Kvika hefur náð upp á yfirborðið. Hægt er að sjá eldgosið á vefmyndavél Mílu.
Meira síðar.
Upplýsingar um eldgos og jarðskjálfta á Íslandi
Kvika hefur náð upp á yfirborðið. Hægt er að sjá eldgosið á vefmyndavél Mílu.
Meira síðar.
Þessar upplýsingar munu verða úreltar mjög fljótt. Ég mun ekki nota myndir núna, þar sem staða mála er orðin mjög flókin og stefnir í að verða flókari á næstunni.
Staðan í Öskju
Staðan í Bárðarbungu
Þessi atburðarrás er mjög hröð og staða mála mun breytast mjög hratt. Það þýðir að þessar upplýsingar munu verða úreltar mjög fljótt. Hægt er að skoða jarðskjálftavefsíðuna mína hérna.
Grein uppfærð klukkan 23:37.
Hérna er staða mála í Öskju og Bárðarbungu. Ég hef ekki haft tíma til þess að fara yfir myndir og finna hentungar vegna þeirra stöðu sem er komin upp núna. Hvað gerist í þessu veit ég ekki ennþá.
Staðan í Öskju
Staðan í Bárðarbungu
Ástandið er mjög óstöðugt núna og mun breytast án fyrirvara á næstu 24 til 48 klukkutímum. Hugsanlega fyrr. Ég met að það séu 80% líkur á því að eldgos muni núna eiga sér stað bæði í Bárðarbungu og Öskju. Sérstaklega þar sem lítil eldgos hafa átt sér stað undir jöklinum í Bárðarbungu síðustu daga.
Þessar upplýsingar munu verða úreltar mjög fljótt.
Jarðskjálftavirkni hefur verið mjög mikil síðustu 48 klukkutíma. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Mjög þétt jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu síðustu 48 klukkutíma. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Óróinn er ennþá mjög mikill Dyngjuhálsi SIL stöðinni. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Óróinn er ennþá mjög á Kreppuhrauni SIL stöðinni. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Sigkatlanir eru á svæði þar sem jarðskjálftar með stærðina 5,0 hafa átt sér stað undanfarið. Auk fjölda annara jarðskjálfta. Hinsvegar hefur þarna ekki átt sér stað nein virki eins og þá sem hefur verið í kvikuinnskotinu síðan 16-Ágúst-2014. Það er ekki ennþá ljóst hvað varð um allt vatnið sem bráðnaði í þessu öllu saman. Á þessu svæði er jökulinn rúmlega 400 til 600 metra þykkur. Það hefur því talsvert magn af vatni bráðnað á þessu svæði núna. Það er möguleiki á því að þetta vatn hafi runnið til Grímsvatna, en það er ekki ennþá búið að staðfesta það ennþá.
Ég mun setja inn frekari upplýsingar þegar ég hef þær.
Þetta hérna er stutt uppfærsla á stöðinni í Bárðarbungu. Þessar upplýsingar munu verða úreltar mjög hratt.
Jarðskjálftinn sem varð í Bárðarbungu þann 26-Ágúst-2014 klukkan er stærsti jarðskjálfti á Íslandi síðan 2008. Þegar jarðskjálfti með stærðina 6,3 varð á suðurlandi milli Selfoss og Hveragerðis. Jarðskjálftavirkni er ennþá mjög mikil í norður enda kvikuinnskotsins og þann 26-Ágúst-2014 varð stærsti jarðskjálftinn þar með stærðina 4,6. Auk fjölda annara jarðskjálfta sem voru stærri en 3,0. Það mælast ennþá meira en 1000 jarðskjálftar á hverjum degi þar sem kvikuinnskotið er núna, sem er rúmlega 20 km austur af Trölladyngju.
Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu er ennþá mjög mikil. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Hérna sést hversu þétt jarðskjálftavirknin raunverulega er í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Óróinn er ennþá mikill vegna kvikinnstreymis í kvikuinnskotið í Bárðarbungu. Þetta er SIL stöðin á Dyngjuhálsi. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Óróinn kemur einnig vel fram á Kreppuhrauni SIL stöðinni. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
GPS mælingar sýna að það er mjög mikil kvika að flæða inn í kvikuinnskotið þessa stundina. Hægt er að skoða frekari GPS mælingar hérna. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Háskóla Íslands.
Jarðskjálftinn með stærðina 5,7 kom mjög vel fram á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi. Sjá nánar á CC leyfi síðunni.
Jarðskjálftinn með stærðina 5,7 eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum í Böðvarshólum. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi. Sjá nánar á CC leyfi síðunni.
Þessi stóri jarðskjálfti hefur sagt mér eitt. Það er mun meiri kvika undir Bárðarbungu en er núna að koma út úr kvikuhólfinu. Hversu mikið af þessari kviku getur í raun valdið eldgosi veit ég ekki. Aftur á móti segir skortur á útslagi mér það að kvikan er í Bárðarbungu, þar sem útslagið á jarðskjálftamælinum mínum í Böðvarshólum er mun minna heldur en það ætti að vera, og miðað við það útslag sem ég fæ á jarðskjálftamælinn í Heklubyggð. Það sem er einnig að valda vandræðum er sú staðreynd að askja Bárðarbungu er full af 700 metra þykkum jökli sem veldur miklum þrýstingi á kvikuhólfi Bárðarbungu. Það sem kvikan mun gera er að skjótast norður og suður með fyrst, þar sem það er einfaldara að fara til hliðar en upp vegna þrýstings frá jöklinum. Hversu mikill þrýstingur þarf að vera á kvikunni til þess að valda eldgosi í sjálfri öskju Bárðarbungu veit ég ekki, það eina sem ég veit er að þrýstingurinn þarf að vera mjög mikill til þess að yfirvinna þrýstinginn frá jöklinum í öskjunni.
Hægt er að fylgjast með jarðskjálftum sem verða í Bárðarbungu á þeim jarðskjálftamælum sem ég er með. Þar koma stærstu jarðskjálftar mjög vel fram. Hægt er að skoða jarðskjálftavefsíðuna mína hérna.
Grein uppfærð klukkan 02:13.
Þessar upplýsingar geta orðið úreltar mjög hratt.
Sérstök smágrein um Öskju
Það eru uppi getgátur um það að kvikuinnskotið muni finna sér leið inn í Öskju. Mér þykir það vera mjög ólíkleg niðurstaða, sérstaklega þar sem slíkt hefur ekki gerst áður milli þessara eldstöðva. Svæðið á milli Bárðarbungu og Öskju er líklega fullt af gömlum kvikuinnskotum sem þýða að líklega kemst kvikuinnskotið ekki í gegnum eitthvað af þessum innskotum (þar sem þetta er eldfjallasvæði, þá þykir mér þetta líklegt). Undanfarna viku hefur kvikuinnskotið verið að fara í gegnum mýkra grjót á þessu svæði. Ég get hinsvegar ekki útilokað að Bárðarbunga hefji eldgos í Öskju með einhverjum öðrum leiðum sem mér eru ekki kunnar. Askja fór að undirbúa eldgos árið 2010, en þá fór kvika að streyma inn í kvikuhólf Öskju á 20 km dýpi. Hinsvegar er eldstöðin ekki tilbúin til þess að hefja eldgos, þar sem ferlið í Öskju virðist vera mjög hægt.
Sérstök smágrein um Tungafellsjökul
Þann 24-Ágúst-2014 varð jarðskjálfti með stærðina 3,0 í Tungafellsjökli. Þar að auki voru nokkrir aðrir jarðskjálftar að auki í Tungafellsjökli. Það er ekkert sem bendir til þess að virkni sé að fara aukast í Tungnafellsjökli. Það hefur verið jarðskjálftavirkni í Tungafellsjökli undanfarið ár sem bendir til þess að kvika hafi verið að streyma inn í eldstöðina á miklu dýpi (meira en 15 km dýpi), en það er ekkert sem bendir til þess að eldstöðin sé tilbúin í eldgos. Það eru einnig góðar líkur á því að jarðskjálftarnir séu að eiga sér stað vegna stress breytinga í jarðskorpunni vegna þess sigs sem er að eiga sér stað í Bárðarbungu núna. Ég tel afar ólíkleg að Bárðarbunga sé að fara ræsa eldgos í Tungafellsjökli, sérstaklega þar sem Tungafellsjökull hefur ekki gosið síðustu 10.000 árin hið minnsta. Tungafellsjökull er staðsettur vestan við Bárðarbungu og er lítil eldstöð.
Staðan í Bárðarbungu
Jarðskjálftavirkni er ennþá mikil og hafa jarðskjálftar með miðlungsstærð (5,0 til 5,9) að eiga sér stað, þeir jarðskjálftar hafa átt stað í ösku Bárðarbungu vegna sigs í öskjunni. Ástæðan fyrir því virðist vera það að kvikuinnstreymi inn í kvikuhólf Bárðarbungu er minna heldur en útstreymið eins og er. Þessi lækkun öskjunnar er einnig að valda stress breytingum í jarðskorpunni í kringum Bárðarbungu, hver niðurstaðan af því mun verða veit ég ekki ennþá. Þar sem jarðskorpan bregst hægar við þessu, en það má búast við sterkari jarðskjálftum á þessu svæði í kjölfarið á þessum spennu breytingum. Jarðskorpan á þessu svæði í kringum 46 km þykk á þessu svæði vegna heita reitsins samkvæmt mælingum vísindamanna (nánar hérna á ensku. Þetta er stórt pdf skjal).
Í dag er kvikuinnskotið á svæði sem gaus síðast árið 1797 samkvæmt sögunni. Það hefur verið óvíst hvaða eldstöð gaus því eldgosi, en það hefur oftast verið kennt við Öskju. Hinsvegar hefur komið fram í fréttum í gær (25-Ágúst-2014) að líklega væri umrætt hraun komið frá Bárðarbungu frekar en Öskju. Í dag (26-Ágúst-2014) er kvikuinnskotið rúmlega 20 km austan við Trölladyngju. Síðasta sólarhringinn hefur jarðskjálftavirkni verið að aukast á því svæði. Hinsvegar er sú jarðskjálftavirkni ekki nærri því eins mikil og á aðal svæði kvikuinnskotsins við Dyngjuháls.
Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu síðustu 48 klukkutímana. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Jarðskjálftavirknin hefur verið mjög þétt síðustu 48 klukkustundirnar í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Óróinn er einnig mjög mikill á SIL stöðinni í Dyngjuhálsi. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Sömu sögu er að segja á SIL stöðinni í Öskju. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Þensla vegna kvikuinnskotsins hefur verið mjög mikil samkvæmt GPS mælingum. Hægt er að sjá fleiri mælingar hérna. Höfundaréttur af þessari mynd tilheyrir Háskóla Íslands.
Ég heyrði í útvarpinu og fjölmiðlum í dag umræðu um það að líklega mundi ekkert eldgos verða vegna þessa kvikuinnskots. Ég er ekki sammála þessu mati vísindamanna. Þar sem það byggir á þeirri forsendu að þar sem djúpir jarðskjálftar séu að eiga sér stað, þá muni líklega ekki gjósa þarna og engin merki eru um það núna að kvikan sé farin að leita upp. Vandamálið við þetta er að þau gildi sem eru notuð eru röng og hreinlega passa ekki við þau umbrot sem hérna eiga sér stað í Bárðarbungu. Þetta kvikuinnskot mun valda eldgosi. Það gæti auðvitað ekki gosið, það er alltaf möguleiki. Ég hinsvegar tel það vera minnst líklegasta möguleikann í þessu ferli sem núna er í gangi í Bárðarbungu. Kvikuinnskotið mun halda áfram að búa til leið fyrir sjálft sig þangað til að það lendir í mótstöðu sem það kemst ekki í gengum, og þá mun verða einfaldara fyrir það að fara upp frekar en niður. Ég veit ekki hvenær þetta mun gerast, þar sem ekki er hægt að spá fyrir um slíka atburði langt fram í tímann.
Þessar upplýsingar munu verða úreltar mjög hratt. Þar sem atburðarrásin er mjög hröð í Bárðarbungu.
Það hefur verið mjög mikil jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu eins og sjá má á þessari mynd. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Fjöldi jarðskjálfta sést mjög vel hérna. Það sést einnig að jarðskjálftavirknin er mjög þétt þessa stundina. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Óróinn er orðinn mjög mikill eins og sést á SIL stöðinni í Dyngjuhálsi. Þessi stöð er næst kvikuinnskotinu í augnablikinu. Þetta er frá því í dag klukkan 13:24. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Óróinn er einnig orðin mjög mikill á SIL stöðinni í Öskju eins og sést hérna. Þetta er frá því klukkan 13:24 í dag (24-Ágúst-2014). Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Núverandi lengd kvikuinnskotsins frá Bárðarbungu og undir Dyngjujökul. Þetta eru jarðskjálftarnir frá 16-Ágúst-2014. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Óróinn virðist aukast í hvert skipti sem kvikuinnflæðið eykst í kvikuinnskotið. Stórir jarðskjálftar eiga sér stað þegar megineldstöðin aðlagar sig að þessu kvikuflæði útúr henni. Það eru vísbendingar um það að þessi kvika komi af miklu dýpi í jarðskorpunni, en skortur á djúpum jarðskjálftum gera það erfitt að staðfesta þær hugmyndir.
Jarðskjálftinn sem var með stærðina 5,3 eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi. Sjá nánar á CC Leyfi síðunni.
Jarðskjálftinn sem var með stærðina 5,3 eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Böðvarshólum. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi. Sjá nánar á CC Leyfi síðunni.
Jarðskjálfti sem var með stærðina 5,1 eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð. Ég nota gögn frá EMSC sem útskýrir aðra stærð sem er sýnd á myndinni. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi. Sjá nánar á CC Leyfi síðunni.
Jarðskjálfti með stærðina 5,1 eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Böðvarshólum. Ég nota gögn frá EMSC sem útskýrir aðra stærð sem er sýnd á myndinni.Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi. Sjá nánar á CC Leyfi síðunni.
Jarðskjálftahrinan er mjög þétt undir Dyngjujökli þessa stundina. Kvikuinnskotið er núna að hluta til á svæði sem er laust við allan jökul. Þannig að öll smágos sem hugsanlega verða þar munu sjást á yfirborðinu. Kvikuinnskotið virðist vera undir miklum þrýstingi, en ég veit ekki ennþá hvort að það mun leiða til eldgoss. Hinsvegar þykir mér það mjög líklegt miðað við stöðu mála eins og hún er í dag.
Hægt er að fylgjast með jarðskjálftamælunum mínum hérna. Vindur sést mjög vel á jarðskjálftamælunum ef hvasst er. Jarðskjálftar sem eru stærri en 3,5 sjást alltaf á jarðskjálftamælinum mínum í þeirri fjarlægð sem um er að ræða hérna.
Upplýsingar hérna geta orðið úreltar mjög fljótt og án viðvörunar.
Eldgosið sem átti sér stað í dag (24-Ágúst-2014) í Bárðarbungu var mjög lítið. Þetta eldgos var svo lítið að það breytti ekki einu sinni yfirborði Vatnajökuls, en jökulinn þarna er í kringum 400 metra þykkur. Svona lítil eldgos eru ekki algeng á Íslandi samkvæmt sögunni. Þó svo að þau eigi sér einstaka sinnum stað.
Jarðskjálftavirknin hefur verið mjög mikil í Bárðarbungu í dag. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Stærsti jarðskjálftinn í dag hafði stærðina 4,5 samkvæmt upplýsingum frá EMSC. Aðrir jarðskjálftar hafa verið minni og hafa nokkrir atburðir komið fram í dag sem voru stærri en 3,0.
Óróinn í Bárðarbungu hefur verið mjög mikill í dag. Óróinn sem kom fram vegna litla eldgossins í dag er öðruvísi sá órói sem rennsli kviku neðanjarðar sem kemur einnig fram á Dyngjuhálsi SIL stöðinni. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Óróinn sást einnig vel á Kreppuhraun SIL stöðinni. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Kvikuinnskotið í jarðskorpuna hefur valdið því að hún þenst út eins og þessi GPS gögn sýna. Hægt er að skoða fleiri GPS gögn hérna (á ensku). Höfundaréttur af þessari mynd tilheyrir Háskóla Íslands.
Núverandi GPS gögn sýna að færslan norður hefur hætt, í staðinn er þenslan vestur farin að aukast ennþá meira og er núna 2 til 3 sm á hverju degi. Kvikuinnskotið hefur einnig breytt um stefnu, það leitar núna meira í norður heldur en í norð-austur eins og áður var. Síðan virðist kvikuinnstreymi inn í þennan berggang (visindavefur.is) vera mjög stöðugt og vera að mestu leiti ennþá á 5 til 10 km dýpi. Það hefur ekki dregið úr þessu innstreymi kviku í dag.
Það virðist sem að þetta eldgos hafi verið svo lítið að ég er ekki viss um að það hafi varað í klukkutíma. Þar sem þetta hinsvegar á sér stað undir 400 metrum af jökli þá eru þetta aðalega ágiskanir hjá mér, þar sem ég hef eingöngu mæligögn til þess að nota til þess að sjá þetta eldgos. Ég er viss um að þetta er ekki síðasta litla eldgosið sem mun eiga sér stað þarna, og ég er alveg viss um að einhver af þessum smá eldgosum munu verða á svæði þar sem enginn jökull er til staðar.
Nýjar upplýsingar. Þessar upplýsingar verða úreltar mjög fljótt.
Lítið eldgos er hafið í Bárðarbungu samkvæmt Veðurstofu Íslands. Sem stendur er þetta eldgos undir jökli og er lítið.
Ég mun setja inn nýjar upplýsingar um stöðu mála um leið og ég hef þær.
Þetta hérna eru fyrstu upplýsingar og gætu verið rangar! Eldgos gæti ekki verið að hefjast og þetta gæti allt eins verið breytingar á óróa vegna kviku neðanjarðar. Það er ekki hægt að vera viss fyrr en búið er að staðfesta eldgos með öðrum leiðum.
Það virðist sem að eldgos sé líklega að hefjast í Bárðarbungu. Óróinn er farinn að stíga mjög mikið þessa stundina eins og sést á umræddum SIL stöðvum Veðurstofunnar.
Óróinn á Dyngjuhálsi SIL stöðinni klukkan 11:09. Höfundaréttur að þessari mynd tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Óróinn á Kreppuhraun SIL stöðinni klukkan 11:10. Höfundaréttur að þessari mynd tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Óróinn kemur einnig vel fram á Mókollum SIL stöðinni klukkan 11:10. Höfundaréttur að þessari mynd tilheyrir Veðurstofu Íslands.
Það er óljóst hvað er að gerast núna. Ekkert hefur verið staðfest ennþá þegar þetta er skrifað. Það er möguleiki á því að það sé ekki eldgos að hefjast í Bárðarbungu þessa stundina, það gæti þó breyst án fyrirvara hvenær sem er.