina 2,0. Allir aðrir jarðskjálftar sem urðu voru minni að stærð. Í fyrri jarðskjálftahrinum hefur þetta orðið þannig að lítil jarðskjálftahrina hefst og síðan kemur hlé í nokkra klukkutíma til daga, eftir að því líkur þá hefst jarðskjálftahrina með einum eða fleiri jarðskjálftum með stærðina 3,0 í öskju Kötlu. Ég reikna með að þetta munstur muni endurtaka sig núna. Hvað síðan raunverulega gerist á eftir að koma í ljós.

Birt þann

Djúpir jarðskjálftar í Öræfajökli

Ég hef ekki skrifað margar greinar um eldstöðina Öræfajökul. Ástæðan er sú að yfirleitt er ekki neitt að gerast í Öræfajökli og telst þessi eldstöð vera mjög róleg eins og Esjufjöll og Snæfell (austurland), en þessar eldstöðvar mynda keðju af eldstöðvum fyrir utan megin eldgosabeltið á Íslandi. Rannsóknir benda til þess að undir Öræfajökli sé brot af gömlu meginlandi sem er líklega að bráðna niður hægt og rólega (rannsóknina er hægt að lesa hérna á ensku) og hugsanlega einnig undir Esjufjöllum. Í þessari rannsókn er einnig skráð eldstöð beint austur af Esjufjöllum en ég veit ekki hvort að sú eldstöð er raunverulega til, þar sem þessi eldstöð er ekki allstaðar skráð á kort og ég hef engar upplýsingar um þessa eldstöð ef hún er raunverulega til. Ég veit ekki afhverju þetta er raunin.


Jarðskjálftavirknin í Öræfajökli. Á þessu korti er Öræfajökull staðsettur beint suður af Grímsvötnum. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærðir þeirra jarðskjálfta sem urðu var aðeins 1,1 til 1,8. Það sem gerir þessa jarðskjálfta áhugaverða er að þeir benda hugsanlega til þess að eitthvað sé að fara að gerast í Öræfajökli. Mesta dýpið sem kom fram var 21,2 km (stærðin var 1,1), annars var dýpið frá 19,0 til 20,7 km. Það sem sést á óróagrafi bendir til þess að um sé að ræða jarðskjálfta sem myndast þegar kvika er að brjóta leið um í jarðskorpunni, frekar en að um sé að ræða jarðskjálfta sem tengjast jarðskorpuhreyfingum.

Jarðskjálftavirkni hófst í Öræfajökli (mjög líklega) árið 2011 en samkvæmt gögnum sem ég er með þá urðu ekki neinir jarðskjálftar árið 2012 (það þarf ekki að vera alveg rétt). Síðan þá hafa orðið nokkrir jarðskjálftar á hverju ári síðan árið 2012. Hversu langt ferlið er frá lítilli jarðskjálftavirkni þangað til að eldgos hefst er ekki þekkt vegna skorts á sögulegum gögnum. Síðustu eldgos áttu sér stað árið 1362 frá 5 Júní +-4 dagar og þangað til 15 Október +-45 dagar og síðan árið 1727 þann 3 Ágúst og þangað til 1 Maí +-30 dagar árið 1728.

Birt þann

Kröftug jarðskjálftahrina í Bárðarbungu

Í gær (30.01.2017) var nákvæmlega ein vika síðan jarðskjálftahrina (greinin er hérna) varð í Bárðarbungu. Þessi jarðskjálftavirkni er virkni sem er að stöðugt að endurtaka sig en það virðist hafa orðið smá breyting á virkninni undanfarið. Það virðist sem að þeir jarðskjálftar sem eru að eiga sér stað séu að vaxa í stærð en fjöldi þeirra jarðskjálfta sem verður hefur ekki aukist mikið frá því sem hefur verið. Jarðskjálftar með stærðina 4,3 færa öskjubotninn í Bárðarbungu upp um örfáa millimetra í hvert skipti og þessir millimetrar eru farnir að safnast saman. Ég veit ekki hver breytingin er vegna skorts á GPS gögnum.


Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Í síðustu jarðskjálftahrinu urðu eftirtaldir jarðskjálftar (í þeirri röð sem þeir urðu), jarðskjálfti með stærðina 4,3, jarðskjálfti með stærðina 4,1 og jarðskjálfti með stærðina 3,4. Dýpi þessara jarðskjálfta var annað en venjulega, dýpið var frá 9,4 til 8,3 km. Það er mjög erfitt að átta sig á því hvað er að gerast á þessu dýpi. Það er hugsanlegt að kvika sé að brjóta sér leið upp í jarðskorpuna og búa sér þannig til nýja leið, það er einnig möguleiki á því að kvikan sé einfaldlega að ýta upp öskjunni hægt og rólega. Jarðskjálftavirkni verður þegar kvika kemur inn í Bárðarbungukerfið á miklu dýpi. Þessi virkni mun halda áfram í mjög langan tíma, hugsanlega þangað til að næsta eldgos verður í Bárðarbungu.