Breytingar á jarðskjálftamælanetinu á næsta ári (2016)

Ég hef tekið þá ákvörðun að gera umtalsverðar breytingar á jarðskjálftamælanetinu á næsta ári (2016) sem ég er núna með. Ástæðan er sú að ég get ekki rekið jarðskjálftanetið á Íslandi vegna þeirra breytinga sem eru að verða í mínu lífi. Ég er þó ekki hættur að mæla jarðskjálfta. Breytinganar eru þessar.

  • Ég mun hætta með jarðskjálftamælinn í Böðvarshólum. Bæði vegna kostnaðar við 3G tengingar og vegna þess að breytingar eru að eiga sér stað þar. Nú þegar hafa átt sér stað breytingar og hafa valdið mér smá vandræðum. Ég hef getað lagað það eingöngu vegna þess að ég er á svæðinu. Síðan reikna ég ekki með því að geta verið með jarðskjálftamælinn þarna lengur en til ársins 2017 eða 2018.
  • Jarðskjálftamælirinn í Heklubyggð verður ennþá í gangi á næstu árin. Ég veit ekki hversu lengi ég mun geta haft jarðskjálftamælinn þarna í viðbót. Þar sem það veltur á eiganda sumarbústaðarins sem hýsir jarðskjálftamælinn fyrir mig.
  • Ég hef hætt við að setja upp annan jarðskjálftamæli á Hvammstanga. Vegna þess að ég fann ekki almennilegan stað fyrir jarðskjálftamælinn og kostnaðurinn við að koma honum af stað er mjög mikill. Ég mun vera með jarðskjálftamæli á Hvammstanga á meðan ég bý þar til ársins 2017 eða 2018 (í lengsta lagi). Sá jarðskjálftamælir er sá sem ég er alltaf með heima hjá mér.

Kostnaðurinn við 3G tengingar hefur farið hækkandi á Íslandi síðustu árin og ég reikna með að það muni ekki breytast á næstu árum. Það er einnig mjög erfitt að gera við jarðskjálftamælinn ef eitthvað bilar. Þar sem ég hef ekki neinn aðgang að fjarstöðvum eftir að ég er fluttur til Danmerkur. Síðan munu koma upp vélbúnaðarbilanir sem erfitt er að eiga við þegar ég er fluttur til Danmerkur, auk annara bilana sem ég þarf að fást við í svona verkefni. Það var alveg ljóst þegar ég byrjaði á þessu að ég mundi ekki reka þetta mælanet um alla framtíð. Þó svo að ég gjarnan vildi það. Ég hef einfaldlega ekki peninga í slíkt verkefni endalaust. Einnig sem að það eru að verða breytingar á lífinu hjá mér og ég hef fundið minn stað í tilverunni og sá staður er í Danmörku (í Padborg). Ég ákvað árið 2007 að flytja til Danmerkur en var ekki viss um hvar ég vildi vera í upphafi. Ég er núna búinn að taka endanlega ákvörðun um það.

Ég ætla mér ekki að hætta að mæla jarðskjálfta. Ég mun hinsvegar eingöngu gera það í Danmörku (þegar ég verð alveg hættur jarðskjálftamælingum á Íslandi) og þá að mestu leiti mjög fjarlæga jarðskjálfta. Ég stefni á að kaupa Volksmeter í framtíðinni þegar ég hef efni á honum (kostar í kringum $2000 / 271.560 kr) til þess að mæla fjarlæga jarðskjálfta. Að mæla jarðskjálfta í Danmörku er öðruvísi en á Íslandi, þar sem eingöngu mælast 1 til 3 jarðskjálftar í Danmörku þegar mikið er að gerast. Í staðinn ætla ég að einbeita mér að því að mæla mjög fjarlæga jarðskjálfta sem verða á Jörðinni.

Mun hugsanlega opna nýja vefsíðu

Ég er að spá í að opna nýja vefsíðu um þá stóru jarðskjálfta sem verða stundum í heiminum. Ég er ekki endanlega búinn að taka ákvörðun um það á þessari stundu. Ef ég opna þessa vefsíðu, þá verður sú vefsíða á sínu eigin léni frekar en undirvefsíða á jonfr.com. Ég veit ekki hver áhuginn yrði á slíkri vefsíðu ennþá. Það er nú þegar talsvert um vefsíður sem fjalla um stóra jarðskjálfta sem verða í heiminum. Þessi vefsíða yrði eingöngu á ensku ef ég byrja með hana.

Djúpir jarðskjálftar mælast í Kötlu

Í gær (23-Apríl-2015) mældust djúpir jarðskjálftar í Kötlu. Eins og stendur þá hafa eingöngu sex jarðskjálftar mælst. Mesta dýpi sem mældist var 26,6 km og stærsti jarðskjálftinn sem komu fram voru með stærðina 2,2.

150424_1245
Jarðskjálftarnir í Kötlu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftavirkni á þessu dýpi er sjaldnast vegna spennubreytinga í jarðskorpunni. Á þessu dýpi er oftar um að ræða kvikuhreyfingar eða þrýstibreytingar á kvikunni sem er á þessu dýpi. Það er vonlaust að vita nákvæmlega hvað er að gerast í Kötlu á þessari stundu. Það mældust ekki neinn órói í kjölfarið á þessum jarðskjálftum og á þessari stundu er ekkert sem bendir til þess að virkin sé að fara að aukast í Kötlu.

Lítil jarðskjálftahrina suður af Heklu

Síðastliðna nótt (9-Apríl-2015) hófst lítil jarðskjálftahrina sunnan við Heklu. Þessi jarðskjálftahrina hefur komið vel fram á jarðskjálftamæli sem ég er með í Heklubyggð. Þetta er ennþá lítil jarðskjálftahrina og stærsti jarðskjálftinn var með stærðina 2,8.

150409_2200
Jarðskjálftahrinan sunnan við Heklu, norður af Eyjafjallajökli og Mýrdalsjökli. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftahrina virðist vera tengd spennubreytingum í jarðskorpunni frekar en virkni í Heklu. Þarna liggja saman sprungusveimur Heklu og Suðurlandsbrotabeltið. Það er mín skoðun að þessi virkni muni ekki auka líkunar á eldgosi í Heklu, það er þó ekki hægt að útiloka það þessir jarðskjálftar séu tengdir breytingum í Heklu sem síðar munu valda eldgosi. Eins og stendur virðist sem að þessi jarðskjálftahrina sé ennþá í gangi, þó svo að langt sé á milli jarðskjálfta eins og stendur. Ef að stærri jarðskjálfti kemur fram en það sem hefur núna hefur komið þá mun þessi jarðskjálftahrina væntanlega aukast í fjölda jarðskjálfta. Stærstu jarðskjálftar á þessu svæði hafa náð stærðinni 7,0, síðast varð jarðskjálfti með þessari stærð fyrir rúmlega 103 árum. Það er þó ekkert sem bendir til þess að slíkur jarðskjálfti sé yfirvofandi á þessu svæði eins og stendur.

Jarðskjálftahrina í Krísuvík

Í dag (31-Mars-2015) var jarðskjálftahrina í Krísuvík. Það mældust rúmlega 27 jarðskjálftar í dag samkvæmt mælingu Veðurstofunnar.

150331_2225
Jarðskjálftahrinan í Krísuvík þann 31-Mars-2015. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærsti jarðskjálftinn í þessari hrinu var með stærðina 2,6. Aðrir jarðskjálftar sem mældust voru minni. Það virðist sem að þetta sé ekkert annað en jarðskjálftahrina í jarðskorpunni í Krísuvík. Það er ekkert sem bendir til kvikuhreyfinga á þessu svæði eins og stendur. Á undanförnum árum hefur eldstöðin í Krísuvík verið að þenja sig út og skreppa saman á víxl. Þegar slíkar breytingar eiga sér stað þá hefur það komið af stað jarðskjálftahrinum í Krísuvík. Það er ekkert sem bendir til þess að eldgos sé að fara hefjast í Krísuvík.

Djúpir jarðskjálftar í Bárðarbungu og Öræfajökli

Í dag (28-Mars-2015) hafa verið djúpir jarðskjálftar í Bárðarbungu. Þessi jarðskjálftavirkni bendir til þess að ný kvika sé að koma inn í eldstöðina af miklu dýpi. Hvort að þetta muni valda nýju eldgosi er ekki ljóst, eins og staðan er núna þá hefur ekkert gerst og ekki víst að nokkuð muni gerast. Jarðskjálftinn með mesta dýpið var á 21,1 km dýpi, aðrir jarðskjálftar voru á minna dýpi.

150328_2210
Jarðskjálftavirknin í Vatnajökli í dag. Höfundaréttur af þessari mynd tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Öræfajökull

Í dag (28-Mars-2015) hefur einnig verið djúp jarðskjálftavirkni í Öræfajökli (Wikipedia grein er hægt að lesa hérna). Þessi virkni í Öræfajökli er ekki ný og hefur verið í gangi síðustu tíu árin með hléum. Tímabil á milli jarðskjálftahrina eru mismunandi löng. Sú jarðskjálftavirkni sem hefur átt sér stað í dag er djúp og vegna þess væntanlega ekki vegna sprunguhreyfinga, þessir jarðskjálftar eiga uppruna sinn í kvikuhreyfingum á þessu dýpi. Allir jarðskjálftarnir voru minni en 1,5 að stærð.

Það sem hefur verið skráð sögulega um eldgosin árin 1362 og 1728 bendir til þess að eldgos í Öræfajökli hefjist með miklum krafti (jarðskjálftum stærri en 4,0 koma fram) og miklu öskufalli auk mikils jökulsflóðs sem fylgir í kjölfarið, að stig eldgoss í Öræfajökli virðist vara í hátt í 48 klukkustundir, hvað gerist eftir að því stigi líkur er óljóst vegna skorts á gögnum. Heimildir hafa tapast eða hvað gerist seinna í eldgosi í Öræfajökli hefur einfaldlega ekki verið skráð niður. Eldgos virðast geta varað upp í 45 daga miðað við heimildir af eldgosunum 1362 og 1728. Núverandi jarðskjálftahrina á sér stað í Öræfajökli, þar sem eldstöðin liggur aðeins norður á því svæði þar sem núverandi jarðskjálftavirkni er að eiga sér stað. Það er enginn sprungusveimur tengdur Öræfajökli, það hinsvegar útilokar ekki að sprungusveimur geti tilheyrt Öræfajökli án þess að slíkt sé þekkt. Staðan í dag bendir ekki til þess að eldgos sé að fara að hefjast í Öræfajökli. Sú staða gæti breyst án viðvörunar, þar sem slíkt er alltaf hætta með eldfjöll.

Lítil jarðskjálftahrina í Heklu

Síðan í gær (26-Mars-2015) hefur verið lítil jarðskjálftahrina í Heklu. Þetta hefur ekki verið samfelld jarðskjálftavirkni og fjöldi jarðskjálfta hefur ekki verið mikill. Stærsti jarðskjálftinn sem hefur átt sér stað var með stærðina 1,4.

150327_1330
Jarðskjálftavirknin í Heklu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftavirknin sem átti sér stað í Heklu var á miklu dýpi, mesta dýpið sem kom fram var 17 km (stærð jarðskjálfta var 1,4). Aðrir jarðskjálftar voru á minna dýpi en dýpi þeirra atburða var allt meira en 10 km. Ég veit ekki hvað er að gerast í Heklu. Það er hinsvegar möguleiki á því að þetta sé kvika á ferðinni djúpt í Heklu, frekar en að þetta séu jarðskjálftar vegna spennubreytinga í jarðskorpunni á þessu svæði. Ég reikna ekki með því að eldgos sé að fara að hefjast í Heklu eins og staðan er núna.

Lítil jarðskjálftahrina nærri Eldeyjardrangi á Reykjaneshrygg

Í nótt (21-Mars-2015) varð lítil jarðskjálftahrina við Eldeyjardranga á Reykjaneshrygg. Stærsti jarðskjálftinn í þessari hrinu var með stærðina 3,2 en aðrir jarðskjálftar sem áttu sér stað þarna voru minni. Í heildina urðu rúmlega 30 jarðskjálftar í þessari jarðskjálftahrinu.

150321_1925
Jarðskjálftahrinan á Reykjaneshrygg við Eldeyjardranga. Græna stjarnan sýnir hvar stærsti jarðskjálftinn átti sér stað. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftahrinur eins og þessar eru mjög algengar á þessu svæði á Reykjaneshryggnum. Það er ekki hægt að vita hvort að þarna muni fleiri jarðskjálftar eiga sér stað á næstunni.

Lítil jarðskjálftahrina á Reykjaneshrygg

Í dag (19-Mars-2015) klukkan 15:24 átti sér stað lítil jarðskjálftahrina á Reykjaneshrygg. Þessi jarðskjálftahrina var mjög lítil. Það er hugsanlegt að þessi jarðskjálftahrina boði frekari virkni á Reykjaneshrygg á næstunni.

150319_2130
Jarðskjálftahrinan á Reykjaneshrygg þann 19-Mars-2015. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærsti jarðskjálftinn í þessari hrinu var með stærðina 3,5 og voru aðrir jarðskjálftar í þessari hrinu minni. Síðasta jarðskjálftahrina á þessu svæði átti sér stað þann 3-Mars-2015 og skrifaði ég um hana hérna.

Bárðarbunga heldur áfram að síga

Samkvæmt frétt Rúv í dag þá heldur Bárðarbunga áfram að síga um 2 sm á dag. Jökulinn innan öskju Bárðarbungu er farinn af stað og veldur það risi uppá rúmlega 1,5 sm á dag samkvæmt mælingum, þetta ris ætti þó að vera rúmlega 3 – 4 sm á dag samkvæmt frétt Rúv. Mismunurinn er því það sig sem ennþá á sér stað í Bárðarbungu núna. Ekkert samband er við GPS tæki Veðurstofunnar í öskju Bárðarbungu og því verða vísindamenn að fljúga yfir eldstöðina til þess að sjá hversu mikið sig er að eiga sér stað. Næsta mæling mun fara fram eftir páska samkvæmt fréttum. Heildarsig síðan eldgos hófst í Holuhrauni þann 31-Ágúst-2014 er orðið 60 metrar samkvæmt síðustu mælingum á Bárðarbungu.

Frétt Rúv

Bárðarbunga hefur sigið um 60 metra (Rúv.is)