Month: október 2017

Birt þann

Jarðskjálftavirkni í Öræfajökli

Síðustu klukkutíma hefur verið jarðskjálftavirkni í Öræfajökli. Ég er ekki viss hversu margir jarðskjálftar hafa orðið í Öræfajökli en það hafa ekki margir náð stærðinni 2,0 en talsvert hefur verið um jarðskjálfta sem eru minni en 1,5 að stærð. Þetta er mjög óvenjuleg jarðskjálftahrina síðan jarðskjálftavirkni byrjaði í Öræfajökli fyrir nokkrum árum síðan.


Jarðskjálftavirkni í Öræfajökli. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftahrinan er í stefnu sem er nærri því norður-suður innan gígs Öræfajökuls og er það mjög áhugaverð stefna á jarðskjálftahrinunni. Það munstur kom fyrst fram í jarðskjálftahrinu sem varð í Öræfajökli í síðasta mánuði. Þess á milli hafa þeir jarðskjálftar sem hafa komið fram verið hér og þar. Sagan segir (frá eldgosinu 1362) það að tveir jarðskjálftar fundust nokkru áður en það eldgos hófst. Hversu nákvæm sú lýsing er stórt spurning vegna hugsanlegrar endurskrifunar á sögunni í gegnum tíðina. Nákvæm grein um Öræfajökul er hægt að finna hérna (pdf, enska) á vef Veðurstofu Íslands. Söguleg gögn sýna það að eldgos frá Öræfajökli eru öflug og vara í misjafnan tíma. Eldgosið árið 1326 varði eingöngu frá Júní til Október. Eldgosið árið 1727 varð frá Ágúst 3 til 1 Maí 1728 (skekkjumörk eru 30 dagar til eða frá).

Smá um Esjufjöll

Það hefur einnig orðið minniháttar jarðskjálftavirkni í Esjufjöllum í kjölfarið á aukinni jarðskjálftavirkni í Öræfajökli. Þetta virðist vera tengt en ég veit ekki afhverju það virðist vera raunin. Ég reikna ekki með neinu eldgosi í Esjufjöllum. Ég er ekki alveg viss hversu lengi jarðskjálftavirkni hefur verið í gangi í Esjufjöllum en eldstöðin er nefnd í skýrslu frá Veðurstofunni árið 2002 og er hægt að lesa hérna (pdf, enska).

Birt þann

Kröftugasta jarðskjálftahrina síðan í Febrúar 2015 í Bárðarbungu

Í gær (26-Október-2017) og í dag (27-Október-2017) varð kröftugasta jarðskjálftahrina síðan í Febrúar 2015 þegar eldgosinu lauk í Bárðarbungu. Í þessari jarðskjálftahrinu komu fram tveir jarðskjálftar með stærðina Mw4,7 og það kom fram einn jarðskjálfti með stærðina 3,9 og síðan varð einn jarðskjálfti með stærðina 3,2. Á þessari stundu eru allir aðrir jarðskjálftar minni að stærð. Á þessari stundu hefur enginn gosórói komið fram í Bárðarbungu þannig að eldgos hefur ekki hafist í kjölfarið á þessari jarðskjálftahrinu. Það er talsverð hætta á því að eldgos hefjist á öðrum stað í öskju Bárðarbungu en þar sem jarðskjálftavirknin er núna að koma fram en núna er jarðskjálftavirknin að mestu leiti í norðurhluta öskjunnar.


Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.


Jarðskjálftinn með stærðina Mw3,9 eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Dellukoti. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá nánar á CC leyfi síðunni.


Jarðskjálftinn með stærðina Mw3,9 eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Böðvarshólum. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá nánar á CC leyfi síðunni.


Seinni Mw4,7 jarðskjálftinn eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Dellukoti. Ég náði ekki að mæla fyrri jarðskjálftann vel af óþekktum ástæðum (kannski vegna veðurs). Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá nánar á CC leyfi síðunni.


Seinni Mw4,7 jarðskjálftinn eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Böðvarshólum. Ég náði ekki að mæla fyrri jarðskjálftann vel af óþekktum ástæðum (kannski vegna veðurs). Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá nánar á CC leyfi síðunni.

Þessa stundina hefur ekki orðið neitt eldgos í Bárðarbungu. Hinsvegar bendir þessi jarðskjálftavirkni til þess að hugsanlega sé kvikuþrýstingur í Bárðarbungu að ná því stigi að eldgos geti hafist án mikils fyrirvara ef sá þrýstingur hefur ekki náðst nú þegar. Þar sem það er spáð slæmu veðri næsta sólarhringinn á Íslandi þá verður verra að mæla jarðskjálfta sem verða í Bárðarbungu og víðar.

Birt þann

Jarðskjálftavirkni í suðurhluta öskju Bárðarbungu

Í dag (24-Október-2017) klukkan 14:18 varð jarðskjálfti með stærðina 4,1 í suðurhluta öskju Bárðarbungu. Síðan klukkan 14:54 varð jarðskjálfti með stærðina 3,4 á sama svæði í Bárðarbungu auk þess sem nokkrir minni jarðskjálftar fylgdu í kjölfarið.


Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það sem er áhugavert núna er að jarðskjálftavirknin er að eiga sér stað sunnarlega í öskju Bárðarbungu á svæði þar sem sigkatlar hafa myndast undanfarið vegna mikils jarðhita á þessu svæði. Jarðhitinn kemur fram vegna þess að kvika stendur grunnt í jarðskorpunni á þessu svæði. Það gerir þessa jarðskjálftavirkni mjög áhugaverða og skapar hugsanlega möguleika fyrir því að þarna verði eldgos í framtíðinni en eldgos á þessu svæði gæti orðið til mikilla vandræða, jafnvel þó svo að slíkt eldgos mundi eingöngu vara í mjög stuttan tíma, jafnvel ekki meira en nokkra klukkutíma. Helsta hættan kæmi frá jökulflóði sem mundi koma frá þessu svæði í kjölfarið á eldgosi.


Jarðskjálftinn með stærðina 4,1 eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Dellukoti. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá nánar á CC Leyfi síðunni.


Jarðskjálftinn með stærðina 4,1 eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Böðvarshólum. Þessi mynd er síuð á 4Hz. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá nánar á CC Leyfi síðunni.

Núna er spurning hvort að það kemur fram jarðskjálfti í norð-austur hluta öskju Bárðarbungu. Það virðist alltaf verða jarðskjálftavirkni þar í kjölfarið á svona jarðskjálftavirkni í suðurhluta öskju Bárðarbungu. Ég veit ekki afhverju það gerist en það virðist engu að síður vera raunin.

Birt þann

Kröftug jarðskjálftahrina á suðurlandi í gær (20-Október-2017) – smá tjón tilkynnt

Í gær (20-Október-2017) varð kröftug jarðskjálftahrina á suðurlandsbrotabeltinu. Þessi jarðskjálftahrina er ennþá í gangi og ekki er hægt að útiloka stærri jarðskjálfta frá því að eiga sér stað á þessu svæði.


Jarðskjálftavirknin á suðurlandi síðustu 48 klukkustundir. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærsti jarðskjálftinn hingað til var með stærðina 4,1 en það hafa orðið fjórir jarðskjálftar með stærðina 2,9. Tjón kom varð í gær þegar stærsti jarðskjálftinn átti sér stað en helsta tjónið felst í lausamunum sem féllu um og duttu í gólf og brotnuðu auk þess sem myndir skekktust á veggjum. Að auki var tilkynnt um símasambandsleysi á Stokkseyri í einhverja stund eftir stærsta jarðskjálftann en símasamband komst aftur á nokkru síðar samkvæmt frétt Rúv. Stærsti jarðskjálftinn fannst alla leið til Reykjavíkur og Akranes og austur til Hellu samkvæmt fréttum.


Jarðskjálftinn með stærðina 4,1 eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Dellukoti. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá nánar á CC Leyfi vefsíðunni.


Jarðskjálftinn með stærðina 4,1 eins og hann kom fram á jarðskjálftamælinum mínum í Böðvarshólum. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá nánar á CC Leyfi vefsíðunni.

Ég veit ekki hvort að þessi jarðskjálftahrina þýðir að nýtt tímabil jarðskjálftavirkni sé að hefjast á suðurlandsbrotabeltinu. Það mun væntanlega koma í ljós á næstu mánuðum hvort að það sé raunin eða ekki.

Birt þann

Kröftug jarðskjálftahrina á Tjörnesbrotabeltinu snemma í morgun (18-Október-2017)

Í dag (18-Október-2017) varð jarðskjálfti með stærðina 3,8 – 3,9 í Grímsey klukkan 06:00 í morgun og hefur líklega vakið eitthvað af því fólki sem býr í Grímsey af værum svefni. Klukkan 05:01 hafði orðið jarðskjálfti með stærðina 2,9 í Grímsey og síðustu 48 klukkustundirnar hafa orðið 105 jarðskjálftar á Tjörnesbrotabeltinu. Það virðist sem að stærsti jarðskjálftinn hafi verið frekar norðarlega í Grímsey á svæði þar sem enginn býr. Engu að síður varð þessi jarðskjálfti mjög nærri byggð.


jarðskjálftavirknin í Grímsey. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessi jarðskjálftavirkni hófst á Tjörnesbrotabeltinu þann 05-Október-2017 og skrifaði ég um þá virkni hérna. Síðan þá hefur þessi jarðskjálftavirkni verið stöðugt í gangi þó aðeins hafi dregið úr fjölda jarðskjálfta um tíma. Jarðskjálftinn í morgun endurvirkjaði þessa jarðskjálftahrinu og fjöldi jarðskjálfta jókst umtalsvert í kjölfarið. Síðan um klukkan 19:00 hefur aðeins dregið aftur úr jarðskjálftavirkninni en þessi jarðskjálftavirkni er ennþá í gangi í Grímsey þegar þessi grein er skrifuð. Hugsanlegt er að þarna verði fleiri sterkir jarðskjálftar.

Birt þann

Jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu þann 13-Október-2017

Á Föstudeginum þrenntánda í Október tvöþúsundund og sautján varða jarðskjálftahrina í Bárðarbungu. Stærsti jarðskjálftinn í þessari virkni var með stærðina 3,1 en annar stærsti jarðskjálftinn var með stærðina 2,9.


Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Staðsetning jarðskjálftans með stærðina 3,1 er mjög áhugaverð. Jarðskjálftinn er á stað þar sem ekki hefur verið mikið um jarðskjálftavirkni áður og þarna er einnig að finna mjög aflmikið hverasvæði sem hefur brætt af sér yfir hundraðmetra þykkan jökul. Kvika á þessu svæði er mjög grunnt eins og ljóst er að jarðhitavirkni á þessu svæði. Jarðfræðingar áætla að dýpið niður á kviku sé rúmlega 1 km miðað við þá jarðhitavirkni sem er til staðar á svæðinu. Jarðskjálftinn með stærðina 2,9 var á hefðbundu svæði norð-austur hluta öskju Bárðarbungu. Það er einnig áhugaverð jarðskjálftavirkni í norður hluta öskju Bárðarbungu sem hefur orðið yfir síðustu klukkutíma. Það er ekkert sem bendir til þess að eldgos sé yfirvofandi í Bárðarbungu á þessari stundu.

Birt þann

Lítil jarðskjálftahrina í Kolbeinsey

Í gær (08-Október-2017) kom fram lítil jarðskjálftahrina í Kolbeinsey. Það mældust aðeins þrír jarðskjálftar í þessari jarðskjálftahrinu en það er líklega vegna þess að þessi jarðskjálftahrina var langt frá landi sem gerir erfiðara að mæla þá jarðskjálfta sem þarna verða.


Jarðskjálftahrinan í Kolbeinsey er græna stjarnan á þessu korti. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærsti jarðskjálftinn í þessari jarðskjálftahrinu var með stærðina 3,1 og næst stærsti jarðskjálftinn var með stærðina 2,1. Síðan 10:33 í gær hefur ekki komið fram nein jarðskjálftavirkni þarna en það getur verið vegna fjarlægðar frá jarðskjálftamælaneti Veðurstofu Íslands. Það er því ekki hægt að útiloka að frekari jarðskjálftavirkni hafi orðið þarna.

Nýr jarðskjálftamælir Veðurstofu Íslands

Ég sá í fréttum að núna er Veðurstofan búin að setja upp jarðskjálftamæli í Bjarnarey rétt fyrir utan Vestmannaeyjar. Þessi jarðskjálftamælir eykur næmina á svæðinu umtalsvert og þýðir einnig að hægt er að mæla jarðskjálfta sem verða lengra suður af Íslandi en áður hefur verið. Veðurstofan hefur einnig fært til jarðskjálftamælinn í Vestmannaeyjum vegna þess að gamla staðsetningin var farin að verða fyrir truflunum af menningarhávaða.

Frétt af nýja jarðskjálftamælinum, Jarðskjálftamælir í Bjarnarey að frumkvæði Vinnslustöðvarinnar (eyjafrettir.is).

Birt þann

Brennisteinslykt frá Múlakvísl

Þann 3-Október-2017 kom fram jarðskjálftavirkni í Kötlu eins og ég fjallaði um hérna. Aðfaranótt 3-Október kom fram óróapúsl í Kötlu sem varði í nokkra klukkutíma en þessi óróapúls var ekkert rosalega sterkur og sést því ekkert rosalega vel á SIL stöðvum í kringum Kötlu.

Í dag (8-Október-2017) kom fram í fréttum Rúv að brennisteinslykt hefði fundist af Múlakvísl í dag og undanfarna daga auk þess að leiðni hefði að auki verið hærri undanfarna daga í Múlakvísl. Helsta hugmyndin að því hvað er í gangi er að einn af yfir tuttugu kötlum í Mýrdalsjökli hefði verið að tæma sig eins og gerist reglulega í Mýrdalsjökli. Í þessum kötlum þá safnast bræðsluvatn og því tæmast þessir katlar þegar þeir eru orðnir fullir og þrýstingurinn orðin nægur til þess brjóta sér leið undir jökulinn. Þetta olli litlu flóði í Múlakvísl auk þess að valda þeim óróa sem kom fram á jarðskjálftamælum Veðurstofunnar í kringum Mýrdalsjökul. Ég veit ekki alveg hvað er raunin hérna en aukin jarðskjálftavirkni hefur verið tengd svona atburðum í sumar þegar þeir hafa orðið og svona atburðir hafa orðið reglulega í allt sumar. Þessa stundina er leiðni frekar há í Múlakvísl samkvæmt sjálfvirkum mælingum Veðurstofu Íslands en það dregið hefur úr jarðskjálftavirkni í Kötlu síðustu daga.

Fréttir af þessu

Brennisteinslykt á Mýrdalssandi (Rúv.is)

Birt þann

Áframhald á jarðskjálftahrinu á Tjörnesbrotabeltinu

Síðan 05-Október-2017 hefur verið jarðskjálftahrina á Tjörnesbrotabeltinu. Þessi jarðskjálftahrina hefur verið svo til beint undir Grímsey. Yfir 120 jarðskjálftar hafa orðið í þessari hrinu á þessari stundu. Stærstu jarðskjálftarnir hafa verið með stærðina 3,9 (05-Október) og síðan 3,5 (06-Október) og síðan 3,0 (06-Október). Það eru góðar líkur á því að síðasta klukkutímann hafi orðið jarðskjálfti sem er nærri því með stærðina 3,0 eða verður á næstu klukkutímum.


Jarðskjálftavirknin á Tjörnesbrotabeltinu síðan 05-Október-2017. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærstu jarðskjálftarnir hafa fundist af íbúum Grímseyjar og jarðskjálftinn aðfaranótt föstudag vakti íbúa Grímseyjar upp af svefni sá jarðskjálfti var með stærðina 3,5. Engar skemmdir hafa ennþá orðið vegna þessar jarðskjálftahrinu í Grímsey. Þessi jarðskjálftahrina er staðsett rúmlega 1 til 3 kílómetra frá byggðinni í Grímsey. Stærri jarðskjálftar sem eru 3,0 eða stærri á Tjörnesbrotabeltinu munu koma fram jarðskjálftamælum sem ég er með og er hægt að skoða hérna. Jarðskjálftamælirinn í Böðvarshólum er sá jarðskjálftamælir sem nær jarðskjálftum á norðurlandi best.

Birt þann

Jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu

Dagana 05-Október og 06-Október-2017 varð jarðskjálftahrina í Bárðarbungu. Fyrsti jarðskjálftinn sem kom fram var með stærðina 3,7 og kom sá jarðskjálfti fram þann 05-Október, síðari jarðskjálftinn kom fram þann 06-Október-2017 og var með stærðina 3,4. Fyrri jarðskjálftinn sem kom fram varð í suð-vestur hluta öskju Bárðarbungu sem hefur ekki verið mjög jarðskjálftavirk, síðari jarðskjálftinn var með stærðina 3,4 og varð á hefðbundu svæði í norð-austur hluta öskjunnar.


Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Nokkrir aðrir jarðskjálftar komu fram í þessari jarðskjálftahrinu en stærsti eftirskjálftinn sem kom fram var með stærðina 2,2 en allir aðrir jarðskjálftar sem komu fram voru minni að stærð.