Category: Sig

Birt þann

Staðan í Grindavík Miðvikudaginn 22. Nóvember 2023

Þetta er stutt grein um stöðu mála Miðvikudaginn 22. Nóvember 2023. Greinin er skrifuð klukkan 22:46. Upplýsingar hérna geta orðið úreltar mjög hratt og án viðvörunnar.

Það er lítið að frétta þessa stundina. Það er að mestu leiti vegna slæms veðurs. Færsla kvikugangsins virðist hafa tafist eða stöðvast. Það er ekki hægt að vera alveg viss eins og er þessa stundina. Það er þó möguleiki að þetta gæti verið það eina sem gerðist núna. Það er erfitt að vera viss um stöðu mála eins og er.

Nýtt kort af hættusvæðinu sem er í kringum Grindavík. Rauða er núna rétt norð-austan við bæinn. Ásamt fjólubláa sem er norð-austan við bæinn og nær talsvert norður með. Rauða er allan kvikuganginn norður með.
Hættusvæðið í kringum Grindavík. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þenslan í Svartsengi stöðvaðist á síðustu 24 klukkutímum. Þetta gæti verið vegna áhrifa af veðri eða þá að þenslan hefur stöðvast af öðrum ástæðum og hugsanlega er eitthvað að fara að gerast við Sundhnúkagíga. Ég er ekki viss hvað er. Hættan á því að þetta sé truflun vegna veðurs er frekar lítil (rigning, snjór).

Fluglitakóðinn fyrir eldstöðina Reykjanes hefur verið færður niður á gulan.

Yfirlitsmynd af eldstöðvum á Íslandi sem eru allar grænar með eldstöðin í Reykjanesi sem er með gulan litakóða fyrir flug.
Fluglitakóði fyrir eldstöðvar á Íslandi. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Staða mála í Grindavík og við Sundhnúkagíga og á nálægu svæði getur breyst án nokkurs fyrirvara eða viðvörunnar. Þar sem jarðskorpan á þessu svæði er mjög brotin, þá er ekki mikil mótstaða fyrir kvikuna ef hún fer af stað upp jarðskorpuna í nálægri framtíð.

Ef eitthvað gerist. Þá mun ég setja inn nýjar upplýsingar eins fljótt og ég get.

Birt þann

Staðan í Grindavík Mánudaginn, 20. Nóvember 2023

Þetta er stutt grein og upplýsingar hérna gætu orðið úreltar mjög hratt. Þessi grein er skrifuð Mánudaginn 20. Nóvember 2023 klukkan 23:45.

Truflanir vegna veðurs

Slæmt veður kemur í veg fyrir að litlir jarðskjálftar mælast á Reykjanesinu og það mun ekki lagast fyrr en á Fimmtudaginn 23. Nóvember 2023.

Dagleg uppfærsla

  • Það hefur ekki verið mikil breyting síðan í gær. Þetta er eðlilegt.
  • Þensla í Svartsengi er kominn upp í rúmlega 30mm/á dag frá því sem var en þenslan var um 15mm/á dag.
  • Það tók 17 daga frá 25, Október og fram til 10. Nóvember þegar haftið sem hélt aftur af kvikunni undir Svartsengi brast og olli kvikuhlaupinu inn í Sundhnúka og fram til Grindavíkur.
  • Það er spurning hvað gerist þegar næstu 17 daga koma upp. Þar sem hvað svo sem heldur aftur af kvikunni núna mun brotna á og þá mun ferlið sem fór af stað þann 10. Nóvember byrja aftur og mun hugsanlega fara inn í sama kvikuganginn aftur. Það gæti myndast nýr kvikugangur við hliðina á kvikuganginum sem myndaðist þann 10. Nóvember. Það er ekki stór möguleiki en hann er til staðar.

Aðrar upplýsingar

Það hafa ekki verið birtar miklar upplýsingar í dag og ég sé ekki mikið gerast á jarðskjálftamælum í kringum Grindavík og á því svæði þessa stundina.

Kort Veðurstofunnar um hættusvæðið í Grindavík og í kringum það svæði. Það er Hættusvæði A, sem er hætta vegna jarðhræringa. Hættusvæði B, sem er hætta vegna eldgosavár, þar sem sprungur og eldgos geta hafist án fyrirvara. Eldgosa gas. Hættusvæði C, sem er svipað og hættusvæði B en meiri líkur á að eldgos hefjist og þarna þarf að fara inn með gasgrímur og gasmæla.
Kort Veðurstofunnar um hættusvæðið í Grindavík. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er þekkt að fyrir eldgos kemur svona rólegt tímabil áður en eldgos hefst. Af hverju það er ekki almennilega þekkt. Það gæti ekki gosið en það er ólíkleg niðurstaða, þar sem innflæði kviku er of mikið og kvikan er kominn of nálægt yfirborðinu. Það er einnig of mikið innflæði af kviku inn í Svartsengi til þess að það gjósi ekki þarna. Þetta er eins og ég sé stöðuna núna.

Birt þann

Staðan í Grindavík þann 19. Nóvember 2023

Þetta er stutt grein og staða mála gæti breyst án fyrirvara og án viðvörunnar. Þessi grein er skrifuð klukkan 23:04 þann 19. Nóvember 2023.

Jarðskjálftinn í Krýsuvík

Í nótt klukkan 05:35 varð jarðskjálfti með stærðina Mw3,7 í eldstöðinni Krýsuvík-Trölladyngja. Þetta var hefðbundinn brotaskjálfti og fannst þessi jarðskjálfti í Reykjavík. Þessi jarðskjálfti verður vegna hreyfinga við Grindavík og allrar færslunnar sem hefur orðið þar síðustu daga.

Græn stjarna vestan við Kleifarvatn og rauðir punktar sína kvikuganginn eins og hann er við Grindavík.
Jarðskjálftavirknin við Keifarvatn í eldstöðinni Krýsuvík-Trölladyngja. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Staðan í dag

Hérna eru einnig upplýsingar um stöðuna eins og hún var þann 18. Nóvember 2023. Ég var að reyna að taka mér smá frí frá þessu.

  • Það hafa orðið litlar breytingar síðustu daga. Hlutar af Grindavík halda áfram að síga eða rísa eftir því hvar farið er um í bænum. Mesta færsla sem hefur mælst var um 25 sm á einum degi síðar þegar ég sá mælingar þaðan. Ég veit ekki hvort að þessi tala er rétt í dag.
  • Þensla í Svartsengi er um 130mm síðan Föstudaginn 10. Nóvember 2023 samkvæmt GPS mælingum.
  • Innflæði kviku inn í Svartsengi er metið í kringum 50m3/sek samkvæmt fréttum  þegar þessi grein er skrifuð. Innflæði kviku inn í kvikuinnskotið var í kringum 75m3/sek fyrir nokkrum dögum síðan.
  • Jarðskjálftavirkni er mjög svipuð í 15 km löngu kvikuinnskotinu eða frá 800 til 2000 jarðskjálftum á dag.
Kort af Reykjanesskaga sem sýnir þensluna í Svartsengi. Rauða svæðið þýðir mesta þensluna og í Svartsengi er það um 30mm á einum degi. Þarna er einnig grænir punktar sem sýnir um 10mm þenslu á svæðinu í kring.
Þenslan í Svartsengi. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er ekki hægt að segja til um það hvenær eldgos verður á þessu svæði. Það tekur tekið allt að þrjár til fjórar vikur áður en það fer að gjósa þarna. Það er einnig möguleiki á því að það verði eftir styttri tíma en það er engin leið að segja til um það. Þar sem það er ekkert hægt að segja til um slíkt þegar það kemur að eldstöðvum og kvikugöngum.

Ef eitthvað gerist. Þá mun ég setja inn nýja grein eins fljótt og ég get.

Birt þann

Staðan í Grindavík þann 16. Nóvember 2023

Þetta er mjög stutt grein um stöðuna í Grindavík þann 16. Nóvember 2023.

Staða mála er að mestu leiti eins og í gær (15. Nóvember 2023) en nokkrir hlutir gerðust og það er nóg fyrir mig til þess að skrifa þessa grein.

  • Brennisteinstvíoxíð hefur mælst í einni af borholum í Svartsengi. Þessi borhola liggur undir Hagafell og nær á 2,5 km dýpi. Það þýðir að kvikan er kominn það grunnt í jarðskopruna. Ég held að þetta sé borhola fyrir kalt vatn en ég þekki ekki hvernig grunnvatn er tekið á svæðinu í gegnum borholur. Grunnvatn á svæðinu er ekki á meira dýpi en 1,9 til 3 km dýpi held ég.
  • Það er búist við eldgosi á svæðinu næstu klukkutíma til daga samkvæmt nýjum mælingum Veðurstofu Íslands.
  • Grindavík heldur áfram að síga og samkvæmt fréttum þá er mesta sigið milli daga í kringum 25 sm.
  • Mbl.is (Morgunblaðið) birti í dag myndskeið af sprungum í Grindavík. Það er hægt að sjá það hérna.

Staðan núna er að mestu leiti hljóðlát en það getur breyst án fyrirvara á næstu klukkutímum til dögum. Þar sem jarðskjálftavirkni bendir sterklega til þess að kvikan sé að leita leiða upp á yfirborðið eftir öllum kvikuganginum. Á meðan kvikan er kominn eins grunnt og 400 til 500 metra í jarðskopruna. Þá er ekki nóg af kvikunni til þess að hefja eldgos. Það getur breyst án fyrirvara og viðvörunnar hvenær sem er.

Ég mun setja inn uppfærslur eins fljótt og ég get ef eitthvað gerist.

Birt þann

Staðan í Grindavík þann 14. Nóvember 2023

Þetta er stutt uppfærsla um stöðuna í Grindavík og nágrenni. Upplýsingar hérna geta orðið úreltar hratt og án viðvörunnar.

  • Talið er að kvikan sé núna á um 400 metra dýpi þar sem kvikan stendur sem grynnst. Ég er ekki viss um hvar þar er, en mig grunar að það sé norð-austur af Grindavík.
  • Það er mikill vindur á Reykjanesinu og þá hverfa litlir jarðskjálftar í hávaða frá vindinum og öldugangi. Þrátt fyrir það þá er Veðurstofan að mæla frá 700 til 3000 jarðskjálfta á dag í kvikuganginum. Það hefur orðið fækkun á stærri jarðskjálftum. Stærðir jarðskjálfta er núna frá Mw0,0 til Mw3,1 þegar þessi grein er skrifuð.
  • Flæði kviku inn í kvikuganginn er núna frá 73 m3/sek til 75 m3/sek. Þegar þetta byrjaði á Föstudaginn 10. Nóvember 2023 þá var mesta innflæðið í kringum 1000 m3/sek.
  • Brennisteinstvíoxíð hefur verið að mælast í nágrenni við Grindavík samkvæmt Veðurstofu Íslands. Það bendir til þess að kvikan sé kominn mjög grunnt.
  • Það var í fréttum í dag að hlutar Grindavíkur halda áfram að síga um að hámarki 7 sentimetra á hverjum 24 tímum. Það er möguleiki á því að þetta sé ójafnt ferli á svæðinu.
  • Vötn á svæðinu suður af Grindavík eru byrjuð að stækka vegna sigs samkvæmt færslu hjá Eldfjalla- og náttúruvárhópur Suðurlands. Það er stór spurning hvort að hluti af þessu svæði fer undir sjó eftir því sem sígur.
  • GPS stöðin norður af Grindavík hefur lækkað um 1400mm síðan á Föstudaginn 10. Nóvember 2023. GPS stöðvar austan við Grindavík eru að fara upp hafa sumar hverjar hækkað um allt að 1 metra. Á meðan GPS stöðvar vestan við Grindavík eru að síga.
Rauðir punktar sýna kvikuinnskotið við Grindavík mjög vel og alla 15 km sem það nær. Þarna er einnig ein græn stjarna í sjálfum kvikuganginum.
Jarðskjálftavirknin í kvikuganginum. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Staðan breytist mjög hratt og oft á klukkutíma fresti. Ég mun setja inn nýjar upplýsingar þegar ég get og eins hratt og mér er mögulegt að gera.

Birt þann

Staðan í Grindavík þann 13. Nóvember 2023

Þetta er stutt yfirlit yfir stöðu mála í Grindavík. Upplýsingar hérna geta orðið úreltar mjög hratt og án viðvörunnar.

Staðan í dag er mjög svipuð stöðunni í glær. Jarðskjálftum hefur haldið áfram að fækka í dag en það kann að vera tímabundið þar sem sigdalurinn heldur áfram að stækka. Flæði kviku inn í kvikuganginn heldur áfram á aðeins minna afli en Föstudaginn 10. Nóvember 2023.

  • Flæði kviku á Föstudaginn 10. Nóvember 2023 var 1000 rúmmetrar á sekúndu samkvæmt því sem Veðurstofa Íslands og sérfræðingar segja.
  • Sigdalurinn hefur lækkað verstari hluta af Grindavík um 1 til 2 metra. Austari hluti Grindavíkur hefur hækkað um svipað á móti. Sumar af sprungum eru um 20 metra djúpar eða dýpri.
  • Sigdalurinn er um 2 km breiður þar sem hann er breiðastur í kringum Grindavík samkvæmt fréttum. Sigdalurinn heldur áfram að breikka samkvæmt mælingum.
  • Það er mikið tjón í Grindavík í mörgum húsum. Ef ekki vegna jarðskjálftanna, þá vegna landsigsins sem er að eiga sér núna stað.
  • Það er ennþá mjög mikil hætta á eldgosi og kvikugangurinn virðist vera að halda lengd sinni í 15 km. Þetta getur breyst án viðvörunnar.
  • Órói á SIL stöðvum nærri kvikuganginum hefur ekkert minnkað, jafnvel eftir að jarðskjálftavirkni hafi farið minnkandi. Þetta er vegna stöðugs innflæðis af kviku inn í kvikuganginn.
Margir rauðir punktar sýna kvikuganginn sem liggur undir Grindavík í suður-vestur til norður-austur. Þessi mynd sýnir hundruðir jarðskjálfta.
Jarðskjálftavirknin sýnir kvikuganginn. Höfundarréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er ekki hægt að vita hvað gerist næst. Það er mín skoðun að eldgos muni hefjast á þessu svæði. Þetta er einnig upphafið af virkni sem mun vara í talsverðan tíma á þessu svæði áður en það fer að róast aftur.

Kvikugangurinn við Grindavík gæti einnig hleypt upp eldstöðvunum Fagradalsfjalli og Reykjanesi og jafnvel komið af stað eldgosi í þeim. Það getur allt gerst í þeim án nokkurar viðvörunnar. Ef ekki eldgos, þá jarðskjálftavirkni.

Ég mun setja inn uppfærslur þegar ég veit meira hvað er að gerast.

Birt þann

Hvernig Bárðarbunga seig saman

Það kom út nýlega góð grein um hvernig Bárðarbunga seig saman í sex mánaða eldgosinu í Holuhrauni. Það eru ennþá að koma fram nýjar upplýsingar um eldgosið í Bárðarbungu og hvað gerðist í eldstöðinni þó svo að ekkert hafi gerst síðan eldgosinu lauk í Holuhrauni. Nýjustu gögnin sýna fram á það að Bárðarbunga seig saman, það sig átti sér ekki stað með sprengingu eins og gerist oft, heldur með hægu sigi yfir sex mánaða tímabil. Eldgosið í Holuhrauni er stærsta eldgos á Íslandi í rúmlega 230 ár.

Greinin um eldgosið í Bárðarbungu

Iceland’s Bárðarbunga-Holuhraun: a remarkable volcanic eruption (blogs.egu.eu, Enska)

Birt þann

Bárðarbunga heldur áfram að síga

Samkvæmt frétt Rúv í dag þá heldur Bárðarbunga áfram að síga um 2 sm á dag. Jökulinn innan öskju Bárðarbungu er farinn af stað og veldur það risi uppá rúmlega 1,5 sm á dag samkvæmt mælingum, þetta ris ætti þó að vera rúmlega 3 – 4 sm á dag samkvæmt frétt Rúv. Mismunurinn er því það sig sem ennþá á sér stað í Bárðarbungu núna. Ekkert samband er við GPS tæki Veðurstofunnar í öskju Bárðarbungu og því verða vísindamenn að fljúga yfir eldstöðina til þess að sjá hversu mikið sig er að eiga sér stað. Næsta mæling mun fara fram eftir páska samkvæmt fréttum. Heildarsig síðan eldgos hófst í Holuhrauni þann 31-Ágúst-2014 er orðið 60 metrar samkvæmt síðustu mælingum á Bárðarbungu.

Frétt Rúv

Bárðarbunga hefur sigið um 60 metra (Rúv.is)

Birt þann

Eldgosinu í Holuhrauni lokið

Eldgosinu í Holuhrauni lauk í gær (27-Febrúar-2015) samkvæmt Veðurstofu Íslands. Núverandi viðvörunarstig á Bárðarbungu er gult. Þó að eldgosinu sé lokið þá er svæðið ennþá lokað fyrir almennri umferð vegna hættu á nýjum eldgosinum á svæðinu, bæði innan eða utan jökuls. Það er ennfremur ekki almennilega vitað hvað gerist næst í Bárðarbungu. Á þessari stundu er einnig mikið gas útstreymi úr gígnum í Holuhrauni og þetta gas er baneitrað.

150228_1415
Jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu síðustu 48 klukkutímana. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er ekki vitað hvað mun gerast næst í Bárðarbungu. Á þessari stundu er mikil hætta á því að nýtt eldgos muni hefjast í Bárðarbungu, hvort að það verður undir jökli eða utan jökuls er ekki vitað. Það er einnig ekki hægt að vita hvenær slíkt eldgos mun eiga sér stað. Ég hef ekki nýjar upplýsingar um stöðu sigs í Bárðarbungu á þessari stundu. Það gætu einnig litið dagar til mánuðir þangað til næsta eldgos verður í Bárðarbungu. Á þessari stundu er hinsvegar ljóst að núna verður hlé á virkni í Bárðarbungu (að minnsta kosti er hægt að vonast eftir því) og í Holuhrauni. Gígurinn og hraunið er núna mjög heitt og mun verða mjög heitt (~800 gráður) í mörg ár (5 ár?).

Þar sem eldgosinu í Holuhrauni er lokið þá mun ég ekki skrifa neina uppfærslu næsta miðvikudag. Næsta uppfærsla um Bárðarbungu verður þegar eitthvað fer að gerast.

Tilkynning Veðurstofunnar

Hérna er tilkynning Veðurstofunnar um goslok í Holuhrauni.
Eldgosinu í Holuhrauni er lokið (Veðurstofa Íslands)

Grein uppfærð klukkan 17:01.