Djúpir jarðskjálftar í Bárðarbungu og Tungnafellsjökli

Þó svo að eldgosinu í Holuhrauni og Bárðarbungu sé lokið. Þá er ennþá fullt að gerast í Bárðarbungu þessa dagana. Dýpsti jarðskjálftinn sem hefur átt sér stað síðustu 48 klukkutímana var með dýpið 28,6 km og jarðskjálftar verða ekki mikið dýpri en þetta í Bárðarbungu. Á þessi dýpi koma jarðskjálftar fram vegna hreyfinga kviku frekar en spennubreytinga í jarðskorpunni.

150629_1615
Jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu (rauðir punktar). Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Tungnafellsjökull

Síðan að eldgosinu lauk í Bárðarbungu og Holuhrauni þá hefur ekki dregið úr virkni í Tungnafellsjökli eins og búast hefði mátt við. Jarðskjálftavirkni hefur haldið áfram, þó lítil sé og á mjög miklu dýpi. Dýpsti jarðskjálftinn síðustu 48 klukkutímana var með dýpið 26,2 km.

150628_1925
Jarðskjálftavirkni í Tungnafellsjökli (gulir punktar). Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er óljóst hvað er að gerast í Tungnafellsjökli þar sem eldstöðin hefur ekki gosið á sögulegum tíma. Það er þó ljóst að kvikuinnskot eru að eiga sér stað á miklu dýpi, hvort og hvenær slíkt gæti leitt til eldgoss er óljóst á þessari stundu. Þar sem Tungnafellsjökull hefur ekki gosið á sögulegum tíma þá er ekki hægt að segja til um það hvað gerist næst í eldstöðinni.

Jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu

Í dag (10-Júní-2015) varð jarðskjálfti í Bárðarbungu með stærðina 3,3. Dýpi þessa jarðskjálfta var 6,3 km.

150610_2135
Jarðskjálftinn með stærðina 3,3 er þar sem græna stjarnan er á kortinu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Engir aðrir jarðskjálftar hafa átt sér stað í Bárðarbungu eftir þennan jarðskjálfta sem stendur. Þessi jarðskjálfti var lágtíðni jarðskjálfti, sem þýðir að hann kom til vegna kvikuhreyfinga í Bárðarbungu á 6,3 km dýpi. Á þessari stundu er ekki hægt að vita hvað er að gerast í Bárðarbungu, á þessari stundu veit ég ekki til þess að þensla hafi átt sér stað í Bárðarbungu síðan eldgosinu í Holuhrauni lauk, þó er mjög erfitt að sjá það vegna þess hversu stórt svæði er um að ræða og erfitt að mæla það af þeim ástæðum.

Yfirlit yfir jarðskjálftavirkni á Íslandi í viku 23

Í viku 23 hefur ekki verið mikið um jarðskjálftavirkni á Íslandi. Hefðbundin smáskjálftavirkni hefur átt sér stað þessa viku eins og aðrar vikur og ekki hefur mikið gerst. Eitthvað hefur sést af ísskjálftum í Vatnajökli og jarðskjálftavirkni heldur áfram í Bárðarbungu.

150607_1940
Hefðbundin jarðskjálftavirkni á Íslandi þessa stundina. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessa stundina er jarðskjálftavirkni á Íslandi hefðbundin bakgrunnsvirkni. Þar sem það er alltaf smáskjálftavirkni að eiga sér stað á Íslandi. Það gerist mjög sjaldan sem engin jarðskjálftavirkni á sér stað og er mjög langt á milli slíkra daga. Þessa stundina er ekkert sérstakt í gangi á Íslandi, hvorki í jarðskjálftum eða í virkni eldfjalla.

Vegna vinnu í sumar

Þar sem ég verð að vinna í sumar frá klukkan 08:00 til 16:00 þá mun ég ekki geta fylgist með stöðu mála yfir daginn. Þannig að ef eitthvað gerist þá mun ég fyrst skrifa um það þegar ég kem úr vinnunni.

Hvernig Bárðarbunga seig saman

Það kom út nýlega góð grein um hvernig Bárðarbunga seig saman í sex mánaða eldgosinu í Holuhrauni. Það eru ennþá að koma fram nýjar upplýsingar um eldgosið í Bárðarbungu og hvað gerðist í eldstöðinni þó svo að ekkert hafi gerst síðan eldgosinu lauk í Holuhrauni. Nýjustu gögnin sýna fram á það að Bárðarbunga seig saman, það sig átti sér ekki stað með sprengingu eins og gerist oft, heldur með hægu sigi yfir sex mánaða tímabil. Eldgosið í Holuhrauni er stærsta eldgos á Íslandi í rúmlega 230 ár.

Greinin um eldgosið í Bárðarbungu

Iceland’s Bárðarbunga-Holuhraun: a remarkable volcanic eruption (blogs.egu.eu, Enska)

Kvikuinnskot í Bárðarbungu

Í dag (30-Apríl-2015) varð lítið kvikuinnskot í Bárðarbungu. Þetta kvikuinnskot var lítið og lítur út fyrir að vera lokið núna. Þetta sýnir að ennþá er talsverð virkni í Bárðarbungu þó svo að eldgosinu í Holuhrauni hafi lokið fyrir talsverðu síðan.

150430_1845
Kvikuinnskotið í Bárðarbungu. Það eru þrír jarðskjálftar sem eru appelsínugulir og síðan einn rauður depill á myndinni. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærsti jarðskjálftinn í þeirri jarðskjálftahrinu sem fylgdi þessu kvikuinnskoti var með stærðina 2,1. Dýpi þessara jarðskjálfta var frá 17 km og upp að 5,3 km. Það er ekkert sem bendir til þess að þetta kvikuinnskot hafi náð til yfirborðs og enginn órói kom fram þegar kvikuinnskotið átti sér stað. Það er hætta á frekari kvikuinnskotum í Bárðarbungu á næstu mánuðum og árum. Önnur jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu er vegna þess að eldstöðin seig 62 metra þegar eldgosið í Holuhrauni átti sér stað og það hefur breytt spennunni í jarðskorpunni á þessu svæði. Sú rekhrina sem er hafin á þessu svæði er ekki lokið, þó svo að ekkert eldgos sé núna að eiga sér stað í Bárðarbungu.

Djúpir jarðskjálftar í Bárðarbungu og Öræfajökli

Í dag (28-Mars-2015) hafa verið djúpir jarðskjálftar í Bárðarbungu. Þessi jarðskjálftavirkni bendir til þess að ný kvika sé að koma inn í eldstöðina af miklu dýpi. Hvort að þetta muni valda nýju eldgosi er ekki ljóst, eins og staðan er núna þá hefur ekkert gerst og ekki víst að nokkuð muni gerast. Jarðskjálftinn með mesta dýpið var á 21,1 km dýpi, aðrir jarðskjálftar voru á minna dýpi.

150328_2210
Jarðskjálftavirknin í Vatnajökli í dag. Höfundaréttur af þessari mynd tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Öræfajökull

Í dag (28-Mars-2015) hefur einnig verið djúp jarðskjálftavirkni í Öræfajökli (Wikipedia grein er hægt að lesa hérna). Þessi virkni í Öræfajökli er ekki ný og hefur verið í gangi síðustu tíu árin með hléum. Tímabil á milli jarðskjálftahrina eru mismunandi löng. Sú jarðskjálftavirkni sem hefur átt sér stað í dag er djúp og vegna þess væntanlega ekki vegna sprunguhreyfinga, þessir jarðskjálftar eiga uppruna sinn í kvikuhreyfingum á þessu dýpi. Allir jarðskjálftarnir voru minni en 1,5 að stærð.

Það sem hefur verið skráð sögulega um eldgosin árin 1362 og 1728 bendir til þess að eldgos í Öræfajökli hefjist með miklum krafti (jarðskjálftum stærri en 4,0 koma fram) og miklu öskufalli auk mikils jökulsflóðs sem fylgir í kjölfarið, að stig eldgoss í Öræfajökli virðist vara í hátt í 48 klukkustundir, hvað gerist eftir að því stigi líkur er óljóst vegna skorts á gögnum. Heimildir hafa tapast eða hvað gerist seinna í eldgosi í Öræfajökli hefur einfaldlega ekki verið skráð niður. Eldgos virðast geta varað upp í 45 daga miðað við heimildir af eldgosunum 1362 og 1728. Núverandi jarðskjálftahrina á sér stað í Öræfajökli, þar sem eldstöðin liggur aðeins norður á því svæði þar sem núverandi jarðskjálftavirkni er að eiga sér stað. Það er enginn sprungusveimur tengdur Öræfajökli, það hinsvegar útilokar ekki að sprungusveimur geti tilheyrt Öræfajökli án þess að slíkt sé þekkt. Staðan í dag bendir ekki til þess að eldgos sé að fara að hefjast í Öræfajökli. Sú staða gæti breyst án viðvörunar, þar sem slíkt er alltaf hætta með eldfjöll.

Bárðarbunga heldur áfram að síga

Samkvæmt frétt Rúv í dag þá heldur Bárðarbunga áfram að síga um 2 sm á dag. Jökulinn innan öskju Bárðarbungu er farinn af stað og veldur það risi uppá rúmlega 1,5 sm á dag samkvæmt mælingum, þetta ris ætti þó að vera rúmlega 3 – 4 sm á dag samkvæmt frétt Rúv. Mismunurinn er því það sig sem ennþá á sér stað í Bárðarbungu núna. Ekkert samband er við GPS tæki Veðurstofunnar í öskju Bárðarbungu og því verða vísindamenn að fljúga yfir eldstöðina til þess að sjá hversu mikið sig er að eiga sér stað. Næsta mæling mun fara fram eftir páska samkvæmt fréttum. Heildarsig síðan eldgos hófst í Holuhrauni þann 31-Ágúst-2014 er orðið 60 metrar samkvæmt síðustu mælingum á Bárðarbungu.

Frétt Rúv

Bárðarbunga hefur sigið um 60 metra (Rúv.is)

Hvað gerist næst í Bárðarbungu

Það er liðið talsvert síðan eldgosinu í Holuhrauni lauk og allt er rólegt eins og er í Bárðarbungu. Hvað gerist næst í Bárðarbungu er ekki vitað og enginn er með svarið við þeirri spurningu. Hérna eru tveir möguleikar á því hvað gæti gerst.

  • Rekið heldur áfram án þess að frekari eldgos verði.
  • Nýt kvika mun fljótlega koma inn í Bárðarbungu. Í kjölfarið hefst nýtt eldgos nokkrum dögum eða vikum seinna.

Það er einnig að mínu áliti hætta á eldgosi í Hamrinum (stundum kallað Loki-Fögrufjöll). Sú eldstöð er innan sprungusveims Bárðarbungu og því er hætta á því að kvikuinnskot komist inn í þá eldgos og eldgos hefjist þar í kjölfarið. Það er ekki hægt að vita hversu stórt slíkt eldgos yrði. Það er ólíklegt að kvikuinnskot muni ná til Torfajökuls. Það er hinsvegar ekki hægt að útiloka slíkan atburð.

Hvað mun gerast í Bárðarbungu veltur á mörgum atriðum og þau eru ekki öll þekkt á þessari stundu. Það sem er vitað er að jarðhiti hefur verið að aukast í jarðskorpunni (næst Bárðarbungu) og í öskju Bárðarbungu og það eru ekki góðar vísbendingar. Það sem er ekki þekkt er hversu langan tíma þetta tekur, ef þetta gerist þá nokkurntímann. Næsta eldgos gæti átt sér stað á morgun, það er hinsvegar alveg jafn mikil hætta á því að ekkert muni gerast í lengri tíma. Þar sem það er engin leið til þess að vita hvenær næsta eldgos mun hefjast.

Eins og staðan er í dag þá er ég bara að vakta Bárðarbungu og fylgjast með því sem er að gerast þar. Textinn að ofan eru bara getgátur um það sem gæti gerst. Eina leiðin til þess að vita hvað gerist næst er að bíða eftir næsta eldgosi, sú bið gæti orðið mjög löng.

Styrkir: Hægt er að styrkja mína vinnu hérna með því að versla við Amazon UK eða með því að leggja beint inna á mig. Upplýsingar um það hvernig hægt er að leggja beint inná mig er að finna hérna.

Eldgosinu í Holuhrauni lokið

Eldgosinu í Holuhrauni lauk í gær (27-Febrúar-2015) samkvæmt Veðurstofu Íslands. Núverandi viðvörunarstig á Bárðarbungu er gult. Þó að eldgosinu sé lokið þá er svæðið ennþá lokað fyrir almennri umferð vegna hættu á nýjum eldgosinum á svæðinu, bæði innan eða utan jökuls. Það er ennfremur ekki almennilega vitað hvað gerist næst í Bárðarbungu. Á þessari stundu er einnig mikið gas útstreymi úr gígnum í Holuhrauni og þetta gas er baneitrað.

150228_1415
Jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu síðustu 48 klukkutímana. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er ekki vitað hvað mun gerast næst í Bárðarbungu. Á þessari stundu er mikil hætta á því að nýtt eldgos muni hefjast í Bárðarbungu, hvort að það verður undir jökli eða utan jökuls er ekki vitað. Það er einnig ekki hægt að vita hvenær slíkt eldgos mun eiga sér stað. Ég hef ekki nýjar upplýsingar um stöðu sigs í Bárðarbungu á þessari stundu. Það gætu einnig litið dagar til mánuðir þangað til næsta eldgos verður í Bárðarbungu. Á þessari stundu er hinsvegar ljóst að núna verður hlé á virkni í Bárðarbungu (að minnsta kosti er hægt að vonast eftir því) og í Holuhrauni. Gígurinn og hraunið er núna mjög heitt og mun verða mjög heitt (~800 gráður) í mörg ár (5 ár?).

Þar sem eldgosinu í Holuhrauni er lokið þá mun ég ekki skrifa neina uppfærslu næsta miðvikudag. Næsta uppfærsla um Bárðarbungu verður þegar eitthvað fer að gerast.

Tilkynning Veðurstofunnar

Hérna er tilkynning Veðurstofunnar um goslok í Holuhrauni.
Eldgosinu í Holuhrauni er lokið (Veðurstofa Íslands)

Grein uppfærð klukkan 17:01.