Category: Kvika

Birt þann

Jarðskjálftahrina í Brennisteinsfjöllum

Síðan um helgina hefur verið jarðskjálftahrina í Breinnisteinsfjöllum (tengill á Wikipedia hérna). Þessi jarðskjálftahrina hefur ekki verið neitt rosalega stór í stærð jarðskjálfta en það hafa komið fram um 130 jarðskjálftar þessa stundina. Stærsti jarðskjálftinn sem hefur komið fram var með stærðina 2,8 en allir aðrir jarðskjálftar hafa verið minni að stærð.


Jarðskjálftahrinan í Breinnisteinsfjöllum. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þeir jarðskjálftar sem hafa orðið virðast margir vera bland jarðskjálftar og þeir fáu jarðskjálftar sem ég hef mælt bera þess merki. Blandjarðskjálfti er þegar kvika og jarðskorpa veldur jarðskjálftanum og ber hann því merki bæði kvikuhreyfinga og jarðskorpuhreyfinga. Síðasta eldgos í Breinnisteinsfjöllum varð árið 1341 en ég hef ekki miklar aðrar upplýsingar um það eldgos eða önnur eldgos sem hafa orðið í þessu eldstöðvarkerfi þessa stundina. Þessi jarðskjálftahrina er mjög staðbundin en hefur færst aðeins suður síðan hún hófst um helgina. Þessa stundina er jarðskjálftahrinan ennþá í gangi, þessa stundina er hlé á jarðskjálftahrinunni og því engir jarðskjálftar að koma fram.

Birt þann

Stutt greining á atburðunum í Kötlu þann 28 og 29 Júlí-2017

Veðurstofa Íslands hefur gefið út áhugaverðar myndir sem sýna virkina í Kötlu þann 28 og 29 Júlí-2017 í áhugaverðu ljósi. Þessi gögn gefa hugsanlega vísbendingar um það hvað gerist rétt áður en eldgos hefst í Kötlu.

Óróapúslar í Kötlu

Þann 28 Júlí hófst virkni í Kötlu sem kom fram í litlum óróapúlsum á nokkrum jarðskjálftamælum sem Veðurstofa Íslands er með í kringum Kötlu. Þann 29 Júlí jókst óróapúlsinn umtalsvert miðað við það sem hann hafði verið daginn á undan. Það er nærri því vonlaust að sjá þessa óróapúlsa þann 28 Júlí á óróagrafi Veðurstofunar á vefsíðu þeirra (óróagröf).


Óróinn eins og hann kom fram á jarðskjálftamælum Veðurstofu Íslands þann 28 Júlí-2017. Hver tíðni er með sína eigin línu. Tíminn er láréttur og kraftur er lóðréttur á þessu grafi. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.


Óróinn eins og hann kom fram þann 29 Júlí-2017. Enda jókst óróinn eftir miðnætti frá því hann hafði áður verið. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi gögn benda til þess að rétt áður en lítið eldgos varð í Kötlu þá varð líklega suða í jarðhitakerfum sem eru í Kötlu á þessu svæði þar sem þessir atburðir urðu. Þetta er einnig tengt jökulflóðinu sem kom fram.

Óróinn og jökulflóðið


Óróinn og síðan jökulflóðið og hvernig það tengdist saman samkvæmt mælingum Veðurstofu Íslands. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það virðist vera bein tenging milli óróans og síðan jökulflóðsins eins og það kom fram á mælum Veðurstofunnar. Það er því mín skoðun að það hafi orðið lítið eldgos undir Mýrdalsjökli í Kötlu. Hversu lengi það eldgos varði er ekki vitað og góð spurning. Óróagögn benda til þess að þetta litla eldgos varði bara í nokkra klukkutíma áður en það kláraðist. Nýjar sprungur hafa sést í kringum ketill 10 í Mýrdalsjökli. Hægt er að sjá staðsetningar katla í Mýrdalsjökli hérna (á ensku) á vefsíðu Jarðvísinda hjá Háskóla Íslands.

Í venjulegu ári þá mundi þetta vera endir sögunar með virkina í Kötlu. Lítið eldgos í Kötlu og síðan ekkert meiri virkni. Í þetta skiptið virðist það ekki vera raunin. Litlir púlsar af óróa hafa verið að koma fram undanfarna viku (vika 31) í Kötlu og það virðist vera áframhaldandi ferli. Mikið af þessum óróapúlsum er erfitt að sjá á jarðskjálftamælum Veðurstofunnar og sumir sjást eingöngu á einni eða tveim jarðskjálftamælum hjá Veðurstofunni. Þessa stundina er Katla róleg og ekkert að gerast og það gæti verið staða sem mundi vara í talsverðan tíma vegna þessa litla eldgoss (mín skoðun) sem varð í Kötlu og jökulflóðið sem kom fram í kjölfarið úr Mýrdalsjökli.

Birt þann

Jarðskjálfti með stærðina 4,5 í Bárðarbungu

Í gær (02-Ágúst-2017) varð jarðskjálfti með stærðina 4,5 í Bárðarbungu. Jarðskjálfti með stærðina 3,8 varð rétt á undan stærri jarðskjálftanum.


Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundaréttu þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Aðrir jarðskjálftar sem komu fram í þessari jarðskjálftahrinu í Bárðarbungu voru minni að stærð. Jarðskjálftahrinan stóð yfir í rúman hálftíma og síðan þessari jarðskjálftahrinu lauk hefur verið rólegt í Bárðarbungu.

Birt þann

Staðan í Kötlu þann 29-Júlí-2017

Þessi grein verður notuð í dag til þess að skrifa uppfærslur um stöðu mála í þeirri atburðarrás sem er hafin í Kötlu. Ef að stórt eldgos verður í Kötlu þá mun ég skrifa nýja grein sérstaklega um þann atburð.

Yfirlit yfir virknina í Kötlu í nótt og dag

Það virðist sem að í nótt hafi orðið smágos í Kötlu (þetta er eingöngu mín skoðun). Ég miða hérna við þann óróapúls sem kom fram í nótt í Kötlu eftir miðnætti. Upptakasvæði þessa smágoss virðist vera í norð-vestur hluta Kötlu öskjunnar, nálægt þeim stað þar sem jarðskjálfti með stærðina 3,0 átti sér stað klukkan 00:48. Óróinn sem er að koma fram núna er mjög óstöðugur og sveiflast mjög mikið en er hinsvegar ennþá fyrir ofan bakgrunnshávaða (rok, öldugang). Þegar þessi grein er skrifuð virðist vera sem að núverandi órói stafi af því að vatn sé á ferðinni undir Mýrdalsjökli frekar en að kvika sé að gjósa þar núna. Það er líklegt að flóð verði í jökulám sem koma frá Mýrdalsjökli (líklega Múlakvísl).


Jarðskjálftavirknin í Kötlu síðustu 48 klukkutímana. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.


Óróinn í Kötlu klukkan 12:09 í dag í Austmannsbungu. Þarna sést augljóslega litla eldgosið sem varð og óróann sem það bjó til. Þarna sést einnig núverandi óróapúls. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.


Óróinn í Austmannsbungu klukkan 13:04 í dag. Þarna sést hvernig óróinn hefur þróast frá því um hádegið. Hærri tíðnir eru í gangi og það bendir til þess að um sé að ræða vatn frekar en kviku sem veldur þessum óróa. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.


Óróinn eins og hann kom fram í Goðabungu í dag klukkan 12:09. Þarna sést vel litla eldgosið sem varð í nótt. Óróinn sem stafar af flóðvatninu er hinsvegar miklu minni á Goðabungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.


Óróinn eins og hann kemur fram á Rjúpnafelli við Mýrdalsjökull. Smágosið sést mjög vel en óróinn vegna flóðvatnsins er mun minni eins og stendur. Þessi SIL stöð er í meiri fjarlægð frá Kötlu heldur en hinar tvær SIL stöðvanar. Það veldur því að óróinn sést aðeins minna á þessari SIL stöð en hinum. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Viðvörunarstig Kötlu hefur verið fært yfir á gult stig. Það er hægt að horfa á Múlakvísl og jökulflóðið hérna á vefsíðu Rúv. Núverandi jökulflóð er að minnka þessa stundina en það kann bara að vera tímabundið ef meira vatn er á leiðinni undan jöklinum. Leiðni hefur einnig farið minnkandi síðustu klukkutíma í Múlakvísl.

Ég mun uppfæra þessa grein eftir þörfum í dag (29-Júlí-2017).

Birt þann

Staðan á jarðskjálftahrinunni við Fagradalsfjall á Reykjanesi

Jarðskjálftahrinan sem hófst þann 26-Júlí-2017 við Fagradalsfjall á Reykjanesi heldur áfram nærri Fagradalsfjalli og hafa yfir 600 jarðskjálftar mælst í jarðskjálftahrinunni það sem af er. Það virðist sem að sú kvika sem er tengd þessum umbrotum er ennþá talsverðu dýpi og það er ekkert sem bendir til þess að kvikan sé farin að leita upp á yfirborðið. Það dregur verulega úr líkum á eldgosi á þessu svæði í tengslum við þessa jarðskjálftahrinu.


Jarðskjálftahrinan á Reykjaneshrygg síðustu 48 klukkustundirnar. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærsti jarðskjálftinn síðasta sólarhringinn kom klukkan 05:56 og var með stærðina 3,2. Árið 1968 varð þarna jarðskjálfti með stærðina 6,0 en það er ekki hægt að segja til um það hvort að það gerist núna. Það gerist oft í svona jarðskjálftahrinum að virkni dettur niður en eykst síðan aftur án mikils fyrirvara. Þarna er sigdalur og það gerir svæðið mjög flókið jarðfræðilega og hvernig jarðskjálftar haga sér verður einnig mun flóknara vegna þess. Á þessari stundu er að draga úr virkni á þessu svæði en það getur verið tímabundið þar sem ekki er ennþá ljóst hvort að þessari jarðskjálftahrinu sé lokið.

Birt þann

Jarðskjálfti með stærðina 4,5 í Kötlu

Í dag (26-Júlí-2017) klukkan 22:18 varð jarðskjálfti með stærðina 4,5 í Kötlu. Klukkan 22:15 varð minni jarðskjálfti með stærðina 3,2 einnig í Kötlu. Stærri jarðskjálftinn fannst í Vík í Mýrdal og nágrenni.


Jarðskjálftavirknin í Kötlu síðustu 48 klukkutímana. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Talsverður fjöldi af litlum jarðskjálftum hefur einnig komið fram í kvöld og stendur fjöldi þeirra þessa stundina í 55. Það er ekkert sem bendir til þess að kvika sé farin af stað í Kötlu og eru óróamælar ennþá rólegir í kringum Kötlu þessa stundina.

Ég mun uppfæra þessa grein eftir þörfum þörfum.

Birt þann

Kröftug jarðskjálftahrina á Reykjanesskaga (nærri Fagradalsfjalli)

Í dag (26-Júlí-2017) hefur verið kröftug jarðskjálftavirkni á Reykjanesskaga nærri Fagradalsfjalli og hafa stærstu jarðskjálftarnir fundist mjög vel á höfuðborgarsvæðinu og nágrenni. Stærstu jarðskjálftarnir voru með stærðina 4,0 og 3,8. Jarðskjálftavirknin er ennþá í gangi. Yfir 150 jarðskjálftar hafa mælst þessa stundina (þessi tala verður ekki gild mjög lengi).


Jarðskjálftavirknin á Reykjanesskaga eins og hún er núna. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.


Jarðskjálftavirknin er mjög þétt eins og sést hérna. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Samkvæmt Veðurstofunni í hádegisfréttum Rúv í dag þá er þetta blönduð virkni af jarðskorpuhreyfingum og kviku sem er að valda þessari jarðskjálftahrinu nærri Fagradalsfjalli. Það er ekki hægt að segja til um það á þessari stundu hvort að þessi jarðskjálftavirkni muni leiða til eldgoss.

Uppfærsla klukkan 00:12 þann 27-Júlí-2017

Yfir 300 jarðskjálftar hafa átt sér stað á Reykjanesinu síðan jarðskjálftahrinan hófst þar í gærmorgun. Í kvöld var stærsti jarðskjálftinn með stærðina 3,8 og annar stærsti jarðskjálftinn var með stærðina 3,3.


Jarðskjálftavirknin á Reykjanesskaga núna í kvöld. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.


Eins og sést hérna þá er ennþá mikil jarðskjálftavirkni í gangi á Reykjanesskaga. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þegar þetta er skrifað er jarðskjálftavirkni ennþá í gangi og mjög mikil.

Þessi grein verður uppfærð eftir þörfum.

Grein uppfærð klukkan 00:12 þann 27-Júlí-2017.

Birt þann

Jarðskjálftavirknin í Kötlu

Föstudaginn 22-Júlí-2017 og laugardaginn 23-Júlí-2017 urðu jarðskjálftahrinur í Kötlu. Stærsti jarðskjálftinn Föstudaginn 22-Júlí var með stærðina 3,1 og á laugardaginn 23-Júlí var stærsti jarðskjálftinn með stærðina 3,2. Á undan stærstu jarðskjálftunum komu fram litlir jarðskjálftar og eftir stærstu jarðskjálftana komu einnig fram litlir jarðskjálftar fram í Kötlu.


Jarðskjálftavirkni í Kötlu síðustu 48 klukkutímana. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er áhugaverð jarðskjálftavirkni að eiga sér stað í suð-vestur hluta Kötlu öskjurnar. Í þessum hluta Kötlu öskjurnar varð lítið eldgos árið 1999 sem varði í rúmlega 6 klukkutíma eða svo. Þessi virkni er núna að eiga sér stað fyrir ofan Sólheimajökul. Þessa stundina er rólegt í Kötlu en það getur breyst án mikils fyrirvara miðað við virknina í Kötlu undanfarnar vikur.

Birt þann

Jarðskjálftahrina í Kötlu í gær (13-Júní-2017)

Í gær (13-Júní-2017) varð jarðskjálftahrina í Kötlu. Þessi jarðskjálftahrina var minniháttar og var stærsti jarðskjálftinn með stærðina 2,7 en aðrir jarðskjálftar sem komu fram voru minni að stærð.


Jarðskjálftavirknin í Kötlu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Einn jarðskjálfti með stærðina 2,5 varð í dag klukkan 16:29 en síðan þá hefur allt verið rólegt í Kötlu. Þetta endurtekna jarðskjálftamunstur bendir til þess að hérna sé um að ræða langtíma undanfara þess að eldgos í Kötlu. Hvenær slíkt eldgos yrði er ekki hægt að segja til um núna en það er mín skoðun að líklegast verður eldgos annað hvort í haust eða snemma á næsta ári (2018). Það verður ekki hægt að fá betri upplýsingar um þessa hegðun Kötlu fyrr en eftir að eldgos hefur átt sér stað.

Uppfærsla 1 – Jarðskjálftavirknin í Kötlu 15-Júlí-2017

Þann 15-Júlí-2017 varð jarðskjálfti í Kötlu með stærðina 3,3 en aðrir jarðskjálftar sem fylgdu í kjölfarið voru smærri að stærð. Aðeins einn jarðskjálfti með stærðina 2,8 hefur komið eftir þessa jarðskjálftavirkni en það var í dag (16-Júlí-2017) klukkan 10:51. Ég náði ekki að mæla þann jarðskjálfta vegna hávaða á jarðskjálftamælinum mínum.


Jarðskjálftavirknin í Kötlu síðustu 48 klukkutímana. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Dregið hefur aftur úr jarðskjálftavirkni í Kötlu síðan þessi jarðskjálftavirkni varð.

Grein uppfærð þann 16-Júlí-2017 klukkan 22:29. Nýjum upplýsingum bætt við.

Birt þann

Djúp jarðskjálftavirkni í Kötlu í gær (09-Júlí-2017)

Í gær (09-Júlí-2017) varð djúp jarðskjálftavirkni í Kötlu. Mesta dýpi jarðskjálfta sem mældist var 28,9 km og það minnsta sem mældist var 21,1 km. Á þessu dýpi er það eingöngu kvika sem veldur jarðskjálftum.


Jarðskjálftavirknin í Kötlu síðustu 48 klukkustundirnar. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Síðan jarðskjálftavirknin kom fram í gær þá hefur verið rólegt í Kötlu og það eru ekki nein augljós merki um það að eldstöðin sé að fara að gjósa eða aukin í jarðskjálftavirkni. Það er vert að benda á það að samkvæmt vísindalegum gögnum þá bendir það til þess að Katla fer ekki yfir 100 ár milli eldgosa. Ef að eldgos verður ekki í ár, þá eru góðar líkur á því að eldgos verði á næsta ári. Þetta er byggt á rannsóknum eldri eldgosa og hugsanlegt er að einhver skekkjumörk séu til staðar í þessum mælingum en ég veit ekki hver þau eru.