Eldstöð – Síða 83 – Jarðfræði á Íslandi

september 11, 2014

Staðan í Bárðarbungu klukkan 23:19

Þessar upplýsingar munu verða úreltar mjög fljótt.

Yfirvofandi hrun Bárðarbungu í öskju

Það er ljóst að mínu áliti að Bárðarbunga mun hrynja í öskju einhverntímann á næstu dögum til mánuðum. Þetta ferli hófst þann 16-Ágúst-2014 og því mun ekki ljúka fyrr en Bárðarbunga fellur saman inn á sjálfan sig í stóru öskugosi, væntanlega með miklu jökulflóði á þessu svæði þar sem þarna er mikill jökull. Það er mjög undarlegt að mér finnst að ekki skuli vera talað um þetta í fjölmiðlum á Íslandi, þar sem það er mín skoðun að þetta muni gerast, það eina sem skiptir máli núna er sá tími sem er til stefnu áður en eldgos fara að hefjast í sjálfri Bárðarbungu og síðan hvenær sjálf hrun Bárðarbungu hefst. Ég reikna nefnilega ekki með því að fjallið Bárðarbunga muni verða til eftir að þetta er allt saman gengið yfir. Ég reikna einnig með stóru öskugosi í kjölfarið á hruni Bárðarbungu. Það eina sem er ekki vitað hvenær þetta mun allt saman byrja, enda er ekki hægt að spá fyrir um slíka atburði með neinni nákvæmni ennþá.

Ég reikna einnig með að eldgos geti hafist án viðvörunar í Hamrinum, sem er eldstöð innan sprungukerfis Bárðarbungu. Ég er einnig farinn að reikna með að kvikuinnskot geti farið suður með sprungukerfi Bárðarbungu í átt að Torfajökli. Það er þó ekki ennþá hafið en líkunar á slíkum atburðum eru mjög miklir að mínu mati. Síðan er lítill möguleiki á því að Bárðarbunga geti hafið eldgos í nálægum eldstöðvum vegna spennubreytinga frá þessum atburðum. Þetta eru ekki miklar líkur en eru þó engu að síður til staðar.

Eldgosið í Holuhrauni heldur áfram eins og síðustu daga eins og komið hefur fram í fréttum. Hraunið frá þessu eldgosi er núna langt komið með að stífla Jökulsá á Fjöllum og mynda þar lítið lón í kjölfarið. Það er ekkert sem bendir til þess að það sé farið að draga úr eldgosinu í Holuhrauni eins og staðan er núna. Einnig hefur komið í ljós að sjö eldgos hafa átt sér stað síðan þessi atburðir hófst þann 16-Ágúst-2014. Það hafa verið flest allt saman smágos undir jökli sem hafa ekki sést og ekki valdið neinum teljandi flóðum í kjölfarið.

Ef einhverjir stórir atburðir eiga sér stað. Þá mun ég setja inn uppfærslu hingað eða skrifa nýja grein um það sem er að gerast.

september 9, 2014september 9, 2014

Staðan í Bárðarbungu klukkan 21:50

Þessar upplýsingar munu verða úreltar mjög fljótt.

Staðan í Bárðarbungu

Eldgosið í Holuhrauni heldur áfram í miklum hviðum samkvæmt fréttum. Það bendir hinsvegar til þess að kvikan sé farin að eiga erfiðara með að gjósa á þessu svæði eins og stendur. Það getur verið að nýjar gossprungur opnist í nágrenni við núverandi gossprungu og þannig létti á þrýstingum í kvikuganginum. Það hefur komið í ljós að smágos hafa átt sér stað undir jökli þar sem kvikuinnskotið er til staðar. Það er hætta á frekari eldgosum í kvikuganginum og geta þau hafist án nokkurs fyrirvara. Samkvæmt fréttum þá er kvikuinnflæði og útstreymi í nokkru jafnvægi eins og er. Það þýðir þó ekki að nýjir gosstaðir geti opnast án nokkurs fyrirvara og það er ennþá mikil hætta á því að nýjar gossprungur opnist undir jökli eins og hefur nú þegar gerist í nokkrum tilfellum og valdið smágosum þar.

Óstaðfesta eldgosið ennþá óstaðfest

Eldgosið sem ég talaði um í nótt er ennþá óstaðfest og ég veit ekki hvort að það mun nokkurntímann koma staðfesting á því. Þar sem ef eldgosið átti sér stað, þá var það líklega mjög stutt og undir jökli og ekki víst að það muni nokkurntímann fást staðfest. Þannig að staða þess núna er ennþá mjög óljós og mjög óstaðfest sem stendur.

Ég mun halda áfram að setja inn uppfærslur um stöðu mála í Bárðarbungu, en þar sem fjölmiðlar á Íslandi eru ennþá með góða umfjöllun um eldgosið þá hef ég dregið aðeins úr þeim texta sem ég set hingað inn tímabundið.

september 9, 2014

Staðan í Bárðarbungu klukkan 22:04

Þessar upplýsingar munu verða úreltar mjög fljótt.

Eldgosið heldur áfram í Holuhrauni eins og komið hefur fram í fjölmiðlum. Helsta jarðskjálftavirknin núna er rétt sunnan við núverandi eldgos, í Dyngjujökli. Það er mín skoðun þarna muni verða eldgos innan skamms sé eingöngu miðað við þá jarðskjálftavirkni sem þarna hefur verið í dag. Hvenær slíkt eldgos mun hefjast veit ég ekki ennþá. Sig öskjunnar í Bárðarbungu heldur áfram og samkvæmt fréttum þá er sigið núna allt að 90sm/dag. Þetta er frekar mikið sig að mínu mati þar sem ekki hefur ennþá orðið stórt eldgos í öskjunni. Það er að mínu mati einnig stór hætta á því að verði eldgos í sjálfri öskju Bárðarbungu eða í hlíðum fjallsins. Þar sem ekki hefur gosið síðan 23-Ágúst-2014. Ég veit þó ekki hvenær það fer að gjósa þarna, þar sem það er ekki hægt að spá fyrir um slíkt.

Nýja hraunið er farið að valda staðbundnu veðri og litlum skýstrokkum eins og sést vel á þessari mynd sem ég tók í dag af vefmyndavél Mílu.

Skýstrokkur á Holuhrauni í dag klukkan 15:27 þann 8-September-2014. Skjáskot af vefmyndavél Mílu.

Ég reikna með að þessi atburðarrás muni halda áfram talsvert lengi í viðbót. Hversu lengi veit ég ekki. Það er þó ljóst að nóg er eftir af kviku í Bárðarbungu eins og staðan er núna.

september 8, 2014

Minniháttar aukning á leiðni í Múlakvísl

Undanfarna daga hefur verið minniháttar aukning á leiðni í Múlakvísl sem kemur úr Mýrdalsjökli, ástæðan fyrir þessu eru katlar sem koma til vegna háhitasvæða sem eru í Kötlu.

Minniháttar jarðskjálftavirkni í Kötlu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er engin hætta á eldgosi eins og staðan er núna. Þar sem jarðskjálftavirkni í Kötlu er langt fyrir neðan venjulega bakgrunnsvirkni sem er venjulega í Kötlu. Ég reikna með að ástandið í Múlakvísl verði komið í eðlilegt horf eftir nokkra daga.

september 3, 2014

Sigdalur hefur myndast sunnan við gosstöðvanar á Holuhrauni

Þessar upplýsingar munu verða úreltar mjög hratt.

Talsverður sigdalur hefur myndast sunnan við gosstöðvanar í Holuhrauni. Þessi sigdalur hefur myndast vegna landreks á svæðinu. Þar sem sigdalurinn nær undir jökul hefur jökulinn sigið á um tveggja km löngum kafla. Þetta er samkvæmt fréttum í dag. Það hefur einnig komið fram að meiri kvika er að flæða inn í kvikuinnskotið heldur en er að gjósa úr því. Því hefur þrýstingurinn í kvikuinnskotinu aukist og því er hætta á að eldgos brjótist upp á nýjum stað án fyrirvara.

Stærsti jarðskjálftinn síðan á miðnætti var jarðskjálfti með stærðina 5,5 og varð hann í Bárðarbungu eins og fleiri stórir jarðskjálftar síðan þessi atburðarrás hófst.

Ég mun setja inn uppfærslur um stöðu mála eftir því sem nýjar upplýsingar koma fram. Einnig er fjallað mikið um stöðu mála í fjölmiðlum.

ágúst 31, 2014

Staðan á eldgosinu klukkan 15:57

Þetta er stutt uppfærsla á stöðu mála í eldgosinu. Athugið að ég er ekki jarðfræðingur, heldur er ég eingöngu áhugamaður um eldgos og jarðskjálfta á Íslandi.

Norðurendi eldgossins er á stað þar sem ekki hefur gosið áður svo þekkt sé.
Eldgosið hófst klukkan 03:00 – 04:45.
Samkvæmt fréttum þá er eldgosið álíka stórt og stærstu eldgosin í Kröflueldunum.
Stærsti jarðskjáfltinn í dag var með stærðina 5,1 og átti jarðskjálftinn sér stað í norður-austur hluta öskjunnar í Bárðarbungu.
Það er mjög vont veður á svæðinu þessa stundina og því sést mjög lítið til eldstöðvanna.
Eldgosasprungan er í kringum 2 km að lengd. Eldgosið er á sama stað og gaus þann 29-Ágúst-2014.
Það er hætta á því að nýjar gossprungur opnist á því svæði sem gýs núna á og það er einnig hætta á því að nýjar gossprungur opnist undir jöklinum.
Það er ekkert sem bendir til þess að eldgosinu sé að ljúka á næstunni.
Hraun er búið að renna yfir 3 til 5 km svæði. Nýja hraunið er að renna yfir hraun sem rann þarna árið 1797 í eldgosi á sama stað.
Eins og stendur er enginn hætta á öskugosi. Þar sem þetta er Hawaian eldgos og það þýðir eingöngu hraungos.

Hægt er að fylgjast með eldgosinu á vefmyndavélum mílu hérna (Bárðarbunga) og hérna (Bárðarbunga 2).

ágúst 29, 2014

Kvika hefur náð upp á yfirborðið

Kvika hefur náð upp á yfirborðið. Hægt er að sjá eldgosið á vefmyndavél Mílu.

Meira síðar.

ágúst 28, 2014

Óljóst hvað er að gerast í Bárðarbungu

Þessar upplýsingar munu verða úreltar mjög fljótt.

Jarðskjálftavirkni er ennþá mjög mikil.
Sigkatlar hafa myndast í Vatnajökli nærri Bárðarbungu. Þeir eru SA og SSA við Bárðarbungu.
Sigkatlanir eru í kringum 4 til 6 km langir og rúmlega 1 km breiðir.
Enginn gosórói hefur sést á mælum Veðurstofunnar, en það gæti haft sínar eigin ástæður.

Jarðskjálftavirkni hefur verið mjög mikil síðustu 48 klukkutíma. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Mjög þétt jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu síðustu 48 klukkutíma. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Óróinn er ennþá mjög mikill Dyngjuhálsi SIL stöðinni. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Óróinn er ennþá mjög á Kreppuhrauni SIL stöðinni. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Sigkatlanir eru á svæði þar sem jarðskjálftar með stærðina 5,0 hafa átt sér stað undanfarið. Auk fjölda annara jarðskjálfta. Hinsvegar hefur þarna ekki átt sér stað nein virki eins og þá sem hefur verið í kvikuinnskotinu síðan 16-Ágúst-2014. Það er ekki ennþá ljóst hvað varð um allt vatnið sem bráðnaði í þessu öllu saman. Á þessu svæði er jökulinn rúmlega 400 til 600 metra þykkur. Það hefur því talsvert magn af vatni bráðnað á þessu svæði núna. Það er möguleiki á því að þetta vatn hafi runnið til Grímsvatna, en það er ekki ennþá búið að staðfesta það ennþá.

Ég mun setja inn frekari upplýsingar þegar ég hef þær.

ágúst 27, 2014

Jarðskjálfti með stærðina 4,5 í Öskju

Í dag (27-Ágúst-2014) klukkan 01:26 varð jarðskjálfti með stærðina 4,5 í Öskju. Þetta er stærsti jarðskjálftinn í Öskju síðan árið 1992 samkvæmt fréttum. Eins og stendur eru minni jarðskjálftar að eiga sér stað í Öskju, en það eru jarðskjálftar sem eru mun minni en þessi atburður.

Jarðskjálftinn í Öskju er merktur með grænni stjörnu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftavirknin í Öskju virðist eiga sér stað vegna breytinga á stressi í jarðskorpunni. Þær breytingar eiga uppruna sinni í þeirri virkni sem núna er í Bárðarbungu og kvikuinnskotinu sem kemur þaðan. Ég reikna með að frekari jarðskjálftar verði á þessu svæði næstu daga og mánuði vegna þessara spennubreytinga sem núna eiga sér stað í jarðskorpunni. Það er möguleiki á því að einhverjir af þessum jarðskjálftum fari yfir stæðina 5,0. Þessi jarðskjálfti sást á jarðskjálftamælinum mínum og er hægt að sjá hann hérna.

ágúst 27, 2014ágúst 27, 2014

Staðan í Bárðarbungu klukkan 02:05

Þetta hérna er stutt uppfærsla á stöðinni í Bárðarbungu. Þessar upplýsingar munu verða úreltar mjög hratt.

Virknin er óbreytt í Bárðarbungu að mestu leiti. Jarðskjálftavirkni er ennþá mjög mikil við norður enda kvikuinnskotsins. Það eru ennþá að mælast í kringum 1000 jarðskjálftar á hverjum degi.
Samkvæmt Veðurstofunni þá virðist sem að kvikuinnskotið sé hætt að lengjast.
Stærsti jarðskjálfti síðan árið 2008 átti sér stað í Bárðarbungu þann 26-Ágúst-2014 klukkan 01:26 með jarðskjálfta sem hafði stærðina 5,7. Annar jarðskjálfti með stærðina 4,6 átti sér stað klukkan 11:56 rúmlega 20 km austan við Trölladyngju. Sá jarðskjálfti fannst á Akureyri samkvæmt fréttum. Klukkan 00:19 þann 27-Ágúst-2014 varð jarðskjálfti með stærðina 5,3 í Bárðarbungu.
Það er ekkert sem bendir til þess að eldgos sé að fara að hefjast í Bárðarbungu.
Það er mín skoðun að það eru auknar líkur á eldgosi í Bárðarbungu eftir 5,7 jarðskjálftann í Bárðarbungu. Ég veit auðvitað ekki hvort að slíkt eldgos mun eiga sér stað. Hinsvegar þykir mér það líklegasta niðurstaðan miðað við þá stöðu sem er kominn upp.

Jarðskjálftinn sem varð í Bárðarbungu þann 26-Ágúst-2014 klukkan er stærsti jarðskjálfti á Íslandi síðan 2008. Þegar jarðskjálfti með stærðina 6,3 varð á suðurlandi milli Selfoss og Hveragerðis. Jarðskjálftavirkni er ennþá mjög mikil í norður enda kvikuinnskotsins og þann 26-Ágúst-2014 varð stærsti jarðskjálftinn þar með stærðina 4,6. Auk fjölda annara jarðskjálfta sem voru stærri en 3,0. Það mælast ennþá meira en 1000 jarðskjálftar á hverjum degi þar sem kvikuinnskotið er núna, sem er rúmlega 20 km austur af Trölladyngju.

Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu er ennþá mjög mikil. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Hérna sést hversu þétt jarðskjálftavirknin raunverulega er í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Óróinn er ennþá mikill vegna kvikinnstreymis í kvikuinnskotið í Bárðarbungu. Þetta er SIL stöðin á Dyngjuhálsi. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Óróinn kemur einnig vel fram á Kreppuhrauni SIL stöðinni. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

GPS mælingar sýna að það er mjög mikil kvika að flæða inn í kvikuinnskotið þessa stundina. Hægt er að skoða frekari GPS mælingar hérna. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Háskóla Íslands.

Jarðskjálftinn með stærðina 5,7 kom mjög vel fram á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi. Sjá nánar á CC leyfi síðunni.

Jarðskjálftinn með stærðina 5,7 eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum í Böðvarshólum. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi. Sjá nánar á CC leyfi síðunni.

Þessi stóri jarðskjálfti hefur sagt mér eitt. Það er mun meiri kvika undir Bárðarbungu en er núna að koma út úr kvikuhólfinu. Hversu mikið af þessari kviku getur í raun valdið eldgosi veit ég ekki. Aftur á móti segir skortur á útslagi mér það að kvikan er í Bárðarbungu, þar sem útslagið á jarðskjálftamælinum mínum í Böðvarshólum er mun minna heldur en það ætti að vera, og miðað við það útslag sem ég fæ á jarðskjálftamælinn í Heklubyggð. Það sem er einnig að valda vandræðum er sú staðreynd að askja Bárðarbungu er full af 700 metra þykkum jökli sem veldur miklum þrýstingi á kvikuhólfi Bárðarbungu. Það sem kvikan mun gera er að skjótast norður og suður með fyrst, þar sem það er einfaldara að fara til hliðar en upp vegna þrýstings frá jöklinum. Hversu mikill þrýstingur þarf að vera á kvikunni til þess að valda eldgosi í sjálfri öskju Bárðarbungu veit ég ekki, það eina sem ég veit er að þrýstingurinn þarf að vera mjög mikill til þess að yfirvinna þrýstinginn frá jöklinum í öskjunni.

Hægt er að fylgjast með jarðskjálftum sem verða í Bárðarbungu á þeim jarðskjálftamælum sem ég er með. Þar koma stærstu jarðskjálftar mjög vel fram. Hægt er að skoða jarðskjálftavefsíðuna mína hérna.

Grein uppfærð klukkan 02:13.

Samþykki fyrir vefköku