Category: Kvika

Birt þann

Stutt jarðskjálftahrina í Kötlu

Í gær (17-Desember-2016) varð stutt jarðskjálftahrina í Kötlu. Stærsti jarðskjálftinn í þessari hrinu var með stærðina 3,3 og annar stærsti jarðskjálftinn var með stærðina 2,1. Aðrir jarðskjálftar sem komu fram voru minni að stærð.


Jarðskjálftahrinan í Kötlu, græna stjarnan sýnir staðsetningu jarðskjálftans í Kötlu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftahrina varði aðeins í rúmlega 30 mínútur. Jarðskjálftahrinan kom fram suður-vestur af jarðskjálftahrinunni sem varð þann 15-Desember. Sú jarðskjálftavirkni sem er núna að koma fram í Kötlu er einhver sú mesta jarðskjálftavirkni sem ég hef séð í eldstöðinni síðan ég fór að fylgjast með árið 2001. Þar er ekki hægt að spá fyrir um eldgos í Kötlu með neinni vissu og það eina sem hægt er að gera er að fylgjast vel með því sem gerist í eldstöðinni.

Birt þann

Jarðskjálftahrina í Kötlu

Í dag (15-Desember-2016) varð jarðskjálftahrina í Kötlu. Stærsti jarðskjálftinn var með stærðina 2,0 en aðrir jarðskjálftar sem komu fram voru minni að stærð. Vegna slæms veðurs þá er næmni SIL mælanets Veðurstofunnar minna en þegar veður er gott.


Jarðskjálftahrinan í Kötlu í dag. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftahrinan byrjaði rúmlega 12 tímum eftir að jarðskjálfti með stærðina 3,4 átti sér stað í Kötlu í gær. Það er erfitt að vita hvort að þessir atburðir eru tengdir án þess að rannsókn sé gerð á þessari jarðskjálftahrinu, eins og stendur þá hef ég ekki svarið. Jarðskjálftahrinan átti sér stað nærri Austmannsbungu en þar er einnig SIL jarðskjálftamælir með sama nafni. Þessi jarðskjálftahrina var ekki stór í styrkleika þeirra jarðskjálfta sem komu fram en talsverð talin í fjölda þeirra jarðskjálfta sem hafa komið fram í dag.

Birt þann

Jarðskjálfti með stærðina 3,4 í Kötlu

Í dag (14-Desember-2016) klukkan 14:31 varð jarðskjálfti með stærðina 3,4 í Kötlu. Engir frekari jarðskjálftar urðu í Kötlu í kjölfarið á þessum jarðskjálfta.


Jarðskjálftinn í Kötlu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þetta var bara einn jarðskjálfti og án frekari virkni er eftir að segja til um það afhverju þessi jarðskjálfti átti sér stað. Eftir því sem ég kemst næst, þá hefur ekkert breyst í Kötlu síðustu vikunar þó svo að dregið hafi úr jarðskjálftavirkni. Katla hefur verið að hita upp fyrir eldgos síðan í Ágúst (þetta er eingöngu mín skoðun). Það getur gerst í eldfjöllum að það dragi úr jarðskjálftum áður en eldgos á sér stað, það er ekki almennilegur skilningur á því afhverju það gerist ennþá (eftir því sem ég kemst næst).

Birt þann

Kröftug jarðskjálftahrina í Bárðarbungu

Aðfaranótt 12-Desember-2016 varð kröftug jarðskjálftahrina í Bárðarbungu. Jarðskjálftar verða núna í Bárðarbungu vegna þess að eldstöðin er að þenjast út eftir eldgosið sem átti sér stað frá Ágúst-2014 til Febrúar-2015. Eins og undanfarnar vikur, þá er mesta jarðskjálftavirknin í norð-austur hluta Bárðarbungu. Ég veit ekki afhverju það er raunin eins og stendur.


Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Grænu stjörnurnar sýna hvar jarðskjálftar með stærðina yfir 3,0 áttu sér stað. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftahrina varð í rúmlega einn klukkutíma. Hægari og minni jarðskjálftahrina hefur átt sér stað í Bárðarbunugu undanfarna 10 daga. Ég kalla slíka virkni „hæga jarðskjálftahrinu“ (þetta er hinsvegar ekki vísindalegt heiti, bara mín skoðun), þessa gerð af jarðskjálftahrinum er mun erfiðara að sjá heldur en hefðbundna jarðskjálftahrinur (ég hef ekki séð þetta nefnt í neinum jarðskjálftavísindagreinum ennþá og því er þetta bara mín skoðun). Stærstu jarðskjálftarnir í þessari hrinu voru með stærðina 3,9 (04:10), 3,8 (04:24), 4,2 (04:29). Aðrir jarðskjálftar sem urðu í þessari hrinu voru minni.

Þessi jarðskjálftavirkni verður vegna þessa að kvika er að flæða inn í kvikuhólf Bárðarbungu á miklu dýpi (~10 km) og er að þenja út eldstöðina eftir að hún féll saman í eldgosinu sem hófst í Ágúst-2014 og lauk í Febrúar-2015. Sú þensla sem á sér núna stað er sneggri en nokkurn grunaði þegar hún hófst í September-2015, þar sem reiknað hafði verið með því að Bárðarbunga yrði rólegri í mjög langan tíma eftir svona stórt eldgos.

Það er ekki hægt að segja til um það hvenær næsta eldgos verður í Bárðarbungu eða hvar það verður. Djúpir jarðskjálftar hafa átt sér stað undir Trölladyngju undanfarna mánuði og bendir það til kvikuhreyfinga á miklu dýpi. Síðustu tvö eldgos í Trölladyngju urðu árið 5000 BCE og síðan árið 7100 BCE. Það þýðir að þarna getur gosið aftur en eldstöðin er staðsett innan sprungusvæðis Bárðarbungu. Það er einnig möguleikar á því að eldgos muni eiga sér stað annarstaðar innan sprungusvæðis Bárðarbungu, þessa stundina er búist við því að slík eldgos yrðu einhverstaðar í norð-austur hluta sprungusvæðisins, í átt að Holuhrauni eða í þá átt. Það er nauðsynlegt að muna það að ef kvikan kemst ekki til hliðar þá aukast líkunar á því að kvikan muni leita beint upp og þá meðfram sprunginni í öskju Bárðarbungu. Eitthvað af kviku hefur nú þegar gert það, miðað við nýja jarðhitavirkni í öskjubarminum í Bárðarbungu, kvika nær ekki að valda nýjum jarðhita nema hún sé komin á innan við eins kílómetra dýpi. Þessi kvika virðist ekki hafa náð að gjósa í eldgosinu frá Ágúst-2014 til Febrúar-2015 (hefur ekki verið staðfest hingað til).

Birt þann

Yfirlit yfir jarðskjálftavirkina á Íslandi síðustu daga

Það hefur verið lítil jarðskjálftavirkni á Íslandi síðustu daga. Yfir heildina hefur mjög lítið verið að gerast og rólegt á öllum helstu stöðunum þar sem yfirleitt er frekar mikil jarðskjálftavirkni. Mesta jarðskjálftavirknin sem á sér stað þessa stundina er rúmlega 340 kílómetra norður af Kolbeinsey.


Grænu stjörnurnar sýna staðsetningu jarðskjálftanna norður af Kolbeinsey. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærstu jarðskjálftarnir voru með stærðina 3,3.

Bárðarbunga

Þessa dagana er mjög rólegt í Bárðarbungu og ekki mikið að gerast. Sú jarðskjálftavirkni sem hefur átt sér stað hefur sýnt hring misgengið í eldstöðinni, þessir jarðskjálftar benda til þess að eldstöðin sé farin að þenjast út og misgengið sé farið að rísa á ný (nokkra mm á mánuði).


Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Djúpir jarðskjálftar halda áfram í Trölladyngju. Það er mín skoðun að næsta eldgos verði í Trölladyngju miðað við þessa jarðskjálftavirkni. Það er ekki hægt að segja til um það hvenær slíkt eldgos yrði.

Katla

Lítil jarðskjálftavirkni hefur verið í Kötlu undanfarið. Það er hefðbundið að jarðskjálftavirkni minnki í Kötlu á þessum tíma árs. Ég reikna með að rólegheitin haldi áfram í nokkrar vikur í viðbót.


Jarðskjálftavirknin í Kötlu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Hekla

Tveir jarðskjálftar komu fram í Heklu þann 8-Desember-2016. Engin frekari virkni kom fram í Heklu eftir það.

Reykjaneshryggur

Lítil jarðskjálftahrina átti sér stað á Reykjaneshrygg þann 8-Desember-2016. Stærsti jarðskjálftinn í þessari hrinu var með stærðina 2,9.


Jarðskjálftahrinan á Reykjaneshrygg. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Frekari jarðskjálftavirkni varð ekki í kringum Íslandi þessa síðustu daga. Fyrir utan einstaka jarðskjálfta sem urðu hér og þar eins og gerst stundum. Vegna hugbúnaðarvandamála hjá mér á þjóni sem ég er með og á borðvélinni minni þá gat ég ekki skrifað uppfærslur í nokkra daga um þá virkni sem átti sér stað.

Birt þann

Jarðskjálfti með stærðina 3,2 í Kötlu

Í dag (29-Nóvember-2016) klukkan 19:55 varð jarðskjálfti með stærðina 3,2 í Kötlu. Stærsti eftirskjálftinn var með stærðina 2,7. Ekki hefur komið fram önnur virkni sem bendir til þess að eitthvað meira sé að fara að gerast í Kötlu.

161129_2050
Græna stjarnan sýnir hvar jarðskjálftinn með stærðina 3,2 átti sér stað. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftar í Kötlu verða vegna kvikuhreyfinga inn í eldstöðinni í þeim grunnstæðu kvikuhólfum sem þar er að finna. Þessi aukna jarðskjálftavirkni bendir til þess að innstreymi kviku sé líklega að aukast, þarna eru allavegna að eiga sér stað spennubreytingar í eldstöðinni sem valda þessum jarðskjálftum sem eru núna að koma fram núna.

Birt þann

Djúpir jarðskjálftar í Bárðarbungu

Síðustu klukkutíma hafa verið djúpir jarðskjálftar í Bárðarbungu, dýpi þessara jarðskjálfta hefur verið frá 19 km til 11 km. Útbreiðsla þessara jarðskjálfta bendir til þess að um sé að ræða kvikuinnskot sem er aðeins fyrir utan aðal-eldstöðina rétt sunnan við öskju Bárðarbungu.

161129_1950
Djúpu jarðskjálftarnir í Bárðarbungu eru fyrir sunnan öskjuna (bláir/gulir blettir á kortinu). Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessir djúpu jarðskjálftar benda til þess að kvika sé að streyma inn í eldstöðina á miklu dýpi á síðustu dögum. Aðrar vísbendingar um að þetta hafi verið að gerast hafa komið fram í aukinni jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu undanfarna vikur. Ný kvikuinnskot geta myndast án nokkurs fyrirvara og úr þeim getur gosið, þó er ekki víst að slík eldgos séu mjög langvinn og sum eldgosin gætu jafnvel ekki varað daginn.

Birt þann

Minniháttar aukning í jarðskjálftum í Kötlu

Síðustu daga hefur verið minniháttar aukning í jarðskjálftum í Kötlu. Stærstu jarðskjálftarnir á tímabilinu hafa náð stærðinni 2,8. Þessa stundina hafa ekki orðið stærri jarðskjálftar í Kötlu.

161126_1315
Jarðskjálftavirknin í Kötlu síðustu daga. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það virðist vera staðbundin virkni af jarðskjálftum í austur hluta öskjunnar. Þetta er nærri því svæði sem gaus árið 1918 og er hugsanleg vísbending um það hvar getur gosið næst í Kötlu. Þessi jarðskjálftavirkni virðist benda til þess að kvikan hafi fundið veikan blett í jarðskorpunni og sé núna að „bora“ sig í gegnum jarðskorpuna og þessi hreyfing veldur stundum litlum jarðskjálftum á takmörkuðum bletti [athugasemd: Þetta er bara það sem ég hef séð, það er ekki búið að staðfesta þetta með vísindalegum mælingum ennþá]. Þessa stundina er jarðskjálftavirkni mjög lítil í Kötlu miðað við þá virkni sem var í gangi frá lokum Ágúst til miðs Októbers. Mig grunar að núverandi jarðskjálftavirkni eigi eftir að halda sér í Kötlu þangað til næsta vor.

Leiðni heldur áfram að vera mjög há í nokkrum jökulám í kringum Kötlu. Það bendir sterklega til þess að ný hverasvæði hafa opnast undir jöklinum í öskjunni. Það bendir til þess að kvika sé komin mjög grunnt í jarðskorpuna og eldstöðin sé orðin mjög heit. Til þess að svona ný hverasvæði opnist þá þarf kvika að vera kominn á minna en eins kílómetra dýpi. Það þýðir að kvikan er mjög grunnt í upp í eldstöðina.

Birt þann

Ný hrina af jarðskjálftum í Bárðarbungu

Í nótt þann 26-Nóvember-2016 varð ný hrina af jarðskjálftum í Bárðarbungu. Stærsti jarðskjálftinn sem mældist var með stærðina 3,8.

161126_1215
Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu, græna stjarnan er jarðskjálftinn með stærðina 3,8. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þann 22-Nóvember-2016 varð jarðskjálfti með stærðina 3,6 í suðu-vesturhluta Bárðarbungu. Nærri þeim stað þar sem kvikugangurinn opnaðist í Ágúst-2014.

161122_1735
Jarðskjálftinn í Bárðarbungu sem var með stærðina Mw3,6 þann 22-Nóvember-2016. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Svona jarðskjálftavirkni er orðin mjög algeng í Bárðarbungu og vegna þess skrifa ég ekki alltaf um þá jarðskjálfta sem verða, þar sem ef ég gerði það. Þá yrðu ekkert nema greinar um Bárðarbungu á þessari vefsíðu.

Birt þann

Kröftug jarðskjálftahrina í Bárðarbungu

Snemma morguns þann 19-Nóvember-2016 varð kröftug jarðskjálftahrina í Bárðarbungu. Þessi jarðskjálftahrina er sú sterkasta í Bárðarbungu núna í lengri tíma og var stærsti jarðskjálftinn með stærðina 4,0 en sá næst stærsti með stærðina 3,5 en allir aðrir jarðskjálftar voru minni að stærð.

161119_1635
Jarðskjálftahrinan í Bárðarbungu. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftavirkni bendir til þess að þrýstingur vegna kviku sé að aukast hratt innan í Bárðarbungu þessa dagana. Ég hef ekki neinar upplýsingar um það hversu mikið Bárðarbunga hefur þanist út síðan í September-2015 þegar þessi jarðskjálftavirkni hófst, en það hlýtur að vera talsvert þar sem færslan í hverjum jarðskjálfta er einhver (ég veit ekki hvað færslan er mikil í hvert skipti, ég fann ekki þau gögn), Síðasta árið hefur verið mjög mikil jarðskjálftavirkni í öskju Bárðarbungu og því ljóst að eldstöðin hefur þanist talsvert út undanfarið ár. Það er ekki ljóst hvort að þessi þensla mun leiða til eldgoss fljótlega eða eftir mjög langan tíma. Það eina sem er vitað fyrir vissu er að kvika er að flæða inn í eldstöðina í grunnstæð kvikuhólf af miklu dýpi.