Eldstöð – Síða 85 – Jarðfræði á Íslandi

ágúst 17, 2014

Staðan í Bárðarbungu klukkan 19:37

Hérna eru nýjustu upplýsingar um stöðu mála í Bárðarbungu. Vinsamlegast athugið að ég er eingöngu áhugamaður um jarðfræði og hérna er eingöngu um að ræða mína túlkun á þeim gögnum sem eru aðgengilegar mér. Fyrir opinberar upplýsingar um stöðu mála í Bárðarbungu skal tala við Almannavarnir eða Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftahrinan í Bárðarbungu heldur áfram og sýnir engin merki þess að hún sé að hætta. Síðan á miðnætti þá hefur teljari hjá mér talið 635 jarðskjálfta í dag (klukkan 19:35). Þessi tala verður úrelt mjög fljótt vegna stöðugrar virkni í Bárðarbungu. Heildartalan fyrir jarðskjálfta sem komu fram í gær (16-Ágúst-2014) var í kringum 480 jarðskjálftar. Hægt er að sjá stærstu jarðskjálftana hérna á þeim jarðskjálftamælum sem ég er með.

Jarðskjálftahrinan í Bárðarbungu. Þessi jarðarskjálftahrinur eru núna komnar í tvo hópa sem eru sunnan í Bárðarbungu og síðan í nyrðri hluta eldstöðvarinnar. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftahrinan hefur myndað línu sem er suð-suð-austur. Ég veit ekki hvort að þetta er vegna fjölda jarðskjálfta og sjálfvirkar staðsetningar í SIL kerfinu. Það er möguleiki á því að jarðskjálftarnir séu raunverulega að raða sér upp í þessa línu eins og sést á korti Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftavirknin er mjög þétt eins og sjá má hérna. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það hefur lítið dregið úr jarðskjálftavirkninni síðasta sólarhringinn. Jarðskjálftavirknin féll aðeins niður um klukkan 12:00 en tók sig aftur upp um klukkutíma síðar. Á heildina litið þá hefur ekkert dregið úr jarðskjálftavirkninni í Bárðarbungu og eins og staða mála er núna, þá er ekkert sem bendir til þess að það muni draga úr virkninni á næstu klukkutímum.

Óróinn í Bárðarbungu eins og hann kemur fram á Dyngjuhálsi. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Óróinn í Bárðarbungu eins og hann kemur fram í Vonaskarði. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það eru kenningar uppi um afhverju þessi órói kemur fram í Bárðarbungu, en eins og staðan er núna þá hefur enginn af þeim verið sönnuð. Ekkert bendir til þess að eldgos hafi ennþá átt sér stað, þó er hugsanlegt að smágos hafi komið þessu öllu af stað, en það hefur ekki verið staðfest eins og er, ef slíkt eldgos átti sér stað þá er líklegt að því sé lokið núna. Það er einnig möguleiki á að virknin sé svo mikil í Bárðarbungu að þetta kemur fram sem órói á jarðskjálftamælum Veðurstofunnar, slíkt gerist ekki oft en getur gerst í einstaka tilfellum. Hver ástæðan fyrir þessum óróa er, þá er ljóst að eins og er þá er það eldgos sem er ekki að valda þessum óróa eins og stendur.

Flogið hefur verið yfir Bárðarbungu og ekkert hefur sést á yfirborðinu eins og er. Vísindamenn eru núna að setja upp nýjan mælabúnað og vefmyndavélar til þess að fylgjast með Bárðarbungu til þess að sjá betur hvað er að gerast. Ég reikna ekki með því að vefmyndavélin verði aðgengileg á internetinu.

ágúst 17, 2014ágúst 17, 2014

Stutt yfirlit um jarðskjálftahrinuna í Bárðarbungu klukkan 02:44 UTC

Hérna er stutt yfirlit um jarðskjálftahrinuna í Bárðarbungu.

Jarðskjálftahrinan heldur áfram í Bárðarbungu og virðist lítið ætla að hægja á sér. Síðustu klukkutíma hafa tveir aðskildar hópar af jarðskjálftum komið fram í Bárðarbungu. Fyrri jarðskjálftahrinan er á svæði sem kallast Kistufell, seinni jarðskjálftahrinan er í suður-austur hluta Bárðarbungu, aukin jarðskjálftavirkni í suður-austur hluta Bárðarbungu virðist auka þann óróa sem hefur verið að koma fram síðan í gær. Ég veit ekki afhverju það er (þegar þetta er skrifað), ekkert eldgos hefur ennþá verið staðfest frá Bárðarbungu. Þar sem eldstöðin er undir jökli þá er staðfesting mjög erfið við bestu aðstæður.

Jarðskjálftahrinan í Bárðarbungu. Hérna sjást vel tveir hópar af jarðskjálftum sem eru núna virkir í Bárðarbungu. Höfundurréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftahrinan hefur verið mjög þétt eins og sést hérna. Höfundurréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Óróinn er mjög hár á Dyngjuháls SIL stöðinni. Afhverju þetta stafar er ekki alveg ljóst ennþá. Höfundurréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Óróinn í Vonaskarð SIL stöðinni. Þar sést að óróinn hefur lækkað síðustu klukkutíma en er kominn á mjög stöðugur núna. Höfundurréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Eins og staðan er núna þá hefur ekki stórt eldgos hafist í Bárðarbungu. Það gæti hinsvegar breyst án viðvörunar eftir því sem þessi virkni heldur áfram. Það er hætta á því að stór jarðskjálfti muni eiga sér stað í Bárðarbungu áður en stórt eldgos hefst, þar sem jarðskorpan á þessu svæði er allt að 40 km þykk. Síðasta eldgos varð árið 1794 í Bárðarbungu. Árið 1910 varð eldgos í eldstöðinni sem er kennd við Hamarinn sem er suð-vestur af Bárðarbungu (gaus síðast smágosi árið 2011 að mínu áliti). Eldgos á sprungureynum eru einnig möguleiki, þar sem slík eldgos hafa margoft átt sér stað frá Bárðarbungu. Það er hætta á slíku eldgosi frá Bárðarbungu, slíkt eldgos þarf hinsvegar ekki að eiga sér stað.

Staðan í Bárðarbungu breytist hratt því mun þessi færsla úreldast hratt. Af þeim sökum mun ég setja inn nýjar upplýsingar um stöðu mála eftir því sem þörf er á.

ágúst 16, 2014ágúst 17, 2014

Stutt yfirlit um virknina í Bárðarbungu klukkan 18:30

Þetta er stutt yfirlit yfir virknina í Bárðarbungu.

Það er búið að lýsa yfir óvissustigi í Bárðarbungu og einnig hefur staðan verið breytt yfir í gult. Það eru sveiflur í jarðskjálftavirkninni, sem er hefðbundið fyrir eldstöð að þessari gerð. Þar sem jarðskjálftahrinur eru aldrei samfelldar í svona eldstöðvum. Það er einnig stormur á þessu svæði og það dregur úr næmni SIL kerfisins sem þarna.

Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Grænar stjörnur tákna jarðskjálfta sem eru stærri en 3,0 að stærð. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærstu jarðskjálftarnir sem hafa mælst hafa náð stærðinni 3,1 og 3,5. Það er einnig möguleiki á að fleiri jarðskjálftar með stærðina hafi komið fram, en sjást ekki á sjálfvirka kortinu. Ef einhverjar slíkir jarðskjálftar eru þarna, þá koma þeir fram þegar farið verður yfir þá jarðskjálfta sem komið hafa fram af jarðfræðingi hjá Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftahrinan hefur verið mjög þétt eins og sést hérna. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Óróinn eins og hann sést á Dyngjuháls SIL stöðinni. Óróinn hefur minnkað síðustu klukkutíma eins og sést hérna. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Órínn eins og hann sést á Vonaskarð SIL stöðinni. Hérna sést vel að óróinn hefur minnkað síðustu klukkutíma. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Óróinn eins og hann sést á Húsbóndi SIL stöðinni. Eins og á SIL stöðvunum fyrir sem eru hérna fyrir ofan, þá er óróinn einnig minnkandi hérna. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Síðustu klukkutíma hefur óróinn sem mælst hefur á SIL stöðvum í kringum Bárðarbungu verið að lækka. Þessum minni óróa hefur ekki fylgt minni jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu. Það er staðan þegar þetta er skrifað. Stöðug jarðskjálftavirkni þýðir að kvika er ennþá á ferðinni í Bárðarbungu og hefur ekki ennþá fundið sér leið upp á yfirborðið, fyrir utan mögulegt smágos sem hófst í nótt í Bárðarbugu en virðist núna vera að ljúka undir mjög þykkum jöklinum. Ef að óróinn hættir án þess að jarðskjálftavirknin hættir þá þýðir að kvikan er ennþá að leita sér að leið upp á yfirborðið. Þegar kvikan hefur fundið sér leið upp á yfirborðið og eldgos hefst þá mun næstum því öll jarðskjálftavirkni hætta í Bárðarbungu. Hvar og hvenær slíkt mun gerast er ekki hægt að segja til um eins og er.

Ég mun setja inn nýjar upplýsingar um stöðu mála eftir því sem frekari upplýsingar liggja fyrir.

ágúst 16, 2014ágúst 17, 2014

Óstaðfest eldgos í Bárðarbungu

Þessar upplýsingar munu verða úreltar mjög fljótt.

Alla síðustu viku (viku 33) þá hefur minniháttar jarðskjálftahrina átt sér stað í Bárðarbungu. Alla vikuna hefur þessi jarðskjálftahrina verið í gangi en hefur verið frekar lítil og enginn stór jarðskjálfti átt sér stað. Í nótt um klukkan 02:20 hófst órói í Bárðarbungu, um klukkan 03:30 hófst síðan jarðskjálftahrinan sem stendur ennþá. Stærstu jarðskjálftarnir hafa náð stærð í kringum 3,0. Dýpi þessara jarðskjálfta er í kringum 5 til 10 km. Síðustu klukkutíma hefur jarðskjálftahrinan færst til í Bárðarbungu og er núna austar en jarðskjálftahrinan sem hefur varað alla vikuna. Samkvæmt fréttum Rúv þá er jökulinn á þessu svæði í kringum 700 metra þykkur, þannig að það mun þurfa stórt eldgos til þess að það komist upp úr jöklum sem þarna er til staðar. Þetta þýðir einnig að mikil hætta er á flóði í jökulám á þessu svæði vegna þessar virkni.

Stærsti jarðskjálftinn í nótt sem kom fram á jarðskjálftamælinum mínum. Þessi mynd er undir CC leyfi, sjá nánar á CC leyfi síðunni.

Jarðskjálftahrinan í Bárðarbungu klukkan 11:45. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Óróinn í Báðarbungu á Dyngjuhálsi. Þessi SIL stöð er næst upptökum óróans í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Óróinn í Bárðarbungu á Vonaskarð SIL stöðinni. Þessi SIL stöð er önnur næsta SIL stöðin við upptök óróans í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Eins og stendur þá er þessi óróavirkni í Bárðarbungu ekki alveg stöðug og það eru minniháttar sveiflur sem eru að eiga sér stað. Fyrir utan þessa litlu sveiflur þá virðist virkin vera mjög stöðug. Miðað við óróann sem er að koma fram og hversu langt hann nær þá virðist þetta ekki vera stórt atburður (óstaðfest eldgos), en það gæti breyst án fyrirvara. Ég býst við stórum jarðskjálfta áður en stórt eldgos hæfist í Bárðarbungu. Það sem virðist hafa gerst er að kvikuinnskot komst upp á yfirborðið og við það hófst lítið eldgos sem er ennþá í gangi.

Ég mun setja inn nýjar upplýsingar um stöðu mála eftir því sem nýjar upplýsingar koma fram. Staða mála gæti breyst án fyrirvara og snögglega.

ágúst 15, 2014ágúst 15, 2014

Jarðskjálftahrina á Hveravöllum

Þann 13-Ágúst-2014 varð minniháttar jarðskjálftahrina við Hveravelli. Stærstu jarðskjálftarnir í þessari jarðskjálftahrinu náðu stærðinni 2,5. Dýpi þessara jarðskjálfta var minna en 10 km.

Jarðskjálftahrinan við Hveravelli (bláu punktanir). Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftavirkni er frekar algeng á Hveravöllum og á því svæði. Jarðskjálftahrinur koma reglulega en þess á milli er rólegt með lítilli til engri virki. Í dag bendir ekkert til þess að frekari jarðskjálftavirkni sé að vænta á Hveravöllum. Ef þarna verður mikil jarðskjálftavirkni þá gætu stærstu jarðskjálftarnir náð stærðinni 5,0.

ágúst 12, 2014

Minniháttar jarðskjálftahrina í Krísuvík

Í gær (11-Ágúst-2014) varð minniháttar jarðskjálftahrina í Krísuvík. Stærsti jarðskjálftinn hafði stærðina 3,4 og var á dýpinu 4,4 km. Örfáir minni jarðskjálftar áttu sér stað eftir að stærsti jarðskjálftinn átti sér stað.

Jarðskjálftahrinan í Krísuvík. Græna stjarnan sýnir staðsetningu stærsta jarðskjálftans. Höfundaréttur að þessari mynd tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er hætta á frekari jarðskjálftavirkni á þessu svæði. Þar sem jarðskjálftahrinur sem eiga sér stað þarna eiga það til að byrja hægt og aukast síðan yfir nokkura daga til vikna tímabil. Hvort að það gerist núna er ekki hægt að segja til um, það er þó ákveðin hætta á að það muni gerast. Þar sem þetta er algengt munstur jarðskjálftahrina á þessu svæði á Reykjanesinu.

júlí 31, 2014

Minniháttar jarðskjálftahrina í Torfajökli

Í dag (31-Júlí-2014) varð minniháttar jarðskjálftahrina í Torfajökli. Þetta var minniháttar jarðskjálfti og enginn af þeim jarðskjálftum sem urðu fóru yfir stærðina 3,0. Stærsti jarðskjálftinn hafði stærðina 2,3, dýpi þessara jarðskjálfta var frá 15,1 km og upp í rúmlega 1,0 km dýpi.

Jarðskjálftahrinan í Torfajökli í dag. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þessari jarðskjálftahrinu virðist vera lokið í bili. Það er alltaf möguleiki á því að jarðskjálftavirkni muni taka sig upp þarna aftur síðar. Svona jarðskjálftahrinur eru mjög algengar í Torfajökli og það er ekkert sem bendir til þess að eitthvað meira sé að fara gerast í eldstöðinni eins og er.

júlí 15, 2014

Jarðskjálftahrina í Kötlu

Fyrir nokkrum dögum síðan aflýstu almannavarnir viðvörunarstigi í kringum jökulár sem renna undan Mýrdalsjökli. Þetta þýðir þó ekki að hættan sé liðin á þessu svæði, þar sem það er ennþá möguleiki á því að hættulegt gas safnist fyrir á svæðum sem liggja lágt í umhverfinu.

Jarðskjálftahrinan í Kötlu í dag. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Í dag (15-Júlí-2014) átti sér stað jarðskjálftahrina í Kötlu. Stærsti jarðskjálftinn í þessari jarðskjálftahrinu náði stærðinni 3,1, aðrir jarðskjálftar sem áttu sér stað voru minni. Þetta er ein öflugasta jarðskjálftahrinan í öskju Kötlu síðan núverandi jarðskjálftavirkni hófst. Ég reikna fastlega með því að þessi jarðskjálftahrina mundi halda áfram á næstu dögum. Það er einnig mitt mat að þarna sé mikil hætta á litlum eldgosum, sem munu vara í nokkra klukkutíma þó án þess að ná upp úr Mýrdalsjökli. Það skal tekið fram að jarðfræðingur á vakt hjá Veðurstofunni er ekki sammála þessu mati hjá mér. Á meðan það er mikil hætta á litlum eldgosum (það er eingöngu mín skoðun) í Kötlu, þá þýðir það ekki endilega að slíkt muni gerast. Það er eingöngu hægt að fylgjast með jarðskjálftavirkninni í Kötlu eins og staðan er í dag.

Ef eitthvað meira gerist þá mun ég setja inn uppfærslu um það eins fljótt og hægt er. Ef stór jarðskjálfti mun eiga sér stað í Kötlu þá mun hann koma fram á jarðskjálftamælinum mínum í Heklubyggð, það er hægt að fylgjast með þeim jarðskjálftamæli hérna. Það er einnig vefmyndavél sem vísar á Kötlu / Eyjafjallajökul og er hægt að fylgjast með þeirri vefmyndavél hérna.

júlí 13, 2014

Minni leiðni í jökulám úr Mýrdalsjökli

Í dag (12-Júlí-2014) hefur leiðni í jökulám úr Mýrdalsjökli verið minnkandi, ásamt því að rennsli úr þessum jökulám hefur farið minnkandi á sama tíma vegna þessa flóðs sem hefur staðið undanfarna daga. Magn hættulegra gastegunda er hinsvegar ennþá nærri hættumörkum eins og stendur og er fólki ráðlagt að halda sig frá jökulám úr Mýrdalsjökli.

Minni jarðskjálftavirkni í Kötlu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Jarðskjálftavirkni í Kötlu er kominn niður í eðlilega bakgrunnsjarðskjálfta. Síðustu daga hefur dregið mjög úr þeirri jarðskjálftavirkni sem var í Kötlu síðustu vikur. Það er hinsvegar hætta á því að þessi rólegheit muni enda án fyrirvara, þar sem slík hegðun hefur gerst áður samkvæmt mælingum vísindamanna.

Ef stórfelldar breytingar verða. Þá mun ég skrifa um það eins fljótt og hægt er.

Annað: Í Desember-2014 mun ég flytja aftur til Íslands. Það er hægt að lesa afhverju ég þarf að flytja aftur til Íslands hérna (á ensku).

Styrkir: Endilega muna að styrkja mína vinnu. Það kemur í veg fyrir að ég verði blankur. Takk fyrir stuðninginn.

júlí 9, 2014

Óvissustigi lýst yfir varðandi Kötlu

Í gær (8-Júlí-2014) var lýst yfir óvissustigi í Kötlu vegna lítils jökulsvatns sem er að koma undan Mýrdalsjökli. Það fylgir þessu jökulvatni mikið magn af brennistein og öðrum hættulegum gastegundum. Þess vegna ráðleggja almannavarnir fólki um að vera ekki á þessu svæði og alls ekki stoppa nærri Múlakvísl og öðrum jökulám sem renna úr Mýrdalsjökli. Einnig sem að fólk er ráðlagt að hafa kveikt á farsímum sínum þegar það er í nágrenni Kötlu, þannig að hægt sé að senda því neyðar SMS ef eitthvað alvarlegt gerist í Kötlu.

Jarðskjálftavirknin í Kötlu síðustu 48 klukkutíma (8-Júlí-2014). Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Staðan núna [þegar þetta er skrifað] er að það er rólegt í Kötlu eins og stendur. Þessi rólegheit gætu ekki enst, þar sem jarðskjálftavirkni í Kötlu hefur það munstur að hætta í nokkra klukkutíma og byrja síðan aftur. Stærsti jarðskjálftinn síðust 24 klukkutímana var jarðskjálfti með stærðina 3,0 og síðan var jarðskjálfti með stærðina 2,7 auk fjölda annara minni jarðskjálfta sem einnig áttu sér stað í Kötlu síðasta sólarhringinn.

Jarðskjálftinn í Kötlu í gær (8-Júlí-2014) klukkan 09:18. Þessi jarðskjálfti var með stærðina 3,0. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi. Sjá nánar á CC leyfi síðunni.

Sú jarðskjálftavirkni sem hefur átt sér stað undanfarið er mjög lík þeirri jarðskjáltavirkni sem varð í Kötlu í Júlí-2011. Eins og staðan er núna hefur enginn órói mælst á jarðskjálftamælum í kringum Kötlu. Það er ekki hægt að vita hvort að þessi jarðskjálftavirkni mun leiða til eldgoss eða ekki. Hættan á eldgosi núna er hærri en venjulega á meðan jarðskjálftavirknin er svona mikil, það þýðir hinsvegar ekki að eldgos muni eiga sér stað. Hægt er að fylgjast með jarðskjálftavirkni hérna á jarðskjálftamæli sem ég er með í Heklubyggð og síðan er hægt að skoða vefmyndavél sem er vísað í átt að Kötlu hérna. Katla sést ef það er ekki mjög skýjað.

Styrkir: Endilega muna eftir að styrkja mína vinnu, þar sem ég kemst ekkert langt á þeim örorkubótum sem ég er að fá. Það er hægt að styrkja mig með því að versla við Amazon (UK er notað fyrir Ísland) og þá með því að smella á auglýsingaborðana hérna. Það er einnig hægt að styrkja mig með beinum hætti með því að leggja inn á mig beint eða nota PayPal takkan hérna til hliðar. Upplýsingar um það hvernig er hægt að styrkja mig beint er að finna hérna.

Samþykki fyrir vefköku