Category: Vatnajökull

Það hafa ekki orðið miklar breytingar á virkninni í Bárðarbungu síðan í gær (13-Október-2014). Eldgosið er með svipuðum hætti eins og sjá mátti í tíu fréttum Rúv í kvöld og ekki neinar stórar breytingar að sjá þar á eldgosinu.

Jarðskjálftar í Bárðarbungu í þann 14-Október-2014. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Stærstu jarðskjálftar dagsins voru með stærðina 4,8 og síðan voru einnig nokkrir 4,7 jarðskjálftar að auki. Aðrir jarðskjálftar voru minni. Óróinn í kringum Bárðarbungu hefur verið óstöðugur og það bendir til þess að líklega séu eldgos að eiga sér undir jökli, ef það er ekki raunin, þá er ljóst að eitthvað er að gerast undir jökli núna. Þó ekki sé ljóst hvað það sé á þessari stundu.

Eldgosið í Holuhrauni og jarðskjálftavirkni í Bárðarbungu er með svipuðum hætti og undanfarið. Jarðskjálftavirkni er ennþá mjög mikil. Stærstu jarðskjálftarnir ná stærðinni 5,2 og stundum verða stærri jarðskjálftar í Bárðarbungu. Samkvæmt fréttum þá er ekki að sjá að farið sé að draga úr eldgosinu í Holuhrauni, hraunið sem þarna er komið stækkar stöðugt og er núna orðið stærra en 54 ferkílómetrar að flatarmáli.

Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Það er aukning í jarðskjálftavirkni síðasta sólarhringinn í kvikuinnskotinu. Það bendir til þess að þrýstingur sé að aukast í kvikuinnskotinu, allvegana tímabundið, þar sem þrýstingur virðist falla með reglulega. Það er einnig aukning í jarðskjálftavirkni í Tungnafellsjökli, helsta hugmyndin varðandi þá virkni er sú að eldstöðin sé að bregðast við spennubreytingum vegna Bárðarbungu með þessum hætti. Á þessari stundu er ekkert sem bendir til þess að eldgos sé að hefjast í Tungafellsjökli. Hinsvegar þar sem ekkert eldgos hefur átt sér stað þarna á sögulegum tíma er mjög erfitt að segja til um það hvað gerist í Tungafellsjökli í kjölfarið á þessum atburðum.

Það er ennþá mikil hætta á eldgosi undir jökli, eins og hefur verið að gerast í litlum mæli síðan Bárðarbunga fór að gjósa þann 23-Ágústu-2014. Það er þó mikil hætta á að stórt eldgos hefjist undir jökli með tilheyrandi jökulflóði og öskufalli. Það mun þó ekki þýða að eldgosið í Holuhrauni hætti, þar sem það getur gosið á báðum stöðum á sama tíma eins og þetta lítur út núna. Það er ekki að sjá nein merki þess að farið sé að draga úr virkninni í Bárðarbungu og óvíst því hvenær það fer að sjá fyrir endann á núverandi virkni og eldgosum.

Þetta hérna er staðan í Bárðarbungu þann 9-Október-2014.

Staðan í Bárðarbungu þann 9-Október-2014

• Stærsti jarðskjálftinn þann 9-Október-2014 var með stærðina 5,2 og varð klukkan 21:22. Annar stærsti jarðskjálfti dagsins varð klukkan 04:37 og var með stærðina 5,0.
• Það er aukin jarðskjálftavirkni í kvikuinnskotinu og það bendir til þess að þrýstingur sé að aukast innan þess. Jarðskjálfti með stærðina 4,8 varð við upphafspunkt kvikuinnskotsins sem bendir til þess að þrýstingur sé að aukast innan kvikuhólfs Bárðarbungu og nægjanlega mikið svo að núverandi kvikuinnskot hefur ekki undan, og núna er kvikan að reyna að auka ummál núverandi kvikuinnskots. Ef það tekst ekki, þá mun kvikan leita annara leiða út.
• Askja Bárðarbungu heldur áfram að síga þó svo að kvikurþýstingur virðist vera að aukast innan kvikuhólfs Bárðarbungu.
• Slæmt veður hefur komið í veg fyrir að ég hafi séð til eldstöðvanna í dag á vefmyndavélum. Ég hef ekki heyrt neinar fréttir af stöðunni þar sem gýs í Holuhrauni í fréttum dagsins.
• Þann 9-Október-2014 var meiri jarðskjálftavirkni í kvikuinnskotinu. Það bendir til þess að þrýstingur sé að aukast innan þess. Þetta er það sem ég mundi reikna með miðað við að þrýstingur er að aukast innan kvikuhólfs Bárðarbungu (byggt á jarðskjálftavirkni).
• Engar frekari fréttir af stöðu mála eftir því sem ég best veit.

Ef eitthvað meira gerist þá mun ég skrifa um það hérna eða skrifa nýja grein.

Hérna er staðan í Bárðarbungu þann 8-Október-2014. Ég mun stytta textann aðeins þegar lítið er að gerast í Bárðarbungu og skrifa minni uppfærslur í leiðinni.

Staðan í Bárðarbungu þann 8-Október-2014

• Stærsti jarðskjálftinn í dag var með stærðina 5,2. Þessi jarðskjálfti varð NNA í Bárðarbungu, þar sem ég tel hugsanlegt að kvika sé að bora sér leið í gegnum jarðskorpuna. Þetta er þó bara hugmynd hjá mér sem er ekki sönnuð.
• Engar stórar breytingar hafa átt sér stað í eldgosinu í Holuhrauni. Hraunið er núna orðið 52 ferkílómetrar að stærð. Kraftur eldgossins er mjög svipaður og hann var þegar það fór að gjósa fyrir fimm vikum síðan.
• Slæmt veður á svæðinu kemur í veg fyrir að hægt sé að fylgjast almennilega með stöðu mála í eldgosinu.
• Stærsti gígurinn í eldgosinu er núna orðinn 100 metra hár samkvæmt fréttum. Sá gígur er kallaður Baugur. Gígur sem hefur nafnið Suðri er í kringum 40 til 50 metra hár. Hægt er að fá frekari upplýsingar á frétt Vísir.is um eldgosið.
• Það var næstum því engin jarðskjálftavirkni undir kvikuinnskotinu í dag sýnist mér.
• Ég hef ekki neinar frekari fréttir af stöðu mála eftir því sem ég kemst næst.

Ef eitthvað frekar gerist. Þá mun ég setja það hingað inn ef þörf er á því. Það er ekki hægt að spá fyrir um það hvað eldgosið gerir næst og atburðir geta gerst án viðvörunar í eldstöðvum þegar þær eru að gjósa.

Þessar upplýsingar verða mjög fljótt úreltar ef eitthvað gerist í Bárðarbungu.

Staðan í Bárðarbungu Fimmtudaginn 2-Október-2014

• Eldgosið í Holuhrauni heldur áfram með sama hætti og áður. Það er ekkert sem bendir til þess að eitthvað hafi breyst í dag. Hinsvegar hefur verið mjög slæmt skyggni í Holuhrauni í dag vegna veðurs og því er erfitt að segja til um stöðu mála.
• Stærstu jarðskjálftarnir í dag (2-Október-2014) voru með stærðina 4,8 og urðu klukkan 00:36 og 13:27. Annar stærsti jarðskjálftinn í dag var með stærðina 4,6 og varð sá jarðskjálfti klukkan 06:39.
• Það virðist sem að jarðskjálftavirkni sé að aukast í Bárðarbungu. Ég tel að það sé ekki gott merki, þó er ekki ljóst hvað þessi aukna virkni þýði.
• Kvika flæðir ennþá inn í kvikuinnskotið af sama afli og áður. Þrýstingur innan kvikuinnskotsins er að aukast og er það að valda smá jarðskjálftavirkni, þar sem eldgosið í Holuhrauni hefur ekki undan þeirri kviku sem er núna að flæða inn.
• Vegna slæms veðurs þá hef ég ekki frekari upplýsingar um stöðu mála í Holuhrauni.
• Slæmt veður verður í Holuhrauni á morgun og norðanlands. Því má reikna með að lítið sjáist til eldgossins næstu klukkutímana.

Upplýsingar frá GPS gögnum

Jarðskjálftagögn sýna það að kvikan sem flæðir inn í kvikuinnskotið er nægjanleg til þess að viðhalda eldgosinu í Holuhrauni eins og það er núna í dag. Jarðskjálftavirknin sýnir einnig að eldgosið í Holuhrauni er ekki nægjanlega stórt til þess að standa undir allri þeirri kviku sem er að flæða inn í kvikuinnskotið núna. Ég veit ekki afhverju það er ekki farið að gjósa á nýjum stað ennþá. Eftir því sem tíminn líður þá verður bergið í sem er næst kvikuinnskotinu mjög vegna hita og verður eins og gúmmí, það veldur því að ekki verða jarðskjálftar næst kvikuinnskotinu. Þetta gildir einnig um jarðskorpuna sem er ofan á kvikuinnskotinu. Mesta dýpi niður á kvikuinnskotið er ekki nema 2 km, og oft ekki nema 1 km og hugsanlega eitthvað grynnra á sumum svæðum.

Jarðskjálftahrinan í Bárðarbungu í dag og síðustu 48 klukkutímana. Þetta eru þeir jarðskjálftar sem hafa mælst í gegnum óveðrið sem er þarna núna. Ég reikna með að fleiri jarðskjálftar hafa komið fram en sjást á þessari mynd. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Veðurstofu Íslands.

Þegar maður tengir saman jarðskjálftagögnin og GPS gögnin þá kemur í ljós að kvikuinnskotið fær næga kviku til þess að halda að gjósa eins og það hefur gert undanfarið í mjög langan tíma. Kvikuinnskotið er að reyna að þenjast út í nærliggjandi skorpu eins og jarðskjálftarnir sýna fram á. Kvikuinnskotið getur aðeins þanist um það magn sem ekki kemur upp um eldgosið í Holuhrauni. Ég veit ekki hversu mikið magn er um að ræða. Kvikuinnskotið er 3 til 4 metrar á breidd og allt að 10 til 15 km á dýpt (besta ágiskun).

Stærð kvikuinnskotsins sést vel á GPS gögnum frá Háskóla Íslands. Ég veit ekki afhverju GPS stöðin er að færast vestur núna í staðinn fyrir austur eins og var. Þetta bendir til þess að eitthvað sé að breytast, þó svo að ég átti mig ekki á því hvað það er, það getur þó verið að þetta sjáist aldrei á yfirborðinu. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Háskóla Íslands.

Þetta er nánast sama sagan á þessari hérna GPS stöð. Nema að hún er ekki að fara vestur og ég veit ekki afhverju það er. Þessi GPS stöð er næstum því beint ofan á kvikuinnskotinu og því sjást breytingar mjög fljótt hérna. Höfundaréttur þessar myndar tilheyrir Háskóla Íslands.

Hægt er að sjá frekari gögn og GPS stöðvar hérna á vefsíðu Háskóla Íslands.

Smá frí um helgina

Ég ætla mér að fara í smá frí um helgina og því verða upplýsingar ekki settar inn nema þegar ég get það. Þetta á sérstaklega við ef eitthvað gerist í Bárðarbungu. Ef að uppfærsla um stöðu mála kemur inn á morgun (Föstudag) þá kemur sú uppfærsla mjög seint inn, það er hinsvegar möguleiki á að ný færsla komi ekki inn á morgun. Ef engin uppfærsla kemur inn á morgun, þá óska ég öllum góðrar helgar.

Þessar upplýsingar munu verða úreltar mjög hratt ef eitthvað gerist í Bárðarbungu.

Staðan í Bárðarbungu klukkan 23:08 UTC

• Það eru ekki nein merki þess ennþá að eldgosinu í Holuhrauni sé að ljúka. Eins og stendur eru aðeins einn eða tveir gígar að gjósa í Holuhrauni.
• Hraunið er núna 47 ferkílómetrar að flatarmáli samkvæmt nýjustu mælingu. Það breiðir úr sér núna þar sem það hefur ekki orku til þess að lengjast eins og stendur.
• Jarðskjálftavirkni á sér ennþá undir kvikuinnskotinu. Það bendir til þess að eldgosið sem á sér stað núna sé ekki nægjanlega stórt til þess að gjósa allri þessari kviku sem er þarna undir. Því er þrýstingur að aukast í kvikuinnskotinu núna.
• Stærsti jarðskjálftinn í dag var með stærðina 4,8 og átti hann sér stað klukkan 19:24. Annar stærsti jarðskjálftinn í dag varð klukkan 14:53 og var með stærðina 4,7. Aðrir jarðskjálftar í dag hafa verið minni.
• Eldgosið í Holuhrauni er núna orðið tvisvar sinnum stærra en Kröflueldar sem gusu árið 1974 – 1984 samkvæmt vísindamönnnum. Hægt er að lesa um það hérna í frétt frá því í dag (30-September-2014).
• Askja Bárðarbungu hefur núna sigið um rúmlega 30 metra samkvæmt síðustu mælingu. Þetta er samkvæmt Magnúsi Tuma Guðmundssyni hjá Háskóla Íslands. Það er reiknað með að fljúga yfir Bárðarbungu í lok vikunnar þegar flugvélin sem þeir nota kemur úr viðhaldi.
• Veðurstofu Íslands hefur staðfest að það er bara hraun að flæða í Jökulsá á Fjöllum núna. Ný gossprunga hefur ekki opnast upp eins og halda mætti á vefmyndavélum Mílu.
• Sú gliðnunarhrina sem þarna er hafin jafngildir núna því að uppsöfnuð gliðnun á þessu svæði í Bárðarbungu síðustu 150 ára. Svona gliðnun á sér stað öll á sama tíma og það er ljóst að gliðnunarhrinunni er ekki lokið.
• Slæmt veður hefur komið í veg fyrir að vísindamenn geti verið á svæðinu í kringum Holuhraun. Reikna má með að veðrið fari ekki að lagast fyrr en 2-Október-2014. Þar sem reiknað er með nýjum óveðri á morgun.

Einn mánuður frá því að eldgos í Holuhrauni hófst

Í dag (30-September-2014) er einn mánuður rúmlega síðan fyrsta eldgosið í Holuhrauni átti sér stað. Á morgun (1-Október-2014) er einn mánuður síðan núverandi eldgos í Holuhrauni hófst.

Áhrif vinds á jarðskjálftamælingar

Á þessari mynd má sjá hvernig vindur hefur áhrif á jarðskjálftamælinn hjá mér og aðrar jarðskjálftamæla á Íslandi. Þetta er ekki hávaði vegna vinds. Þetta er hávaði vegna öldugangs við strendur Íslands og síðan langt út á sjó þar sem óveður eru núna.

Svona á að lesa þessa mynd. Fyrst er jarðskjálftinn, þarna er fyrst P bylgjan og síðan kemur S bylgjan. Ásamt örðum bylgjum sem er að finna í jarðskjálfta. Bylgjunar sem eru yfir alla myndina er öldugangur sem skellur á ströndum Íslands og síðan djúpt útá norður Atlantshafi og á Grænlandshafi norður af Íslandi. Toppurinn sem verður á milli 21:07:21 – 21:07:41 er truflun vegna rafmagns, truflunin sem verður á milli 21:08:41 – 21:09:21 er vegna dýra eða á upptök sín í öðru sem veldur truflunum á jarðskjálftamælinum. Þessi mynd er undir Creative Commons leyfi, sjá CC Leyfi fyrir frekari upplýsingar.