Yfirlit yfir jarðskjálftavirkina á Íslandi síðustu daga

Það hefur verið lítil jarðskjálftavirkni á Íslandi síðustu daga. Yfir heildina hefur mjög lítið verið að gerast og rólegt á öllum helstu stöðunum þar sem yfirleitt er frekar mikil jarðskjálftavirkni. Mesta jarðskjálftavirknin sem á sér stað þessa stundina er rúmlega 340 kílómetra norður af Kolbeinsey.


Grænu stjörnurnar sýna staðsetningu jarðskjálftanna norður af Kolbeinsey. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærstu jarðskjálftarnir voru með stærðina 3,3.

Bárðarbunga

Þessa dagana er mjög rólegt í Bárðarbungu og ekki mikið að gerast. Sú jarðskjálftavirkni sem hefur átt sér stað hefur sýnt hring misgengið í eldstöðinni, þessir jarðskjálftar benda til þess að eldstöðin sé farin að þenjast út og misgengið sé farið að rísa á ný (nokkra mm á mánuði).


Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Djúpir jarðskjálftar halda áfram í Trölladyngju. Það er mín skoðun að næsta eldgos verði í Trölladyngju miðað við þessa jarðskjálftavirkni. Það er ekki hægt að segja til um það hvenær slíkt eldgos yrði.

Katla

Lítil jarðskjálftavirkni hefur verið í Kötlu undanfarið. Það er hefðbundið að jarðskjálftavirkni minnki í Kötlu á þessum tíma árs. Ég reikna með að rólegheitin haldi áfram í nokkrar vikur í viðbót.


Jarðskjálftavirknin í Kötlu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Hekla

Tveir jarðskjálftar komu fram í Heklu þann 8-Desember-2016. Engin frekari virkni kom fram í Heklu eftir það.

Reykjaneshryggur

Lítil jarðskjálftahrina átti sér stað á Reykjaneshrygg þann 8-Desember-2016. Stærsti jarðskjálftinn í þessari hrinu var með stærðina 2,9.


Jarðskjálftahrinan á Reykjaneshrygg. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Frekari jarðskjálftavirkni varð ekki í kringum Íslandi þessa síðustu daga. Fyrir utan einstaka jarðskjálfta sem urðu hér og þar eins og gerst stundum. Vegna hugbúnaðarvandamála hjá mér á þjóni sem ég er með og á borðvélinni minni þá gat ég ekki skrifað uppfærslur í nokkra daga um þá virkni sem átti sér stað.

Jarðskjálfti með stærðina 3,2 í Kötlu

Í dag (29-Nóvember-2016) klukkan 19:55 varð jarðskjálfti með stærðina 3,2 í Kötlu. Stærsti eftirskjálftinn var með stærðina 2,7. Ekki hefur komið fram önnur virkni sem bendir til þess að eitthvað meira sé að fara að gerast í Kötlu.

161129_2050
Græna stjarnan sýnir hvar jarðskjálftinn með stærðina 3,2 átti sér stað. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftar í Kötlu verða vegna kvikuhreyfinga inn í eldstöðinni í þeim grunnstæðu kvikuhólfum sem þar er að finna. Þessi aukna jarðskjálftavirkni bendir til þess að innstreymi kviku sé líklega að aukast, þarna eru allavegna að eiga sér stað spennubreytingar í eldstöðinni sem valda þessum jarðskjálftum sem eru núna að koma fram núna.

Djúpir jarðskjálftar í Bárðarbungu

Síðustu klukkutíma hafa verið djúpir jarðskjálftar í Bárðarbungu, dýpi þessara jarðskjálfta hefur verið frá 19 km til 11 km. Útbreiðsla þessara jarðskjálfta bendir til þess að um sé að ræða kvikuinnskot sem er aðeins fyrir utan aðal-eldstöðina rétt sunnan við öskju Bárðarbungu.

161129_1950
Djúpu jarðskjálftarnir í Bárðarbungu eru fyrir sunnan öskjuna (bláir/gulir blettir á kortinu). Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessir djúpu jarðskjálftar benda til þess að kvika sé að streyma inn í eldstöðina á miklu dýpi á síðustu dögum. Aðrar vísbendingar um að þetta hafi verið að gerast hafa komið fram í aukinni jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu undanfarna vikur. Ný kvikuinnskot geta myndast án nokkurs fyrirvara og úr þeim getur gosið, þó er ekki víst að slík eldgos séu mjög langvinn og sum eldgosin gætu jafnvel ekki varað daginn.

Minniháttar aukning í jarðskjálftum í Kötlu

Síðustu daga hefur verið minniháttar aukning í jarðskjálftum í Kötlu. Stærstu jarðskjálftarnir á tímabilinu hafa náð stærðinni 2,8. Þessa stundina hafa ekki orðið stærri jarðskjálftar í Kötlu.

161126_1315
Jarðskjálftavirknin í Kötlu síðustu daga. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það virðist vera staðbundin virkni af jarðskjálftum í austur hluta öskjunnar. Þetta er nærri því svæði sem gaus árið 1918 og er hugsanleg vísbending um það hvar getur gosið næst í Kötlu. Þessi jarðskjálftavirkni virðist benda til þess að kvikan hafi fundið veikan blett í jarðskorpunni og sé núna að „bora“ sig í gegnum jarðskorpuna og þessi hreyfing veldur stundum litlum jarðskjálftum á takmörkuðum bletti [athugasemd: Þetta er bara það sem ég hef séð, það er ekki búið að staðfesta þetta með vísindalegum mælingum ennþá]. Þessa stundina er jarðskjálftavirkni mjög lítil í Kötlu miðað við þá virkni sem var í gangi frá lokum Ágúst til miðs Októbers. Mig grunar að núverandi jarðskjálftavirkni eigi eftir að halda sér í Kötlu þangað til næsta vor.

Leiðni heldur áfram að vera mjög há í nokkrum jökulám í kringum Kötlu. Það bendir sterklega til þess að ný hverasvæði hafa opnast undir jöklinum í öskjunni. Það bendir til þess að kvika sé komin mjög grunnt í jarðskorpuna og eldstöðin sé orðin mjög heit. Til þess að svona ný hverasvæði opnist þá þarf kvika að vera kominn á minna en eins kílómetra dýpi. Það þýðir að kvikan er mjög grunnt í upp í eldstöðina.

Ný hrina af jarðskjálftum í Bárðarbungu

Í nótt þann 26-Nóvember-2016 varð ný hrina af jarðskjálftum í Bárðarbungu. Stærsti jarðskjálftinn sem mældist var með stærðina 3,8.

161126_1215
Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu, græna stjarnan er jarðskjálftinn með stærðina 3,8. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þann 22-Nóvember-2016 varð jarðskjálfti með stærðina 3,6 í suðu-vesturhluta Bárðarbungu. Nærri þeim stað þar sem kvikugangurinn opnaðist í Ágúst-2014.

161122_1735
Jarðskjálftinn í Bárðarbungu sem var með stærðina Mw3,6 þann 22-Nóvember-2016. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Svona jarðskjálftavirkni er orðin mjög algeng í Bárðarbungu og vegna þess skrifa ég ekki alltaf um þá jarðskjálfta sem verða, þar sem ef ég gerði það. Þá yrðu ekkert nema greinar um Bárðarbungu á þessari vefsíðu.

Kröftug jarðskjálftahrina í Bárðarbungu

Snemma morguns þann 19-Nóvember-2016 varð kröftug jarðskjálftahrina í Bárðarbungu. Þessi jarðskjálftahrina er sú sterkasta í Bárðarbungu núna í lengri tíma og var stærsti jarðskjálftinn með stærðina 4,0 en sá næst stærsti með stærðina 3,5 en allir aðrir jarðskjálftar voru minni að stærð.

161119_1635
Jarðskjálftahrinan í Bárðarbungu. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftavirkni bendir til þess að þrýstingur vegna kviku sé að aukast hratt innan í Bárðarbungu þessa dagana. Ég hef ekki neinar upplýsingar um það hversu mikið Bárðarbunga hefur þanist út síðan í September-2015 þegar þessi jarðskjálftavirkni hófst, en það hlýtur að vera talsvert þar sem færslan í hverjum jarðskjálfta er einhver (ég veit ekki hvað færslan er mikil í hvert skipti, ég fann ekki þau gögn), Síðasta árið hefur verið mjög mikil jarðskjálftavirkni í öskju Bárðarbungu og því ljóst að eldstöðin hefur þanist talsvert út undanfarið ár. Það er ekki ljóst hvort að þessi þensla mun leiða til eldgoss fljótlega eða eftir mjög langan tíma. Það eina sem er vitað fyrir vissu er að kvika er að flæða inn í eldstöðina í grunnstæð kvikuhólf af miklu dýpi.

Jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu

Í gær (18-Nóvember-2016) varð lítil jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu. Hérna er um að ræða jarðskjálftavirkni sem hófst í September-2015 og er því búin að vara í eitt ár auk nokkura vikna. Hægst hefur á þessari virkni undanfarnar vikur ekki veit ég afhverju það er raunin. Ástæðan fyrir þessari jarðskjálftavirkni er sú að kvika er að flæða inn í eldstöðina af miklu dýpi og inn í grunnstæð kvikuhólf.

161118_2355
Jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærsti jarðskjálftinn í þessar jarðskjálftavirkni var með stærðina 3,0 en aðrir jarðskjálftar sem urðu voru smærri að stærð. Þessi jarðskjálftavirkni virðist vera að mestu leiti lokið í augnablikinu en ekki er hægt að segja til um það hvort að þessi jarðskjálftavirkni mun taka sig upp aftur, þar sem virkni sem er tengd innflæði kviku er þannig að ekki er hægt að spá fyrir um það hvað gerist næst.

Jarðskjálftahrina í Kötlu

Þann 18-Nóvember-2016 varð lítil jarðskjálftahrina í Kötlu. Í þetta skiptið var um að ræða litla jarðskjálftahrinu í Kötlu sem virðist hafa staðið stutt yfir. Stærstu jarðskjálfanir voru með stærðina í kringum 2,5 en aðrir jarðskjálftar voru minni að stærð.

161118_2035
Jarðskjálftahrinan í Kötlu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Á þessu svæði varð lítið eldgos árið 1999 en líklega varð þarna stórt eldgos árið 1245 þó svo að sögulegar heimildir séu takamarkað um það eldgos. Það þýðir að þarna hefur ekki orðið stórt eldgos í lengri tíma, þó svo að lítið eldgos hafi orðið á svæðinu árið 1999.

Lítil jarðskjálftahrina á Tjörnesbrotabeltinu

Í dag (14-Nóvember-2016) hefur verið lítil jarðskjálftahrina á Tjörnesbrotabeltinu. Þetta hefur verið mjög lítil hrina og stærsti jarðskjálftinn sem hefur mælst var með stærðina 3,2. Aðrir jarðskjálftar sem hafa átt sér stað hafa verið minni að stærð.

161114_1335
Jarðskjálftahrinan á Tjörnesbrotabeltinu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftahrina hefur verið mjög lítil framan af degi og það virðist ekki stefna í að þessi jarðskjálftahrina þróist yfir í að verða stærri jarðskjálftahrinu. Lítið er að gerast á öðrum stöðum á Íslandi þessa stundina og mjög rólegt. Stakir jarðskjálftar eiga sér stað hér og þar eins og búast má við.

Jarðskjálfti með stærðina 3,5 átti sér stað í Bárðarbungu

Í gær (11-Nóvember-2016) varð jarðskjálfti með stærðina 3,5 í Bárðarbungu. Þessi jarðskjálfti eins og þeir jarðskjálftar sem hafa átt sér stað undanfarna mánuði verða vegna þess að eldstöðin er að þenjast út vegna innflæðis nýrrar kviku. Það ferli hófst í September-2015 og er ennþá í gangi og mun verða í gangi til lengri tíma. Síðasta jarðskjálftavirkni sem varð til vegna þenslu í Bárðarbungu hófst árið 1973 og varði til ársins 1996 (vísindagrein um það ferli má lesa hérna á ensku). Eftir árið 1996 var lítil virkni í Bárðarbungu fram að árunum í kringum árið 2010 og þangað til að það fór að gjósa árið 2014.

161105_1335
Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þenslan í Bárðarbungu mun leiða til eldgoss einn daginn en það er ekki hægt að spá fyrir um það hvenær slíkt mun gerast.