Category: Bárðarbunga

Eldgosið í Bárðarbungu heldur áfram með svipuðum hætti og hefur verið. Ekki hafa neinar stórar breytingar verið tilkynntar á undanförnum dögum. Norðurhlið gígsins hefur ekki ennþá hrunið, en miðað við það sem sést á vefmyndavélum þá virðist sem að virknin sé að aukast í norðurhluta gígsins þessa stundina. Hraunið er núna í kringum 85 km² að stærð. Magn breinnisteinsdíóxíð sem kemur upp á hverjum degi er í kringum 10.000 til 30.000 tonn á hverjum degi.

Staðan í Bárðarbungu síðustu 48 klukkustundirnar. Höfundaréttur að þessari mynd tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftavirkni hefur verið að aukast síðasta sólarhringinn í Bárðarbungu, það er ekki ljóst afhverju sú breyting er að eiga sér stað núna. Helsta breytingin er sú að jarðskjálftum sem eru stærri en 3,0 hefur fjölgað. Ég veit ekki afhverju þetta er að gerast, annaðhvort er eitthvað að breytast í Bárðarbungu eða eitthvað er að gefa eftir í jarðskorpunni í eldstöðinni. Á þessari stundu er ekki hægt að vita hvað er að gerast. Það er einnig ekki hægt að vita hvenær það kemur í ljós hvað er að gerast.

Aðrir hlutir tengdir Bárðarbungu

Landsnet hefur undanfarið verið að undirbúa sig fyrir hugsanlegt jökulflóð úr Bárðarbungu ef eldgos verður undir jökli. Þessi undirbúningur felur í sér breytingar á spennivirkjum og það að er verið að færa mikilvæg háspennumastur þar því verður við komið. Það er einnig verið að vinna að breytingu á virkjunum ef að til jökulflóðs kemur úr Bárðarbungu þar sem virkjanir eru í hættu að verða fyrir flóði, með þessu er verið að reyna koma í veg fyrir eins mikinn skaða og hægt er.

Vísindamenn sem hafa verið að vinna við eldgosið í Holuhrauni voru margir komnir með krónískan hósta. Þegar vísindamenn fóru síðan í jólafrí þá hvarf þessi hósti samkvæmt frásögn á Vísir.is af þessu máli. Mengunin frá eldgosinu í Holuhrauni er mjög slæm fyrir fólk til lengri tíma.

Fréttir af Bárðarbungu

Háspennusmastur fært vegna flóðahættu (Rúv.is, Myndband)
Vísindamenn með krónískan hósta vegna gasmengunar (Vísir.is)

Breyting á greinarskrifum vegna Bárðarbungu

Ég hef ákveðið að færa seinni greinina um Bárðarbungu fram á Föstudaga. Þannig fæ ég fram jafna dreifingu (eða sem næst því) á þeim dögum sem ég skrifa um Bárðarbungu.

Lítið hefur breyst í eldgosinu í Holuhrauni síðan á Mánudaginn (12-Janúar-2015). Eldgosið er ennþá með svipuðum hætti og hefur verið undanfarið. Engar breytingar hafa verið tilkynntar í fréttum eða hjá Veðurstofunni. Brennisteinsdíoxíð er ennþá mikið vandamál vegna eldgossins, gasið fer eftir vindátt hverju sinni.

Jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu síðustu 48 klukkutímana. Höfundaréttur að þessari mynd tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Öflug jarðskjálftavirkni heldur áfram í Bárðarbungu. Stærstu jarðskjálftarnir hafa verið með stærðina 4,7 en talvert hefur verið um minni jarðskjálftar séu að eiga sér stað. Þessa stundina er ekkert sem bendir til þess að jarðskjálftum sé að fækka í Bárðarbungu, þó svo að dregið hafi úr jarðskjálftavirkni frá því sem hún var í September – Nóvember, þegar jarðskjálftavirknin toppaði í Bárðarbungu.

Samkvæmt fréttum Stöðvar 2 þá hefur Bárðarbunga verið að undirbúa eldgos síðan árið 1974 (ferlið gæti hafa hafist mörgum árum áður án þess að nokkur yrði þess var), hugsanlega fyrr. Þetta þýðir að mikið magn kviku hefur safnast saman í Bárðarbungu síðan og hugsanlega í djúpkerfi eldstöðvarinnar (mín skoðun), kvika sem er tilbúin í að gjósa. Það er einnig mikil hætta á því að eldgos muni eiga sér stað undir jökli, sú hætta mun aukast þegar eldgosið í Holuhrauni hættir. Þar sem það er mín skoðun að eldgosið í Holuhrauni getur ekki gosið allri þeirri kviku sem er búin að safnast fyrir í Bárðarbungu. Það er spurning hvort að öll kvikan muni gjósa, en eins og staðan er núna þá það líklegt miðað við núverandi forsendur. Þær forsendur geta breyst án viðvörunar.

Fréttir

Hætta gæti aukist á öflugu sprengigosi í Bárðarbungu (Vísir.is)

Eldgosið í Holuhrauni heldur áfram með sama hætti og hefur verið í síðustu viku. Hraunflæðið er í kringum 60 – 80 m³/sek samkvæmt fréttum á Stöð 2. Á mörgum stöðum er hraunið ekkert nema skel, undir þessari skel er hraunið 1000C (gráður) og þegar þrýstingur er nægur þá brýst þetta hraun fram á yfirborðið (eins og sést í myndbandinu frá Stöð 2). Gígurinn er í kringum 500 metra langur og er í kringum 80 metra hár. Nýjar myndir benda til þess að nýr gígur hafi opnast við suður enda aðal gígsins (ég hef ekki stefnuna 100% núna), síðasta mynd sem ég sá benti ekki til þess að hraun væri farið að renna úr honum. Það getur þó breyst án viðvörunar. Það er að gjósa í öllum gígnum, en ekki bara einum bletti innan hans. Stærð hraunsins er núna rúmlega ~84 km² að stærð. Eldgosið í Holuhrauni er núna búið að vara í 4,5 mánuði.

Hraunið er núna farið að renna yfir 88 ára gamalt hraun sem heitir Þorvaldshraun, það hraun kom frá Öskju í eldgosi árið 1926 – 1930 (ég hef ekki nákvæmar dagsetningar á þessu eldgosi). Nýtt stöðuvatn mun væntanlega myndast á þessu svæði næsta sumar vegna jökuláa sem þarna renna, þar sem hraunið er hefur runnið yfir vatnavegi jökuláa sem þarna eru. Þar sem einu sinni var sandeyðimörk er núna komið stórt hraunflæmi. Það eru engin merki um það að þetta eldgos sé að fara enda á næstunni.

Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu síðustu 48 klukkutímana. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftavirkni hefur verið að aukast í Bárðarbungu síðustu 24 klukkutímana, það hefur einnig orðið aukning í jarðskjálfti sem eru með stærðina 4,0. Það hefur einnig orðið aukning í jarðskjálftavirkni í kvikuinnskotinu. Ég átta mig ekki afhverju þessi aukning í jarðskjálftavirkni á sér stað núna.

Loftgæði

Brennisteinsdíoxíði mengun er ennþá mikið vandamál vegna eldgossins í Holuhrauni. Í gær fór brennisteinsdíoxíð mengun í Jökuldal upp í 7800 μg/m³. Þessi mengun fer þangað sem vindurinn blæs henni. Logn er verst þar sem það leyfir mengunni að aukast hægt og rólega á svæðum, sérstaklega í dölum og þeim svæðum sem liggja lágt í landslaginu.

Fréttir

Einn fegursti gígur Íslands er að myndast í eldgosinu (Vísir.is)
Dimmt af mengun á Jökuldal (Rúv.is)

Grein uppfærð þann 13-Janúar-2015 klukkan 20:16.
Grein uppfærð þann 13-Janúar-2015 klukkan 20:20.

Stutt grein um stöðuna í Bárðarbungu.

Það hafa ekki orðið miklar breytingar á síðan á Miðvikudaginn 7-Janúar-2015. Ef það varð minnkun á eldgosinu í Holuhrauni, þá var sú breyting tímabundin og eldgosið er núna á þeim stigum sem það var áður. Ekki er að sjá neina breytingu á eldgosinu á vefmyndavélum Mílu í dag.

Jarðskjálftar í Bárðarbungu síðust 48 klukkutíma. Höfundaréttur að þessari mynd tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærsti jarðskjálftinn síðasta sólarhringinn var með stærðina 5,1 og varð í norð-austur hluta öskju Bárðarbungu. Minni jarðskjálftar hafa verið að eiga sér stað á þessu sama svæði síðustu fjóra mánuðina. Smáir jarðskjálftar hafa verið að eiga sér stað í kvikuinnskotinu nærri jaðri jökulsins. Ég veit ekki hvað þetta þýðir, það er samt mitt mat að þessi jarðskjálftavirkni geti ekki verið góð merki. Þar sem það er mikil hætta á eldgosi þar sem kvikuinnskotið er til staðar, jafnvel þó svo að núna gjósi á einum stað í Holuhrauni. Lengd kvikuinnskotsins er rúmlega 46 km og mestur hluti þess er undir Vatnajökli.

Á þessum tíma árs er Vatnajökull að bæta við sig snjó og þyngjast í kjölfarið. Það eru miklar líkur á því að þetta muni hafa áhrif á Bárðarbungu. Þar sem snjófall á Vatnajökli er í kringum 10 til 20 metrar yfir veturinn (þetta veltur á árinu). Þyngd jökulsins er þessa dagana að auka þrýstinginn á Bárðarbungu, ég veit ekki fyrir víst hvaða breytingar þetta mun hafa á Bárðarbungu. Það er hinsvegar ágiskun mín að þetta hafi hægt á því sem er að gerast í Bárðarbungu tímabundið. Jöklar á Íslandi fara að léttast í Júní til September þegar sumarbráðnun hefst á þeim.

Hérna er staðan í Bárðarbungu þann 7-Janúar-2015.

Breytingar hafa átt sér stað í óróanum á SIL stöðvum sem eru næst eldgosinu í Holuhrauni. Ég veit ekki hvað þetta þýðir nákvæmlega ennþá, það er möguleiki á því að farið sé að draga úr eldgosinu í Holuhrauni eða þá að eldgosið sé að fara að enda. Það er erfitt að vita stöðuna nákvæmlega á þessari stundu vegna veðurs. Þessar breytingar gætu einnig verið hluti af venjulegum sveiflum í eldgosinu í Holuhrauni.

Breytingingar sjást best aftast á óróaplottinu á þessari mynd. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu er með svipuðum hætti núna og undanfarna daga.

Jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu síðustu 48 klukkutímana. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessa stundina eru aðeins 11 jarðskjálftar sem eru stærri en 3,0 á jarðskjálftakorti Veðurstofunnar. Það er meðal minnsti fjöldi jarðskjálfta í Bárðarbungu síðan virknin hófst í Ágúst-2014. Í heildina sjást 117 jarðskjálftar á jarðskjálftakorti Veðurstofunnar og teljast það vera „fáir“ jarðskjálftar síðan virknin hófst í Bárðarbungu í Ágúst-2014. Stærð Holuhrauns er núna ~83 km², magn hrauns sem hefur komið upp er núna 1,15 km². Stærð hraunsins er núna farin að nálgast stærð Þingvallavatns. Það mun aðeins taka eldgosið nokkra daga í viðbót þangað til að hraunið verður orðið stærra en Þingvallavatn, sem er eitt af stærstu vötnum á Íslandi.

Slæmt veður á næstu dögum

Veðurspáin er ekki góð fyrir næstu daga og því mun verða mjög erfitt að fylgjast með gangi mála í Holuhrauni og í Bárðarbungu. Það mun ekki verða hægt að fylgjast almennilega með gangi mála fyrr en draga fer úr veðrinu eftir nokkra daga.