Jarðfræði á Íslandi – Síða 34 – Upplýsingar um eldgos og jarðskjálfta á Íslandi

febrúar 2, 2022febrúar 2, 2022

Kröftug jarðskjálftavirkni í Kötlu

Klukkan 19:10 hófst (þann 02-Febrúar-2022) kröftug jarðskjálftavirkni í eldstöðinni Kötlu. Stærsti jarðskjálftinn var með stærðina Mw4,0 (klukkan 19:10) og síðan kom annar stór jarðskjálfti með stærðina Mw3,4 (klukkan 19:44).

Rauðir punktar í öskju Kötlu sýna hvar litlir jarðskjálftar hafa orðið. Tvær grænar stjörnur við austur-öskjubarm Kötlu eru þar sem stærstu jarðskjálftanir hafa orðið — Jarðskjálftavirknin í Kötlu núna í kvöld. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þegar þessi grein er skrifuð er óljóst hvað er í gangi og hvort að það er eldgos á leiðinni. Líkunar eru góðar en það er einnig möguleiki á því að þessi virkni minnki og hætti alveg og það mundi þá koma í veg fyrir að nokkurt eldgos yrði. Hvort sem það yrði stórt eða lítið í Kötlu.

Ég mun uppfæra þessa grein eftir þörfum eða skrifa nýja grein ef aðstæður breytast mjög mikið frá því sem er núna.

febrúar 1, 2022

Kröftugir jarðskjálftar nærri Húsafelli

Í dag (1-Febrúar-2022) klukkan 00:05 varð jarðskjálfti með stærðina Mw3,7 nærri Húsafelli og fannst þessi jarðskjálfti í Reykjavík. Jarðskjálftahrinan er ennþá í gangi á þessu svæði en er mjög hægfara og stöðvast því stundum. Annar jarðskjálfti með stærðina Mw3,0 varð klukkan 01:15. Síðustu 48 klukkutímana hafa orðið 107 jarðskjálftar við Húsafell.

Tvær grænar stjörnur suður og vestan við Langjökul í Húsafelli sem sýnir jarðskjálftavirknina. Það eru einnig appelsínugulir punktar sem sýnir minni jarðskjálfta sem þarna hafa orðið — Jarðskjálftavirknin við Húsafell. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærsti jarðskjálftinn sem hefur orðið á þessu svæði var með stærðina 5,5 samkvæmt fréttum og varð árið 1974. Það er það eina sem ég veit um þennan jarðskjálfta en sá jarðskjálfti varð einnig aðeins norðar en núverandi jarðskjálftahrina. Það er óljóst hvers vegna þessi jarðskjálftahrina er að eiga sér stað, þar sem þarna eru ekki neinar eldstöðvar og ekki nein þekkt sprungusvæði. Þarna er lághitasvæði og nýlegar fréttagreinar hafa komið með þá hugmynd að sú jarðskjálftavirkni sé tengd jarðhitavirkni sem er þarna. Sú hugmynd er hinsvegar ekki sönnuð ennþá. Það að þarna sé lághitasvæði þýðir að kvika hefur komist upp frekar grunnt í jarðskorpuna eða rétt um 1 til 2 km og nær að hita upp grunnvatnið sem er í jarðskorpunni.

janúar 29, 2022

Jarðskjálftahrina suður af Grímsey

Í nótt, þann 29-Janúar-2022 hófst jarðskjálftahrina suður af Grímsey. Þessi jarðskjálftahrina er frekar kröftug þegar þessi grein er skrifuð.

Græn stjarna suður af Grímsey sem sýnir stærsta jarðskjálftann auk nokkura rauðra punkta sem sýna minni jarðskjálfta suður af Grímsey — Jarðskjálftavirknin suður af Grímsey. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftahrinan er ennþá í gangi þegar þessi grein er skrifuð. Það er hætta á því að það komi fram stærri jarðskjálfti á þessu svæði. Stærstu jarðskjálftarnir voru með stærðina Mw3,3 (02:35) og síðan jarðskjálfti með stærðina Mw3,5 (02:40). Það er jarðskjálftahrina lítilla jarðskjálfta á sama svæði sem hófst eftir fyrsta jarðskjálftann með stærðina Mw3,3 klukkan 02:35. Jarðskjálftahrinur eins og þessar eru mjög algengar á Tjörnesbrotabeltinu.

janúar 26, 2022

Jarðskjálftahrina suður-vestur af Langjökli

Síðan í Desember 2021 þá hefur verið jarðskjálftahrina suður-vestur af Langjökli. Þetta svæði er ekki hluti af neinu þekktu jarðskjálftasvæði eða eldstöð. Þetta eru því bara jarðskjálftar sem eiga sér stað í jarðskorpunni sem eru fyrir utan helstu jarðskjálftasvæða á Íslandi. Svona jarðskjálftar í jarðskorpunni gerast stundum á Íslandi. Ástæðan er ekki þekkt en hugmyndin er að þetta tengist reki jarðskorpunnar og spennubreytingum vegna þess.

Jarðskjálftinn í dag með stærðina Mw3,3 er annar jarðskjálftinn sem nær þessari stærð, fyrri jarðskjálftinn varð þann 18-Janúar-2022. Hæðin þar sem þessir jarðskjálftar eiga sér stað heitir Húsafell.

desember 30, 2021

Kvikan er á leiðinni upp í Fagradalsfjalli, síðustu mælingar segja um 1600 metra eftir

Samkvæmt frétt á Vísir.is (tengill neðst) þá er samkvæmt gervihnattamælingum kvikan byrjuð að rísa upp í Fagradalsfjalli. Þessa stundina á kvikan um 1600 metra eftir þangað til að kvikan kemst upp á yfirborðið og eldgos hefst. Hraði kvikunar núna er í kringum 130 metrar á dag og því ætti eldgos að hefjast í kringum 11-Janúar-2022. Þetta er núverandi mat á aðstæðum en það gæti breyst ef kvikan eykur hraðan eða hægir á sér á leiðinni upp jarðskorpuna.

Það er óljóst hvaða svæði mun gjósa þar sem nýi kvikugangurinn er til hliðar við eldri kvikuganginn og því er ekki víst að það gjósi í eldri gígum. Það eru því meiri líkur en minni að það muni gjósa í nýjum gígum þegar eldgos hefst, eitthvað af hugsanlegum nýjum gígum munu opnast á svæði sem er nú þegar undir undir nýju hrauni af eldra eldgosinu. Svæðið mun því verða mjög áhugavert þegar eldgos loksins hefst.

Frétt Vísir.is

Kvikan á uppleið en á enn 1.600 metra eftir

desember 30, 2021

Jarðskjálfti fannst á suðurlandi

Aðfaranótt að 30-Desember-2021 klukkan 04:16 varð jarðskjálfti með stærðina Mw3,0. Þessi jarðskjálfti fannst á Selfossi og í Hveragerði. Þessi jarðskjálfti er hluti af jarðskjálftahrinu á þessu svæði sem er ennþá í gangi þegar þessi grein er skrifuð.

Græn stjarna til hægri þar sem stærsti jarðskjálftinn varð auk rauðra punkta sem sýnir minni jarðskjálfta — Jarðskjálftavirknin á Suðurlandsbrotabeltinu. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er ekkert eldfjall á þessu svæði og því er jarðskjálftavirknin þarna eingöngu vegna flekahreyfinga. Það er ekki hægt að segja til um það hvenær jarðskjálftavirknin endar á þessu svæði. Þessi jarðskjálftavirknin gæti verið eftirskjálftavirkni eftir jarðskjálftana með Mw6,3 sem urðu þarna árið 2008. Þessi jarðskjálftahrina mun halda áfram í nokkra daga og jafnvel í einhverjar vikur en mun líklega enda hægt og rólega.

desember 29, 2021

Jarðskjálftahrina í Bárðarbungu

Í dag (29-Desember-2021) varð jarðskjálfti í Bárðarbungu með stærðina Mw3,6 (Veðurstofa Íslands) eða mb4,5 (EMSC upplýsingasíðan er hérna).

Græn stjarna í Vatnajökli þar sem Bárðarbunga er auk nokkura rauðra punkta sem sýnir nýja jarðskjálfta — Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftavirkni er eðlileg og er hluti af þenslu sem á sér núna stað í Bárðarbungu. Það verður ekki eldgos núna og það verður hugsanlega ekki eldgos í nokkur ár eða áratugi í Bárðarbungu.

desember 25, 2021

Mikil jarðskjálftavirkni í Fagradalsfjalli, Krýsuvík-Trölladyngju eldstöðin

Þessar upplýsingar verða úreltar mjög hratt og mjög fljótlega.

Núna er stöðug jarðskjálftavirkni í Fagradalsfjalli sem er hluti af Krýsuvík-Trölladyngju eldstöðvarkerfinu. Meira en tugur af jarðskjálftum sem hefur náð stærðinni Mw4,0 eða stærri hefur orðið síðustu klukkutímana og það eru litlar líkur á því að jarðskjálftavirknin muni hætta á næstunni. Stærstu jarðskjálftarnir síðustu klukkutímana hafa verið með stærðina Mw4,8 og síðan Mw4,5. Jarðskjálftarnir norður af Grindavík virðast vera gikkskjálftar vegna þenslu í Fagradalsfjalli.

Mikil jarðskjálftavirkni á Reykjanesskaga í Fagradalsfjalli og norður af Grindavík. Þéttar grænar stjörnur og síðan mikið af rauðum punktum sem sýnir minni jarðskjálftum — Jarðskjálftavirknin á Reykjanesskaga í Fagradalsfjalli. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þétt jarðskjálftavirkni á jarðskjálftavöktunar grafinu hjá Veðurstofu Íslands. Mikið af þéttum punktum sem sýnir jarðskjálftavirknina — Þétta jarðskjálftavirkni á Reykjanesskaga eins og hann er sýndur á grafinu hjá Veðurstofu Íslands. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftahrinan núna er nærri Grindavík eins og gerðist fyrr á árinu 2021 þegar svipuð jarðskjálftahrina varð þarna. Rétt áður en það fór að gjósa í Fagradalsfjalli. Jarðskjálftahrinan mun halda áfram þangað til að eldgos hefst á ný. Jarðskjálftahrinunar munu einnig koma fram í bylgjum, með mikilli jarðskjálftavirkni en síðan minni jarðskjálftavirkni þess á milli. Ég reikna með sterkum jarðskjálftum á næstu dögum ef það fer ekki að gjósa í Fagradalsfjalli eða á nálægum svæðum.

desember 23, 2021

Staðan í Krýsuvíkur-Trölladyngju eldstöðvarkerfinu í Fagradalsfjalli, það fer líklega að gjósa mjög fljótlega

Þessar upplýsingar verða úreltar mjög fljótlega hérna.

Jarðskjálftahrinan í Fagradalsfjalli hélt áfram þann 22-Desember og þann 23-Desember. Stærsti jarðskjálftinn var með stærðina Mw4,9 og fannst yfir stórt svæði. Það hefur ekki verið tilkynnt um neitt tjón á eignum ennþá í þessari jarðskjálftahrinu.
Það eru núna þrjár jarðskjálftamiður í þessari jarðskjálftahrinu. Fyrsta jarðskjálftamiðjan er norðan við stóra gíginn, jarðskjálftamiðja tvö er undur stóra gígnum, jarðskjálftamiðja þrjú er í Nátthagakrika. Það er það svæði þar sem fólk gekk upp að eldgosinu á gönguleið A og B.

Mikil jarðskjálftavirkni í Fagradalsfjalli. Mikið af grænum stjörnum á kortinu og mikið af rauðum punktum — Jarðskjálftavirknin á Reykjanesskaga í Fagradalsfjalli. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þétt jarðskjálftavirkni á yfirlitsgrafinu frá Veðurstofunni. Mikið af punktum við 2 styrkja línuna en einnig talsvert af puntkum við 3 styrkja jarðskjálfta línuna — Þétt jarðskjálftavirkni í Fagradalsfjalli. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er ljóst að þessi jarðskjálftavirkni mun ekki hætta fyrr en eldgos hefst á ný á þessu svæði. Það er ekki hægt að segja til um það hvenær eldgos hefst þarna. Ef að nýr gígur opnast á þessu svæði, þá mun jarðskjálftavirknin halda áfram að stækka þangað til að það gerist. Ef að gígur sem er nú þegar á svæðinu byrjar að gjósa, þá mun það koma af stað einhverri jarðskjálftavirkni. Það er ljóst er að kvikan mun finna sér leið þar sem mótstaða er minnst í jarðskorpunni, alveg sama hver sú leið er. Þegar þessi grein er skrifuð þá hafa orðið meira en 6000 jarðskjálftar og í kringum 50 til 100 af þeim hafa verið jarðskjálftar sem eru stærri en Mw3,0.

desember 22, 2021

Jarðskjálftahrina í Krýsuvík-Trölladyngju eldstöðinni, í Fagradalsfjalli, eldgos er mögulegt fljótlega

Staðan núna breytist mjög hratt og því verða upplýsingar í þessari grein úreltar mjög hratt.

Það er möguleiki á að eldgos sé að fara að hefjast aftur í Fagradalsfjalli (Krýsuvík-Trölladyngja eldstöðin) eftir að jarðskjálftahrina hófst þar klukkan 17:00 þann 21-Desember-2021. Jarðskjálftahrinan hefur verið að vaxa mjög hratt síðustu klukkutímana og það sér ekki á þeim vexti þegar þessi grein er skrifuð. Þegar þessi grein er skrifuð er stærsti jarðskjálftinn með stærðina Mw3,3. Yfir 150 jarðskjálftar hafa mælst frá því klukkan 17:00.

Jarðskjálftavirknin í Fagradalsfjalli með mörgum rauðum punktum og síðan grænni stjörnu sem sýnir stærsta jarðskjálftann — Jarðskjálftavirknin í Fagradalsfjalli í eldstöðvarkerfi Krýsuvík-Trölladyngju. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Staða mála er að breytast mjög hratt á þessu svæði. Þegar þessi grein hefur eldgos ekki ennþá hafist en það er aðeins spurning um klukkutíma áður en eldgos hefst á þessu svæði á ný. Það gæti gerst í nótt eða einhverntímann á morgun. Það er engin leið að vita það þegar þessi grein er skrifuð.

Ég mun setja inn nýja uppfærslu seint á morgun. Þar sem ég verð upptekinn framan af degi í öðrum hlutum. Það er ekki hægt að komast hjá þessu.

Samþykki fyrir vefköku