Fyrstu merki um næsta eldgosa tímabil í Fagradalsfjalli

Síðan í lok Febrúar 2023 hefur merkjum um að það sé farið að styttast í eldgos í Fagradadalsfjalli farið að fjölga. Þessi merki koma einnig fram í nágrenni við Fagradalsfjall. Það er ekki hægt að segja til um það hvenær næsta eldgos verður í Fagradalsfjalli en síðast, þá varði tímabilið þar sem það var rólegt í um 10 mánuði. Hvort að það verður lengra eða styttra núna er ekki hægt að segja til um.

Rauðir punktar í Fagradalsfjalli, ásamt appelsínugulum punktum og í eldstöðinni Krýsuvík-Trölladyngja sem eru merktir með rauðum og appelsínugulum punktum, ásamt bláum punktum. Vestan við í eldstöðinni Reykjanes eru appelsínugulir punktar, ásamt bláum punktum.
Jarðskjálftavirknin í Fagradalsfjalli og nágrenni. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessa stundina er jarðskjálftavirknin minniháttar en það gæti breyst án nokkurs fyrirvara. Þegar þessi grein er skrifuð eru liðnir 6 mánuðir og 24 dagar síðan eldgosinu lauk í Meradölum. Ég veit ekki hvort að næsta eldgos mun hefjast með sama hætti og gerðist þegar það gaus síðast. Þar sem það er talsvert af kviku á 5 til 10 km dýpi og það breytir því hvernig svona eldgos hegða sér í jarðskorpunni.

Búast við má við eldgosum í Fagradalsfjalli núna í ár (2023) eða á næsta ári (2024)

Samkvæmt frétt á Rúv í kvöld (12. Febrúar 2023) þá er búist við að það muni gjósa í Fagradalsfjalli núna í ár (2023) eða á næsta ári (2024). Það er ekki hægt að segja til um það hvenær þessi eldgos verða. Það verða sterkar jarðskjálftahrinur áður en eldgosin hefjast í Fagradalsfjalli eins og gerðist áður en það fór að gjósa í Mars 2021 og síðan í Ágúst 2022. Áður en það fór að gjósa í Fagradalsfjalli í Mars 2021, þá hafði ekki gosið í Fagradalsfjalli í 6000 til 8000 ár. Það þýðir að það er frekar óljóst hvernig eldstöðin hagar sér og það mun taka smá tíma að sjá hvernig eldgosin verða í Fagradalsfjalli. Það er hinsvegar mjög líklegt að eldgosin í Fagradalsfjalli verði mjög svipuð og eldgosin í Kröflu árið 1975 til 1984, þó með þeim breytingum að eldgosin í Fagradalsfjalli munu vara lengur en gerðist í Kröflu, þetta er miðað við eldri gögn frá öðrum eldstöðum á Reykjanesskaga. Það má búast við að það muni gjósa í Fagradalsfjalli næstu 10 til 20 árin með hléum eins og gerst hefur nú þegar. Þessa stundina er Fagradalsfjall á rólegu tímaskeiði.

Þetta útilokar ekki eldgos í eldstöðinni Reykjanes (vestan við Fagradalsfjall) og síðan í eldstöðinni Krýsuvík-Trölladyngja (austan við Fagradalsfjall). Síðustu eldgos í þessum eldstöðvum voru fyrir 700 til 900 árum síðan og þegar þessi grein er skrifuð, þá eru ekki nein augljós merki þess að þessar eldstöðvar eru að fara að gjósa. Það hefur verið mikið um kvikuinnskot í eldstöðinni Reykjanes síðan árið 2019 en það hefur ekki komið af stað eldgosi ennþá. Eldstöðin Krýsuvík-Trölladyngja hefur ekki haft nein kvikuinnskot ennþá. Eldstöðvar austan við Krýsuvík-Trölladyngja, eldstöðvanar Brennisteinsfjöll og Hengilinn hafa ekki sýnt neina virkni ennþá. Það gæti breyst án viðvörunnar ef að kvika fer að leita upp í þær eldstöðvar.

Kröftug jarðskjálftahrina í eldstöðinni Reykjanes á Reykjanesskaga / Reykjaneshrygg

Þessi jarðskjálftahrina er ennþá í gangi og því geta upplýsingar breyst snögglega og án viðvörunnar. Stærsti jarðskjálftinn sem hefur mælst sjálfvirkt var með stærðina Mw3,7 þegar þessi grein er skrifuð. Á þessari stundu hafa um 30 til 40 jarðskjálftar átt sér stað en sú tala gæti breyst snögglega. Þessi jarðskjálftahrina ber þess merki að þarna sé kvikuinnskot á ferðinni en það er engin góð leið til þess að staðfesta það ennþá, þar sem merkin eru ennþá ekki augljós.

Vinstra megin á myndinni úti í sjó við enda Reykjanesskaga á Reykjaneshrygg, niðri eru þrjár grænar stjörnur auk rauðra punkta sem sýna jarðskjálftavirknina sem er að eiga sér stað þarna.
Jarðskjálftavirknin í eldstöðinni Reykjanes. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftahrina er í eldstöðinni Reykjanes, sú eldstöð er bæði á þurru landi og nær út í sjó og því geta þarna orðið ösku og hraungos á sama tíma ef það fer að gjósa. Hingað til hefur eldstöðin Reykjanes aðeins verið með jarðskjálftahrinur og kvikuinnskot. Hvenær það breytist er ekki hægt að segja til um.

Jarðskjálfahrina í eldstöðinni Krýsuvík-Trölladyngja

Í dag (21. Desember 2022) varð jarðskjálfti með stærðina Mw3,4 í eldstöðinni Krýsuvík-Trölladyngja. Þessi jarðskjálfti er vegna þenslu í eldstöðinni Fagradalsfjalli. Þetta mögulega þýðir að þenslan í eldstöðinni Fagradalsfjalli sé að verða nægjanlega mikil til þess að koma af stað eldgosi, hvenær það gerist er samt ekki hægt að segja til um.
Lesa áfram „Jarðskjálfahrina í eldstöðinni Krýsuvík-Trölladyngja“

Jarðskjálftahrina 3 km norður af Grindavík

Í dag (19. Desember 2022) og í gær (18. Desember 2022) hefur verið jarðskjálftahrina rúmlega 3 km norður af Grindavík sem er í eldstöðinni Reykjanes. Stærsti jarðskjálftinn var með stærðina Mw2,9 og fannst í Grindavík. Ég held að flestir jarðskjálftar sem voru yfir stærðina Mw2,0 hafi fundist í Grindavík og hugsanlega einnig minni jarðskjálftar. Þegar þessi grein er skrifuð. Þá er jarðskjálftahrinan ennþá í gangi en slæmt veður kemur í veg fyrir að jarðskjálftar komi sjálfkrafa inn á vefsíðu Veðurstofunnar.
Lesa áfram „Jarðskjálftahrina 3 km norður af Grindavík“

Jarðskjálftahrina í eldstöðinni Reykjanes (03-Desember-2022)

Í dag (03-Desember-2022) klukkan 12:49 hófst jarðskjálftahrina í eldstöðinni Reykjanes með jarðskjálfta sem náði stærðinni Mw3,5 á 7 km dýpi. Þetta var stærsti jarðskjálftinn í þessari jarðskjálftahrinu. Það urðu í kringum 40 jarðskjálftar þegar þessi grein er skrifuð. Það bárust ekki neinar tilkynningar um að stærsti jarðskjálftinn hafi fundist í nálægum bæjum.

Græn stjarna í vestra neðra horni myndarinnar á Reykjanesskaga við Reykjanesstá. Ásamt appelsínugulum punktum og rauðum punkti sem sýnir nýlegan jarðskjálfta þegar þessi mynd er vistuð klukkan 19:20.
Jarðskjálftavirknin í eldstöðinni Reykjanes. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftavirkni bendir til þess að nýtt tímabil virkni sé að byrja á þessu svæði á Reykjanesskaga og Reykjaneshrygg eftir talsvert hlé frá því að eldgosinu lauk í Fagradalsfjalli í Ágúst. Tímabilið eftir að eldgosinu lauk í Ágúst í eldstöðinni Fagradalsfjalli hefur verið mjög rólegt á þessu svæði. Það hefur ekki ennþá orðið eldgos í eldstöðinni Reykjanes ennþá. Hinsvegar hefur kvikuinnskotavirkni inn í jarðskorpuna haldið þar áfram. Það er ekki hægt að segja til um það hvenær þessi kvikuinnskotavirkni inn í jarðskorpuna mun kom af stað eldgosi.