Upplýsingar um eldgos og jarðskjálfta á Íslandi
Í dag (28-Maí-2022) klukkan 08:06 varð jarðskjálfti með stærðina Mw4,4 eða Mw4,7 (EMSC gögn má sjá hérna) í Bárðarbungu.
Jarðskjálftavirknin í Bárðarbungu er vegna þess að eldstöðin er að þenjast út efti eldgosið árið 2014 til 2015. Það eldgos olli því að Bárðarbungu féll saman um 60 metra og þetta kvikuinnflæði er hægt og rólega að snúa því ferli við. Það mun hinsvegar taka marga áratugi og á meðan mun Bárðarbunga ekki gjósa.
Á Fimmtudeginum þann 26. Maí 2022 klukkan 20:11 varð jarðskjálfti með stærðina Mw3,5. Ég held að þessi jarðskjálfti hafi fundist í bæjarfélögum næst upptökum hans. Þessi jarðskjálfti var einnig út í sjó, talsverða fjarlægð frá landi.
Þessi jarðskjálfti er hugsanlega hluti af þeirri jarðskjálftavirkni sem er núna í gangi á Reykjaneshrygg og Reykjanesskaga. Það er mun erfiðara að vita hvað er að gerast út í sjó en upp á landi.
Vegna þess að ég er að flytja til Danmerkur. Þá munu greinar næstu daga tefjast aðeins.
Í dag (24-Maí-2022) varð lítil jarðskjálftahrina norður af Geysi. Stærðir jarðskjálfta í þessari jarðskjálftahrinu eru einnig mjög litlar og stærsti jarðskjálftinn var bara með stærðina Mw2,8. Það hafa aðeins mælst um 40 jarðskjálftar þegar þessi grein er skrifuð.
Þessi jarðskjálftavirkni er venjuleg brota-jarðskjálftavirkni í jarðskorpunni á þessu svæði og ég reikna ekki með því neitt frekara gerist þarna. Það gæti samt orðið stærri jarðskjálfti þarna en mér finnst það samt ólíklegra. Þarna verða einnig reglulega jarðskjálftahrinur.
Í dag (23-Maí-2022) klukkan 07:14 varð jarðskjálfti með stærðina Mw3,5 norð-austur af Grindavík. Þessi jarðskjálfti fannst í Grindavík og Reykjavík. Þessi jarðskjálfti varð á svæði sem er að þenjast út eða á jaðri svæðis sem er að þenjast út.
Samkvæmt frétt hjá Veðurstofunni þá hefur þenslan við fjallið Þorbjörn náð núna 45mm. Ég veit ekki hversu mikla þenslu jarðskorpan þolir á þessu svæði áður en eldgos hefst á svæðinu. Eldgos á þessu svæði mun líklega hefjast með því að nokkrir gígar munu opnast og síðan mun eldgosið færast yfir í einn gíg sem mun gjósa þangað til að eldgosið endar.
Í dag (22-Maí-2022) klukkan 09:53 og 09:57 urðu jarðskjálftar með stærðina Mw3,5 og Mw3,6. Þessir jarðskjálftar voru norð-vestur af Grindavík og fundust vel í bænum og samkvæmt fréttum, vöktu fólk upp af svefni.
Það eru engin merki um að farið sé að draga úr jarðskjálftavirkni á þessu svæði. Jarðskjálftavirknin kemur hinsvegar í bylgjum samkvæmt Veðurstofu Íslands. Það þýðir að það eru tímabil mikillar jarðskjálftavirkni og síðan lítillar jarðskjálftavirkni. Þegar þessi grein er skrifuð, þá er tímabil lítillar jarðskjálftavirkni í gangi.
Í dag (20-Maí-2022) um klukkan 18:00 þá jókst jarðskjálftavirkni aftur við Reykjanestá eftir að þar hafði verið rólegt í nokkra daga. Þessi jarðskjálftahrina er ennþá í gangi og staðan breytist stöðugt. Þessi grein verður því styttri vegna þess.
Stærsti jarðskjálftinn hingað til var með stærðina Mw3,8 og fannst í Grindavík og öðrum nálægum bæjum á Reykjanesskaga. Annar stærsti jarðskjálftinn var með stærðina Mw3,5. Jarðskjálfti með stærðina Mw3,0 varð fyrir norðan Grindavík og fannst í bænum.
Í dag (20-Maí-2022) klukkan 15:45 varð jarðskjálfti með stærðina Mw3,1 í Henglinum. Ég veit ekki hvort að þessi jarðskjálfti fannst.
Þegar þessi grein er skrifuð, þá hefur ekki komið fram nein meiri jarðskjálftavirkni á þessu svæði. Það gæti samt breyst án nokkurs fyrirvara.
Í dag (20-Maí-2022) klukkan 15:24 varð jarðskjálfti með stærðina Mw3,2 í Hofsjökli. Tveir minni jarðskjálftar urðu á undan stærsta jarðskjálftanum.
Það er ekkert sem bendir til þess að frekari jarðskjálftavirkni sé að fara að gerast í Hofsjökli í kjölfarið á þessari jarðskjálftavirkni. Jarðskjálftar eru sjaldgæfir í Hofsjökli en verða á nokkura ára fresti. Það er einnig ekkert sem bendir til þess að eitthvað meira sé að fara að gerast í Hofsjökli.
Í gær (18-Maí-2022), þá gleymdi ég að skrifa um þá stöðugu jarðskjálftavirkni sem er norður af Grindavík. Þessi jarðskjálftavirkni kemur til vegna þess að þarna hefur myndast nýtt kvikuinnskot eða þá að kvikuinnskotið frá Svartsengi nær til þessa staðar. Ég veit ekki hvort gildir hérna. Kort á Skjálftalísu Veðurstofu Íslands bendir sterklega til þess að þarna hafi myndast annað kvikuinnskot, hinsvegar eru þessar niðurstöður frekar óljósar eins og er. Á svæðinu austan við Þorbjörn er gömul gígaröð, ég veit ekki hvenær það gaus þarna en hugsanlega gaus þarna á 12 og 13 öldinni.
Í gær (18-Maí-2022) urðu samtals sex jarðskjálftar norður af Grindavík sem voru stærri en Mw3,0 að stærð. Stærsti jarðskjálftinn þá var með stærðina Mw3,5. Í dag (19-Maí-2022) þegar þessi grein er skrifuð aðeins orðið einn jarðskjálfti sem hefur náð stærðinni Mw3,0. Það virðist vera að draga úr jarðskjálftavirkninni. Ég veit ekki afhverju það er að gerast.
Samkvæmt fréttum í dag (18-Maí-2022) þá hefur myndast kvikugangur milli fjallsins Þorbjarnar og síðan Eldvörp á Reykjanesi. Eldvörp á Reykjanesi urðu til á síðasta eldgosaskeiði á Reykjanesi á 12 og snemma á 13 öldinni. Nákvæmar dagsetningar eru ekki þekktar. Þessi virkni er í eldstöð sem heitir Reykjanes og tengist ekki eldstöðinni sem gaus árið 2021 sem var eldstöðin Trölladyngja-Krýsuvík (Fagradalsfjall).
Kvikugangurinn er langur og mjór samkvæmt fréttum sem vitna í vísindamenn frá Háskóla Íslands, Jarðvísindadeild og síðan vísindamenn frá Veðurstofu Íslands. Lengd kvikugangsins er 7 til 9 km og dýpið er 4 til 8 km (?). Þetta sést einnig á GPS gögnum og öðrum gögnum sem Veðurstofan hefur aðgang að (ég hef ekki aðgang að þessum gögnum).
Það er ekki hægt að segja til um það hvar eldgos mun hefjast eða á hvaða svæði. Næst þessu svæði er bláa lónið og orkuver HS veitna. Grindavík er aðeins sunnar en þetta svæði og er mögulega í hættu. Hvernig þetta fer hinsvegar kemur alveg niður á því hvar eldgosið kemur upp og hversu stórt það verður. Minni eldgos eru minna vandamál en stór eldgos á þessu svæði. Það eina sem hægt er að gera núna er að fylgjast með stöðu mála.