Category: Vöktun

Birt þann

Kröftug jarðskjálftahrina við Geirfugladrang á Reykjaneshrygg

Í gær (13. Ágúst 2023) varð kröftug jarðskjálftahrina á Reykjaneshrygg við Geirfugladrang. Stærsti jarðskjálftinn í þessari hrinu var með stærðina Mw4,5 og fannst á Akranesi samkvæmt Veðurstofu Íslands. Það er hugsanlegt að þessi jarðskjálfti hafi fundist víðar án þess að tilkynnt hafi verið um það. Það urðu í kringum 400 jarðskjálftar í þessari jarðskjálftahrinu þegar hún var sem virkust í gær.

Fullt af grænum stjörnum á Reykjaneshrygg við Geirfugladrang. Þetta er talsvert frá landi og úti í sjó. Þarna er einnig fullt af gulum punktum sem sýnir aldur þessara jarðskjálfta. Þarna sjást einnig aðrir jarðskjálftar á Reykjanesskaga sem eru bláir og appelsínugulir í öðrum eldstöðvum á því svæði.
Jarðskjálftavirknin við Geirfugladrang á Reykjaneshrygg. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftahrinan virðist ennþá vera í gangi. Þó svo að mjög hafi dregið úr jarðskjálftavirkninni á þessu svæði þessa stundina. Það eru vísbendingar um það að þarna sé kvika á ferðinni, þó er mjög erfitt að segja til um það þar sem þetta svæði er út í sjó og því lengra sem svæði eru frá landi, því erfiðara verður að fylgjast með því sem er að gerast með mælingum. Samkvæmt Veðurstofu Íslands, þá mun eldgos á þessu svæði koma fram á óróamælum Veðurstofu Íslands.

Birt þann

Aukinn jarðhiti í Öskju

Þetta er stutt grein um stöðuna í Öskju. Ég er að sjá mjög misvísandi upplýsingar um það sem er að gerast núna og því hef ég greinina stutta.

Það virðist sem að jarðhiti og gas sé farið að aukast í og í kringum eldstöðina Öskju vegna þeirrar þenslu sem er þarna að eiga sér stað. Þegar þessi grein er skrifuð, þá virðist þenslan vera í kringum 80mm til 100mm. Þær fréttir sem ég hef séð af svæðinu gefa ekki nógu góða mynd af því sem er að gerast þarna. Vegna þess er ég að takmarka umfjöllun mína um Öskju, þangað til að það er orðið skýrara hvað er að gerast í Öskju.

Það er ráðlegging hjá Veðurstofu Íslands að fólk almennt ferðist ekki í kringum eða nágrenni við Öskju vegna hættu á gasi eða skyndilegs eldgoss. Það er engin sérstök jarðskjálftavirkni sem fylgir þessum breytingum og það gerir mjög erfitt að átta sig á því hvað er að gerast í Öskju. Staðan í Öskju gæti breyst án viðvörunnar, eins og er stundum staðan í þessum eldstöðvum.

Birt þann

Jarðskjálftavirkni í Hofsjökli

Í gær (12. Ágúst 2023) varð lítil jarðskjálftahrina í Hofsjökli. Stærsti jarðskjálftinn í þessari jarðskjálftahrinu var með stærðina Mw3,0 og annar stærsti jarðskjálftinn var með stærðina Mw2.5. Aðrir jarðskjálftar sem komu fram voru minni að stærð. Þetta svæði er mjög afskekkt og það hafa ekki komið fram neinar tilkynningar um að þessir jarðskjálftar hafi fundist.

Punktar í norður hluta Hofsjökuls sýnir jarðskjálftavirknina. Þessir punktar raðast upp í línu sem er norður suður. Það er einn punktur á barmi öskju Hofsjökuls. Hofsjökull er í miðjunni á þessu korti. Fyrir vestan er Langjökull og síðan suður-austur af Hofsjökli er Vatnajökull.
Jarðskjálftavirkni í Hofsjökli. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Samkvæmt frétt á Morgunblaðinu þá fannst gas lykt á svæðinu við Hofsjökul eftir jarðskjálftavirknina. Það er því hætta á að það sé gas í kringum Hofsjökul og þá sérstaklega nærri svæðum sem eru næst jarðskjálftahrinunni.

Ég er ekki með neinar aðrar upplýsingar um Hofsjökul. Þar sem síðasta eldgos í Hofsjökli varð fyrir meira en 12.000 árum síðan. Það hafa í mesta lagi verið lítil eldgos sem mynduðu hraun sem eru í kringum Hofsjökul á síðustu 12.000 árum. Ég reikna ekki með eldgosum núna en þessi jarðskjálftavirkni þýðir að einhver breyting hefur átt sér stað í Hofsjökli. Þessi breyting er líklega langtímabreyting en hversu langan tíma er um að ræða veit ég ekki. Þetta gæti verið frá næstu 100 til 500 árum eða jafnvel aldrei. Hofsjökull er á sínu eigin rekbelti sem er hægt og rólega að deyja út. Á þessu rekbelti eru bara eldstöðvanar Hofsjökull og Kerlingafjöll (?). Þetta rekbelti er um 5 til 10 milljón ára gamalt og er hægt deyjandi út.

Birt þann

Jarðskjálftahrina í Torfajökli

Í dag (30. Júlí 2023) hófst jarðskjálftahrina í Torfajökli. Þessi eldstöð er staðsett fyrir norðan Kötlu og Mýrdalsjökul. Þarna hafa orðið reglulegar jarðskjálftahrinur síðustu ár. Ástæðan fyrir þeim er óljós eins og er. Það eru engin augljós merki um kvikuhreyfingar á þessu svæði. Þegar Torfajökull gýs, þá gýs eldstöðin mjög súrri kviku sem er kvika sem springur mikið þegar eldgos á sér stað en eitthvað af þessari kviku getur náð að skíða áfram í formi hrauns (kannski á síðari stigum í eldgosi, ég er ekki viss).

Græn stjarna og fullt af appelsínugulum og rauðum punktum á sama svæði í öskjurima Torfajökuls. Tími á korti er 30. Júlí 2023 klukkan 19:40.
Jarðskjálftavirkni í Torfajökli. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærsti jarðskjálftinn sem varð í þessari hrinu var með stærðina Mw3,2. Hann fannst á nálægum ferðamannasvæðum og koma af stað grjótihruni. Samkvæmt Veðurstofu Íslands. Þá er ennþá hætta á grjóthruni á þessu svæði. Það er ennþá hætta á stórum jarðskjálfta á þessu svæði þegar þessi grein er skrifuð.

Birt þann

Eldgosinu við Litla-Hrút gæti lokið eftir tvær vikur

Samkvæmt frétt Rúv og Facebook pósti Rannsóknarstofu í eldfjallafræði og náttúruvá, Háskóla Íslands. Þá gæti eldgosinu við Litla-Hrút verið lokið eftir eina til tvær vikur. Þetta er byggt á því hversu mikið hraunflæðið er að koma frá gígnum. Þessa stundina þá er hraunflæðið að minnka. Þetta væri í samræmi við það sem gerðist í eldgosinu í Meradölum en það eldgos varði í tvær vikur. Eldgosið við Litla-Hrút er búið að vara lengur en það eldgos. Þar sem þetta eldgos er aðeins stærra og meira hraun hefur komið upp í þessu eldgosi.

Fréttir og Facebook póstar um þetta

Eru goslok handan við hornið? (Rúv.is)
Facebook póstur um þessa þróun eldgossins

Birt þann

Tveir kröftugir jarðskjálftar í Bárðarbungu

Í gær (28. Júlí 2023) urðu tveir kröftugir jarðskjálftar í Bárðarbungu klukkan 23:42 og síðan klukkan 23:55. Stærðir þessara jarðskjálfta voru Mw3,2 og síðan Mw3,6. EMSC hefur seinni jarðskjálftann með stærðina Mw4,7 en hægt er að skoða þær upplýsingar hérna.

Tvær grænar stjörnur í Bárðarbungu í Vatnajökli. Auk minni jarðskjálfta á sama svæði. Tími á korti er 29. Júlí 2023 klukkan 13:05.
Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það komu fram nokkrir minni jarðskjálftar í kjölfarið á þessari jarðskjálftavirkni. Þetta er eðlileg þenslu virkni í Bárðarbungu og mun verða í gangi næstu 30 til 70 árin (miðað við fyrri sögu á þessu svæði).

Birt þann

Jarðskjálfti í Kötlu (Mýrdalsjökull)

Í gær (23. Júlí 2023) klukkan 23:17 varð jarðskjálfti með stærðina Mw3,7 í eldstöðinni Kötlu. Þessi jarðskjálfti fannst allt að Hvolsvelli.

Græn stjarna í suður-vestur hluta öskju Kötlu. Það eru ekki margir aðrir jarðskjálftar þarna. Dagsetning á korti er 24. Júlí 23, tími á korti er 14:50.
Jarðskjálfti í öskju Kötlu. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það kom ekki fram nein önnur jarðskjálftavirkni í kjölfarið á þessum jarðskjálfta. Þegar þessi grein er skrifuð, þá er ekkert að gerast í eldstöðinni Kötlu.

Birt þann

Uppfærsla á stöðunni í eldgosinu við Litla-Hrút þann 23. Júlí 2023 klukkan 21:42

Þetta er stutt grein. Þar sem það eru ekki miklar nýjar upplýsingar um stöðu mála á þessu svæði.

  • Það er hætta á því að gígurinn muni hrynja hvenær sem er án viðvörunnar. Jarðfræðingar sem fylgjast með svæðinu hafa tekið eftir því að gígurinn er farinn að stækka og er einnig fullur af hrauni. Það þýðir að gígurinn mun hrynja. Í hvaða átt þetta hrun mun verða er ekki vitað. Það er mitt álit að hrunið verði í austur, þar sem minnst mótstaða er fyrir slíku.
  • Þegar gígurinn hrynur. Þá mun hraunið flæða um á meira en 100m/s hraða úr gígnum.
  • Ferðamenn á svæðinu eru í stórhættu ef þeir eru nálægt gígnum vegna þessar hrunhættu á gígnum.
  • Kvikunninnskot hefur verið mælt austan við Keili. Þar er jarðhiti farinn að koma fram og þýðir það að kvikan stendur grunnt. Þegar eldgos hefst þar, ef það byrjar. Þá mun gjósa með svipuðum hætti þar og við Litla-Hrút.

Þetta eru allar þær upplýsingar sem ég hef núna og þetta er það eina sem hefur komið fram á síðustu 13 dögum í þessu eldgosi.

Fréttir af þessu

Veggir gígsins muni hrynja innan skamms (Vísir.is)

Birt þann

Jarðskjálftahrina við Skjaldbreið

Síðan 14. Júlí 2023 hefur verið jarðskjálftahrina við Skjaldbreið. Þetta hefur verið mjög lítil jarðskjálftahrina við Skjaldbreið. Þetta er sunnan við eldstöðina Presthnjúkur. Stærsti jarðskjálftinn varð í gær (20. Júlí 2023) og varð með stærðina Mw3,0.

Græn stjarna og rauðir punktar við Skjaldbreið, rétt sunnan við eldstöðina Presthnjúkur í Langjökli. Þarna eru einnig rauðir punktar frá minni jarðskjálftum sem eru á svipuðu svæði.
Jarðskjálftavirknin við Skjaldbreið. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftahrina stafar af flekahreyfingum og er eðlileg virkni á þessu svæði. Þetta tengist ekki eldgosinu í Fagradalsfjalli eða virkninni þar, þar sem það er fyrir utan áhrifasvæðis Fagradalsfjalls. Jarðskjálftahrinan er ennþá í gangi þegar þessi grein er skrifuð.

Birt þann

Uppfærsla á stöðunni í eldgosinu í Litla-Hrúti þann 11. Júlí klukkan 18:29

Þetta er stutt grein þar sem eldgosið er að mestu leiti stöðugt þegar þessi grein er skrifuð. Staðan getur þó breyst án fyrirvara á þessu svæði.

  • Eldgosið hefur breyst á síðustu klukkutímum. Eldgosið er núna að virðist vera bara í einum gíg. Þetta er staðan þegar þessi grein er skrifuð.
  • Það er núna kvikuinnskot sem liggur 1 km undir Keili og hefur stefnuna norð-austur. Þetta er hugsanlega nýtt kvikuinnskot og tengist ekki því kvikuinnskoti sem er núna að gjósa. Það er hugsanlegt að þetta kvikuinnskot komi af stað öðru eldgosi á þessu svæði. Á þessari stundu er ekki hægt að vera viss um hvað gerist.
  • Eldgosið hefur komið af stað miklum gróðureldum á svæðinu í kringum Litla-Hrút. Það er mjög eitrað reykský sem kemur frá þessum gróðureldum.
  • Það er mjög áhugavert að það hefur aðeins dregið úr jarðskjálftavirkni en jarðskjálftavirknin hefur ekki stöðvast eins og gerðist í fyrra eldgosinu. Það er hugsanlegt að þessi jarðskjálftavirkni tengist kvikuinnskotinu sem liggur undir Keilir.
  • Í gær (10. Júlí 2023) þá var mesta lengd gossprungunnar um 1500 metrar eða 1,5 km. Síðan þá hefur eldgosið minnkað og er núna og er komið í einn gíg sem er 50 til 100 metra langur.
Appelsínugult svæði sem markar hættusvæði milli Keili og Merdalir, þar sem eldgosið er. Tvær bláar línur sýna kvikuganginn og síðan rauð lína sem sýnir gossprunguna. Fljólublátt svæði sýnir hraunið frá því árið 2021 og 2022.
Hættusvæðiskort frá Veðurstofu Íslands og öðrum. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands og annara.

Það er ekki hægt að segja til um það hversu lengi þetta eldgos mun vara. Þar sem kvikuinnskot eru lélegir kvikugeymar og endast oftast mjög stutt þegar þeir fara að gjósa ef það er ekki stöðugt innflæði af kviku upp úr möttlinum. Það er of snemmt að segja til um það núna hvað gerist. Ég hef einnig tekið eftir því að þegar eldgos endar þarna á einhverju svæði, þá gýs þar ekkert aftur um alla framtíð. Það þýðir að þarna er líklega eingangs eldgosagígaraðir (Monogenetic volcanic field) (Wikipedia). Samkvæmt tilkynningu þá þarf ISOR að færa jarðskjálftamælinn FAF (Fagradalsfjall), þar sem hraunið var að fara að flæða yfir þann mæli. Hægt er að lesa tilkynninguna hérna á Facebook síðu ISOR.

Þar sem svona eldgos eru yfirleitt án mikilla frétta eða atburða þá ætla ég aðeins að uppfæra stöðuna þegar það eru fréttir eða ef eitthvað gerist í eldgosinu eða á svæðinu í kringum Litla-Hrút.