Category: Jarðskjálftar

Birt þann

Jarðskjálfti langt austur af Íslandi

Í dag (30-Maí-2017) skráði Veðurstofa Íslands jarðskjálfta með stærðina 3,8 rúmlega 370 km austur af Íslandi. Þessi jarðskjálfti er skráður á svipaða svæði og aðrir jarðskjálftar sem mældust á sama svæði fyrir nokkrum dögum síðan. Hugsanlegt er að staðsetningin sé ekki nákvæm vegna fjarlægðar jarðskjálftans frá SIL mælaneti Veðurstofu Íslands. Þessi jarðskjálfti hefur ekki verið skráður af EMSC.


Græna stjarnan sýnir staðsetningu jarðskjálftans langt austur af Íslandi. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þarna virðist eiga sér stað innanflekajarðskjálftavirkni sem gerist stundum. Á Íslandi gerist þetta einnig stöku sinnum, síðasta stóra jarðskjálftahrina varð við Djúpavík á Ströndum árið 2006 og varði í rúmlega eina og hálfa viku. Hvað er að gerast þarna djúpt austur af Íslandi er að mestu leiti óþekkt vegna fjarlægðar frá mælaneti Veðurstofu Íslands og eingöngu stærstu jarðskjálftarnir mælast á mælaneti Veðurstofu Íslands.

Birt þann

Jarðskjálftavirkni á Tjörnesbrotabeltinu

Undanfarin mánuð hefur verið jarðskjálftahrina rétt utan við Flatey á Skjálfanda. Þetta er ekki jarðskjálftahrina sem er mjög stór, hvorki í fjölda jarðskjálfta eða stærð þeirra jarðskjálfta sem hafa orðið. Stærstu jarðskjálftarnir undanfarin mánuð hafa náð stærðinni 2,5 til 3,0 en allir aðrir jarðskjálftar hafa verið minni að stærð. Þessi jarðskjálftahrina boðar líklega ekki neina sérstaka atburði en það er alltaf hætta á því að eitthvað gefi sig og jarðskjálfti sem finnist verði á svæðinu.


Jarðskjálftavirknin á Tjörnesbrotabeltinu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það hafa einnig orðið aðrar jarðskjálftahrinu á Tjörnesbrotabeltinu undanfarið en þær eru einnig ekki stórar. Þessi jarðskjálftavirkni er ekki tengd þeirri jarðskjálftavirkni sem er núna að eiga sér stað nærri Flatey á Skjálfanda held ég. Tjörnesbrotabeltið er eitt af virkari jarðskjálftasvæðum á Íslandi og verða þar hundruðir jarðskjálftar á hverju ári. Það eina sem er undarlegt er þessi þráðláta jarðskjálftavirkni nærri Flatey á Skjálfanda. Hinsvegar er þetta ekki í fyrsta skipti sem svona jarðskjálftahrinur verða á Tjörnesbrotabeltinu og venjulega þá endast þær eingöngu í nokkrar vikur og hætta síðan án þess að nokkuð merkilegt gerist.

Birt þann

Sterk jarðskjálftahrina í Kötlu í dag (19.04.2017)

Í dag (19.04.2017) varð kröftug jarðskjálftahrina í Kötlu og voru stærstu jarðskjálftarnir með stærðina 3,0 og 3,1. Þetta er öflugasta jarðskjálftavirkni í Kötlu síðan í Janúar-2017 þegar jarðskjálfti með stærðina 4,3 átti sér stað. Enginn gosórói kom fram í Kötlu í kjölfarið á þessari jarðskjálftahrinu.


Jarðskjálftahrinan í Kötlu. Græna stjörnurnar sýna staðsetningu jarðskjálftanna með stærðina 3,0 og 3,1. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þeir jarðskjálftar sem ég mældi á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð sýnir að umrædd jarðskjálftavirkni er blanda af lágtíðni/hátíðni jarðskjálfta. Það þýðir að kvika ber ábyrgð á jarðskjálftahrinu dagsins í Kötlu. Það kom fram í fréttum í dag að umrædd jarðskjálftahrina er að mestu leiti langt frá háhitasvæðum sem er að finna undir Mýrdalsjökli og því er þessi jarðskjálftahrina ekki tengd þeim. Jarðskjálftahrinan í dag varð nærri svæði þar sem gaus síðast árið 1755 og einnig nærri svæði þar sem varð lítið eldgos árið 1955 (komst ekki upp úr jöklinum).


Stærsti jarðskjálftinn í Kötlu eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi og nánari upplýsingar er að finna á síðunni CC leyfi.

Þessi jarðskjálftavirkni getur verið vísbending um það hvað mun hugsanlega á leiðinni í Kötlu. Það er þó engin leið til þess að segja til um slíkt með neinni vissu í dag. Þar sem núverandi jarðskjálftavirkni hefur verið í gangi frá Ágúst-2016 að mestu leiti. Hvernig þetta þróast á eftir að koma í ljós, vegna skorts á gögnum er ekki hægt að segja nákvæmlega til um það hvað gerist næst í Kötlu en nýjustu eldgosagögnin sem íslendingar hafa eru frá árinu 1918 og eru mjög ónákvæm vegna skorts á vísindaþekkingu á þeim tíma.

Birt þann

Örlítil aukning í jarðskjálftavirkni í Grímsvötnum síðustu mánuði

Síðustu mánuði hefur verið örlítil aukning í jarðskjálftavirkni í Grímsvötnum. Þessi aukna jarðskjálftavirkni í Grímsvötnum bendir sterklega til þess að eldstöðin sé í síðari stigum þess að undirbúa sig fyrir eldgos.


Jarðskjálftavirknin í Grímsvötnum (fyrir miðju). Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Síðasta eldgos í Grímsvötnum var árið 2011 og var með stærðina VEI=4 og er líklega stærsta eldgos í Grímsvötnum síðustu 140 árin. Ég reikna ekki með að næsta eldgos í Grímsvötnum verði stórt, það er hinsvegar engin leið til þess að segja til um fyrir víst fyrr en eldgos á sér stað. Það eina sem er öruggt er að ekki er langt í næsta eldgos í Grímsvötnum.


Tími milli eldgosa í Grímsvötnum síðan árið 2000, þessi mynd gefur góða hugmynd um tíma milli eldgosa í Grímsvötnum. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Síðan árið 2000 hefur verið eldgos í Grímsvötnum með rúmlega 2200 daga millibili. Það er farið að styttast í þann dagafjölda samkvæmt myndinni að ofan.

Birt þann

Þrír litlir jarðskjálftar í Heklu

Í gær (02.03.2017) urðu þrír litlir jarðskjálftar í Heklu. Það er ekkert sem bendir til þess að eitthvað meira sé að fara að gerast í eldstöðinni á þessari stundu. Stærsti jarðskjálftinn í þessari virkni var með stærðina 0,9 en aðrir jarðskjálftar voru minni að stærð.


Jarðskjálftavirknin í Heklu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er ekkert sem bendir til þess að eldgos sé yfirvofandi í Heklu. Það er ennfremur mín skoðun að Hekla hafi aftur skipt yfir í eldri hegðun, það þýðir eitt til tvö eldgos á öld. Því verður væntanlega næsta eldgos í Heklu á tímabilinu 2030 til 2100.

Birt þann

Jarðskjálfti í Bárðarbungu (líklegasta staðsetning)

Í gær (25.02.2017) varð jarðskjálfti í Bárðarbungu. Af óþekktum ástæðum, þá er Veðurstofa Íslands ekki búinn að staðsetja þennan jarðskjálfta nákvæmlega eða koma með nákvæma stærð þessa jarðskjálfta. Ég áætla út frá útslagi þessa jarðskjálfta á mínum jarðskjálftamælum að stærðina sé á bilinu 3,2 til 3,8. Staðsetningin er einhverstaðar í Bárðarbungu mjög líklega, þar sem ég er bara með tvo jarðskjálftamæla á Íslandi, þá get ég ekki fundið sjálfur út nákvæma staðsetningu á þessum jarðskjálfta. Til þess að fá nákvæma staðsetningu, þá þarf ég að vera með meira en þrjá jarðskjálftamæla.


Jarðskjálftinn eins og hann kemur fram á jarðskjálftamælinum mínum í Böðvarshólum. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá nánar á CC leyfi síðunni.


Jarðskjálftinn eins og hann kemur fram á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá nánar á CC leyfi síðunni.

Ég mun uppfæra þessa grein þegar nákvæm staðsetning og stærð þessa jarðskjálfta verður ljós hjá Veðurstofu Íslands.

Uppfærsla

Vikulegt jarðskjálftaeftirlit Veðurstofunnar hefur stærð þessa jarðskjálfta sem Mw2,58 og ML3,03.

227 20170225 143125.453 64.64607 -17.35535 0.065 2.58 3.03

Grein uppfærð þann 27.02.2017 klukkan 20:59.

Birt þann

Áframhaldandi jarðskjálftavirkni í Kötlu

Síðustu daga hefur verið jarðskjálftavirkni í Kötlu. Þessi jarðskjálftavirkni kemur í tveim gerðum, fyrri gerðin eru jarðskjálftahrinu en sú seinni eru stakir jarðskjálftar sem eru dreifðir um öskju Kötlu.


Jarðskjálftavirknin í Kötlu síðustu 48 klukkutímana. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Vísbendinganar eru þess eðlis að líklega mun gjósa í Kötlu fljótlega. Hinsvegar er ennþá möguleiki á því að Katla muni róast niður aftur og ekkert frekar muni gerast, aftur á móti eins og málin standa í dag. Þá er það ólíklegri niðurstaða. Þetta er sérstaklega mikilvægt þar sem jarðskjálftavirknin í Kötlu hefur verið í gangi síðan í lok Ágúst-2015 og það virðist lítið vera að breytast þar, þó svo að það dragi aðeins úr virkninni einhverja daga og vikur tímabundið. Þessa stundina er jarðskjálftavirknin í Kötlu frekar lítil og aðeins smáskjálftar að eiga sér stað. Þessa stundina hafa allir jarðskjálftar verið minni en 3,0 að stærð og það er engin merki þess að draga sé úr jarðskjálftavirkni í Kötlu.

Birt þann

Djúpir jarðskjálftar í Öræfajökli

Ég hef ekki skrifað margar greinar um eldstöðina Öræfajökul. Ástæðan er sú að yfirleitt er ekki neitt að gerast í Öræfajökli og telst þessi eldstöð vera mjög róleg eins og Esjufjöll og Snæfell (austurland), en þessar eldstöðvar mynda keðju af eldstöðvum fyrir utan megin eldgosabeltið á Íslandi. Rannsóknir benda til þess að undir Öræfajökli sé brot af gömlu meginlandi sem er líklega að bráðna niður hægt og rólega (rannsóknina er hægt að lesa hérna á ensku) og hugsanlega einnig undir Esjufjöllum. Í þessari rannsókn er einnig skráð eldstöð beint austur af Esjufjöllum en ég veit ekki hvort að sú eldstöð er raunverulega til, þar sem þessi eldstöð er ekki allstaðar skráð á kort og ég hef engar upplýsingar um þessa eldstöð ef hún er raunverulega til. Ég veit ekki afhverju þetta er raunin.


Jarðskjálftavirknin í Öræfajökli. Á þessu korti er Öræfajökull staðsettur beint suður af Grímsvötnum. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærðir þeirra jarðskjálfta sem urðu var aðeins 1,1 til 1,8. Það sem gerir þessa jarðskjálfta áhugaverða er að þeir benda hugsanlega til þess að eitthvað sé að fara að gerast í Öræfajökli. Mesta dýpið sem kom fram var 21,2 km (stærðin var 1,1), annars var dýpið frá 19,0 til 20,7 km. Það sem sést á óróagrafi bendir til þess að um sé að ræða jarðskjálfta sem myndast þegar kvika er að brjóta leið um í jarðskorpunni, frekar en að um sé að ræða jarðskjálfta sem tengjast jarðskorpuhreyfingum.

Jarðskjálftavirkni hófst í Öræfajökli (mjög líklega) árið 2011 en samkvæmt gögnum sem ég er með þá urðu ekki neinir jarðskjálftar árið 2012 (það þarf ekki að vera alveg rétt). Síðan þá hafa orðið nokkrir jarðskjálftar á hverju ári síðan árið 2012. Hversu langt ferlið er frá lítilli jarðskjálftavirkni þangað til að eldgos hefst er ekki þekkt vegna skorts á sögulegum gögnum. Síðustu eldgos áttu sér stað árið 1362 frá 5 Júní +-4 dagar og þangað til 15 Október +-45 dagar og síðan árið 1727 þann 3 Ágúst og þangað til 1 Maí +-30 dagar árið 1728.

Birt þann

Jarðskjálfti með stærðina 3,9 í Bárðarbungu

Í dag (23.01.2017) varð jarðskjálfti með stærðina 3,9 í Bárðarbungu. Þessi jarðskjálfti er stærsti jarðskjálftinn í Bárðarbungu í nokkrar vikur núna.


Jarðskjálftinn í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu er vegna þess að eldstöðin er að þenjast út eftir eldgosið í Holuhrauni árið 2014 – 2015.

Birt þann

Vikuleg jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu

Þann 19-Janúar-2017 varð svo til vikuleg jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu. Jarðskjálftinn þessa vikuna var með stærðina 3,5.


Jarðskjálftinn í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Ég reikna ekki með frekari jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu umfram það sem á sér stað venjulega núna.